Η υπέρταση είναι ένα από τα πιο σοβαρά προβλήματα υγείας που αντιμετωπίζουμε στη χώρα μας σήμερα και αποτελεί έναν από τους κυριότερους παράγοντες πρόκλησης στεφανιαίας νόσου, εγκεφαλικού επεισοδίου, καρδιακής ανεπάρκειας και νεφρικής ανεπάρκειας.
Σε έναν ενήλικα άνω των 18 ετών η αρτηριακή υπέρταση ορίζεται όταν η συστολική πίεση του αρτηριακού αίματος είναι ίση ή μεγαλύτερη από 140 mmHg και η διαστολική πίεση είναι ίση ή μεγαλύτερη από 90mmHg.
Ανάλογα με τα χρόνια προβλήματα υγείας από τα οποία πάσχει ο ασθενής, τα όρια αυτά μπορεί να γίνουν πιο αυστηρά και να μην ισχύουν τα κοινά όρια της αρτηριακής πίεσης.
Οι ηλικιωμένοι ενδέχεται να παρουσιάζουν μεμονωμένη συστολική υπέρταση, η οποία όταν είναι ήπια μπορεί να είναι φυσιολογικό φαινόμενο και να μην χρειάζεται ιατρική ρύθμιση.
Ας δούμε μερικά από τα πιο συχνά ερωτήματα για την υπέρταση:
• Είμαι άντρας πενήντα πέντε ετών και η μικρή μου πίεση μου είναι μόνιμα στο 8 με 8.5.
Είναι φυσιολογικό;
Η «μικρή πίεση» είναι η διαστολική πίεση.
Στις συσκευές μέτρησης κατ’ οίκον και εφόσον έχουν επιλεγεί και χρησιμοποιούνται με βάση αυστηρές προδιαγραφές, τα κοινά όρια είναι χαμηλότερα, ήτοι οι μέσοι όροι πρέπει να είναι κάτω από 135 mmHg και 85 mmHg.
Σε περίπτωση άλλης παθήσεως, όπως αυξημένου σακχάρου, χοληστερόλης, καρδιακής ή νεφρικής παθήσεως, τα όρια αυτά είναι συχνά πιο αυστηρά.
Μία μόνο υψηλή τιμή πίεσης δεν θέτει την διάγνωση της υπέρτασης, απαιτεί όμως περαιτέρω μετρήσεις, που πολλές φορές εκτείνονται σε βάθος τριμήνου – τετραμήνου.
Εάν οι μετρήσεις που κάνετε είναι αξιόπιστες και μόνιμα στα επίπεδα που αναφέρετε, πρέπει να εξεταστείτε ιατρικώς, για να καθοριστούν τα όρια κάτω από τα οποία λειτουργεί ιδανικά ο δικός σας οργανισμός και να εκτιμηθεί το είδος της ιατρικής παρέμβασης.
Ακόμη και εάν ισχύουν όμως για εσάς τα κοινά όρια της αρτηριακής πίεσης, πρέπει να ληφθούν συγκεκριμένα μέτρα διατροφής και τροποποίησης παραγόντων καθημερινότητας για να μην αναπτύξετε αργότερα υπέρταση, διότι η περίπτωσή σας είναι οριακά φυσιολογική.
Οι άνθρωποι με οριακές τιμές αρτηριακής πιέσεως, πρέπει να χάσουν βάρος εάν είναι υπέρβαροι, να τεθούν σε πρόγραμμα άσκησης, να μετριάσουν την χρήση αλκοόλ, να διακόψουν το κάπνισμα, να ακολουθούν μια διατροφή με χαμηλά λιπαρά και λίγο αλάτι, να αποφεύγουν την χρήση καφέ (όχι πάνω από ένα καφέ το 24ωρο).
Ανάλογα με την περίπτωση ενδέχεται να απαιτηθούν εξατομικευμένες παρεμβάσεις στις συνήθειες της καθημερινότητας.
• Είμαι πενήντα ετών και έχω αυξημένη μικρή πίεση που βρίσκεται μονίμως στο 11.
Νιώθω καλά.
Πρέπει να παίρνω φάρμακα;
Στην περίπτωση αυτή, η διαστολική πίεση είναι 110mmHg.
