Το ξηρό δέρμα είναι μια συχνή δερματολογική διαταραχή.
Τα συμπτώματά του έχουν συχνά και ψυχολογικές επιδράσεις στα άτομα.
Εκτός από τις παθολογικές φλεγμονώδεις περιπτώσεις ξηρότητας που ο δερματολόγος θα φροντίσει, ο φαρμακοποιός έρχεται συχνά αντιμέτωπος με άτομα που δεν νιώθουν άνεση με το δέρμα τους και ζητούν τη συμβουλή του.
Το ξηρό δέρμα παρουσιάζεται και στα δύο φύλα, σε όλες τις φυλές, σε κάθε περιοχή του πλανήτη.
Οι συνηθέστερες περιοχές του σώματος στις οποίες αρχικά εκδηλώνεται είναι οι κνήμες, η οπίσθια επιφάνεια των γλουτών και των μηρών και το πλάγιο θωρακικό τοίχωμα από τις μασχάλες ως την μέση, ενώ σε προχωρημένη ξηροδερμία επηρεάζεται το πρόσωπο και ο τράχηλος.
Η αντιμετώπιση της ξηρής επιδερμίδας περιλαμβάνει την ελαχιστοποίηση των παραγόντων που την προκαλούν, τη χρήση τοπικών στεροειδών στις σοβαρές φλεγμονώδεις καταστάσεις, αλλά κυρίως τη μακροχρόνια εφαρμογή ενυδατικών και προστατευτικών παραγόντων που θα συντηρήσουν την ενυδάτωση της επιδερμίδας.
Η επιλογή του κατάλληλου ενυδατικού δερμοκαλλυντικού για κάθε περίπτωση ανάμεσα στην πληθώρα των προϊόντων που κατακλύζουν τον χώρο του φαρμακείου είναι σημαντική.
Το ξηρό δέρμα έχει συσχετιστεί με πολλούς εξωγενείς παράγοντες όπως το ξηρό κλίμα, οι χαμηλές θερμοκρασίες τους χειμερινούς μήνες και η υπερβολική χρήση νερού και σαπουνιών κυρίως αλκαλικού pH και με υψηλές περιεκτικότητες επιφανειοδραστικών.
Ωστόσο πολύ σημαντικότερο ρόλο στην παθοφυσιολογία του έχουν μια σειρά από ενδογενείς παράγοντες.
Ο υποσιτισμός, η νεφρική ανεπάρκεια και μια σειρά από κληρονομικές διαταραχές με προεξάρχουσες την ατοπία και αρκετά σπανιότερα την ιχθύαση, έχουν πρωτεύουσα σημασία στην απώλεια της ενυδάτωσης της επιδερμίδας.
Η επίπτωση της ξηροδερμίας αυξάνει με την πρόοδο της ηλικίας, απασχολώντας σχεδόν το σύνολο του πληθυσμού άνω των 60 ετών.
Η μειωμένη παραγωγή σμήγματος, που σε κανονικές συνθήκες λιπαίνει και συγκρατεί τους ενυδατικούς παράγοντες μέσα στην επιδερμίδα, αφορά περισσότερο την ξηροδερμία της βρεφικής και παιδικής ηλικίας και λιγότερο την ξηροδερμία των ενηλίκων.
Οι πάσχοντες παραπονούνται για έντονο κνησμό ή/και αίσθημα καύσου ή νυγμών, προερχόμενο από τη διέγερση των νευρικών απολήξεων στο δέρμα της περιοχής.
Οι παραγόμενες κυτταροκίνες της φλεγμονής, επιδεινώνουν περαιτέρω και συντηρούν τη διαταραχή.
Η φροντίδα του ξηρού δέρματος
Το ξηρό δέρμα μπορεί να αποτελεί εκδήλωση κάποιας χρόνιας δερματοπάθειας όπως η ατοπική δερματίτιδα, κάποιας συστηματικής νόσου όπως η νεφρική ανεπάρκεια ή ο σακχαρώδης διαβήτης ή να εμφανίζεται με την πρόοδο της ηλικίας.
Πέρα από την τοπική ή συστηματική φαρμακευτική αγωγή που θα δώσει ο δερματολόγος, είναι απαραίτητο να ενημερωθείτε και για την καθημερινή περιποίηση του δέρματος.
Για την ανακούφιση από τα συμπτώματα του ξηρού δέρματος και την αποκατάσταση της άνεσης στο δέρμα, ο φαρμακοποιός μπορεί να σας προτείνει ένα απαλό καθαριστικό για το πρόσωπο και για το σώμα, με ουδέτερο pH, που να σέβεται το υδρολιπιδικό φιλμ της επιδερμίδας.
Ο καθαρισμός πρέπει να γίνεται συντηρητικά, καθώς το υπερβολικό πλύσιμο μπορεί να επιτείνει το πρόβλημα.
Επιπλέον, είναι απαραίτητο να χρησιμοποιείται σε καθημερινή βάση ένας ενυδατικός παράγοντας, τόσο στο πρόσωπο όσο και στο σώμα, προκειμένου να αποκαθίσταται η ενυδάτωση της επιδερμίδας.
Η εφαρμογή είναι καλύτερο να γίνεται μετά το καθημερινό μπάνιο.
Παράλληλα, μια κρέμα φραγμού είναι εξαιρετικά χρήσιμη για την εφαρμογή στα χέρια κατά τη διάρκεια του χειμώνα.
Σταμάτης Γρηγορίου, Δερματολόγος-Αφροδισιολόγος
www.y-o.gr