Ένα από τα πιο συνηθισμένα σφάλματα που κάνουν οι ασθενείς με υπέρταση, ιδιαιτέρως εάν δεν εμφανίζουν συμπτώματα, είναι να αμελούν τη συστηματική λήψη της ενδεικνυόμενης φαρμακευτικής αγωγής.
Η υπέρταση όμως είναι μια χρόνια νόσος η οποία συχνά δεν συνοδεύεται από κανένα σύμπτωμα.
Στην πλειοψηφία των περιπτώσεων απαιτεί μόνιμη και συνεχή αγωγή.
Οι παραλείψεις εκθέτουν τον υπερτασικό σε σημαντικούς κινδύνους.
Πρέπει να γνωρίζετε ότι η υπέρταση μπορεί να προκαλέσει σταδιακά βλάβες σε όλα τα ζωτικά όργανα.
Η μη θεραπευόμενη υπέρταση σχετίζεται με βράχυνση του προσδόκιμου ζωής κατά 10-20 χρόνια και σοβαρή επιτάχυνση της βιολογικής γήρανσης.
Χωρίς την ενδεικνυόμενη αγωγή η υπέρταση μπορεί να προκαλέσει αιφνίδιο θάνατο, εγκεφαλικό επεισόδιο, νεφρική πάθηση, απόφραξη καρδιακής αρτηρίας, διαταραχές οράσεως, ανδρική ανικανότητα, ανευρύσματα.
Ο κίνδυνος δυσμενών επιπλοκών είναι πολύ μεγαλύτερος, εάν ο υπερτασικός καπνίζει, πάσχει από σακχαρώδη διαβήτη, έχει υψηλή χοληστερόλη αίματος, ή καταναλώνει αλκοόλ σε αυξημένες ποσότητες.
Οι έρευνες δείχνουν πώς μια από τις κύριες αιτίες αύξησης του μέσου όρου ζωής στις αναπτυγμένες χώρες, είναι η ανακάλυψη αποτελεσματικών θεραπειών της υπέρτασης που προλαμβάνουν τις επιπλοκές στην υγεία που μπορεί να προκαλέσει η υπέρταση.
Ο άνθρωπος, που ενώ πρέπει να λάβει αγωγή δεν λαμβάνει, αυτοκτονεί σιωπηλώς.
Εάν λοιπόν η τιμή της διαστολικής πίεσης είναι σταθερά στα επίπεδα που αναφέρετε, δηλαδή 110mm/Hg εκτίθεστε σε σοβαρούς κινδύνους.
• Είμαι γυναίκα, τριανταπέντε ετών, έχω υψηλή πίεση 150-110 mmHg.
Η πίεση μου δεν κατεβαίνει, ενώ φροντίζω να παίρνω καθημερινά πέντε χάπια για την πίεση.
Μήπως φταίει το άγχος;
Σε ένα πολύ μικρό μέρος των υπερτασικών ανευρίσκεται το ακριβές αίτιο της ασθένειας.
Στην πλειοψηφία των περιπτώσεων η υπέρταση είναι πολυπαραγοντική, δηλαδή δεν οφείλεται σε μια και μόνη αιτία.
Όσον αφορά το άγχος, συμβάλλει σε πολλές περιπτώσεις, αλλά δεν είναι αρκετό «από μόνο του» να προκαλέσει τις μόνιμες αυξήσεις της αρτηριακής πίεσης που παρατηρούνται στην υπέρταση.
Σε κάθε περίπτωση καλό είναι οι υπερτασικοί να αποφεύγουν τις περιττές εντάσεις.
Σε ό,τι αφορά τη φαρμακευτική αγωγή, η αρτηριακή πίεση είναι μια πλήρως αντιμετωπίσιμη πάθηση σήμερα.
Εάν κάποιος έχει μη ρυθμιζόμενη υπέρταση, δύο πράγματα μπορεί να συμβαίνουν: Ή ο ίδιος αμελεί την αγωγή του ή ο ιατρός που τον παρακολουθεί δεν του δίδει την ενδεικνυόμενη αγωγή.
Δρ. Αναστασία Μοσχοβάκη, Ιατρός, Ειδική Παθολόγος
www.y-o.gr
