Εναλλακτική ιατρική καλείται ο κλάδος της ιατρικής που χρησιμοποιεί φυσικά θεραπευτικά μέσα για την αποκατάσταση των νοσημάτων.
Η εναλλακτική ιατρική διαφοροποιείται από τις εναλλακτικές θεραπείες διότι χρησιμοποιεί τις ίδιες επιστημονικές μεθόδους που χρησιμοποιεί και η συμβατική Ιατρική κατά την αξιολόγηση των φαρμάκων και των θεραπευτικών μεθόδων.
Παρά το γεγονός ότι λόγω έλλειψης χρηματοδοτών υπάρχει έλλειμμα καλών σχεδιασμένων ερευνών για πολλά φυτικά σκευάσματα, ο ιατρός που χρησιμοποιεί την εναλλακτική ιατρική διαφοροποιείται από τους πρακτικούς θεραπευτές που χρησιμοποιούν βότανα και φυτά, βασισμένοι απλώς σε μια προφορική ή γραπτή παράδοση διότι:
1. Μελετά και ενδιαφέρεται για τους μηχανισμούς δράσης των φυτοθεραπευτικών σκευασμάτων.
2. Διερευνά επιστημονικές ενδείξεις αποτελεσματικότητας και μηχανισμούς παρενεργειών.
3. Ενδιαφέρεται για τυχόν αλληλεπιδράσεις με χρονίως λαμβανόμενα χημικά φάρμακα.
Το κατεξοχήν νόσημα στο οποίο η εναλλακτική ιατρική παρεμβαίνει αποτελεσματικά είναι η στεφανιαία καρδιακή νόσος.
Στην πλειοψηφία των καρδιοπαθών, η καρδιακή νόσος αποτελεί φυσική συνέπεια συσσωρευμένων διατροφικών λαθών και κακών συνηθειών καθημερινότητας, που αλλοιώνουν την ελαστικότητα των αγγείων του σώματος, την ετοιμότητα των μηχανισμών άμυνας του σώματος, την ικανότητα του οργανισμού να επεξεργάζεται μεταβολικά τα συστατικά των τροφών, ενώ προάγουν τοξικές φλεγμονώδεις διαδικασίες.
Η φυσική συνέπεια είναι η κακή αιμάτωση του μυοκαρδίου, το έμφραγμα, η ανεπάρκεια της καρδιακής αντλίας.
Στην περίπτωση της στεφανιαίας καρδιακής νόσου, η εναλλακτική ιατρική χρησιμοποιεί: διατροφικές θεραπείες, λειτουργικά τρόφιμα και βοτανικά φυσικά φάρμακα.
1. Διατροφικές θεραπείες
Είναι σημαντικό ο καρδιοπαθής, σε συνδυασμό με το κατάλληλο πρόγραμμα άσκησης, να περιορίσει τις θερμίδες και να διατηρεί φυσιολογικό βάρος, ακολουθώντας παραδοσιακή μεσογειακού τύπου διατροφή ή διατροφή που βασίζεται στα φυτικά μη επεξεργασμένα προϊόντα της Μεσογείου.
Η χρήση του φυσικού γλυκαντικού stevia, με μηδενική συγκέντρωση σε θερμίδες, συντελεί στη μείωση της ζάχαρης.
Συνιστώνται τρία τέσσερα γεύματα ημερησίως.
Πρέπει να προτιμά τα δημητριακά ολικής άλεσης, τα ζυμαρικά ολικής άλεσης, το extra παρθένο ελαιόλαδο, τα λαχανικά, τα φρέσκα φρούτα, τα γαλακτοκομικά προϊόντα, το γιαούρτι, και να αποφεύγει το αλάτι, τη φρουκτόζη, τη ζάχαρη, τα γλυκά, τα επεξεργασμένα τρόφιμα και την κατάχρηση αλκοόλ.
Όλα αυτά πάντοτε σε λογικές ποσότητες, αποφεύγοντας την κατάχρηση θερμίδων.
Εφόσον δεν υπάρχουν απαγορευτικές δυσανεξίες ή αντενδείξεις από χρόνιο νόσημα, συνιστάται ο περιορισμός της κατάχρησης κόκκινου κρέατος και η μέτρια κατανάλωση ψαριών και πουλερικών.
2. Λειτουργικά τρόφιμα
Τα λειτουργικά τρόφιμα είναι τρόφιμα όπου η καθημερινή κατανάλωσή τους σε συγκεκριμένες δοσολογίες, «εν ήδη φαρμάκου», αυξάνει τις μεταβολικές εφεδρείες του σώματος.
Ορισμένα από τα πιο πολύχρηστα λειτουργικά τρόφιμα που προτείνει η εναλλακτική ιατρική καθημερινά στον καρδιοπαθή είναι:
• Τα πράσινα λαχανικά: Στην αρχή του γεύματος βελτιστοποιούν την απορρόφηση της διατροφικής γλυκόζης και των λιπών του γεύματος, συντελούν στη μείωση των δεικτών φλεγμονής και είναι το πιο απλό, προσιτό και με ελάχιστες παρενέργειες λειτουργικό τρόφιμο, που δεν πρέπει να απουσιάζει από το τραπέζι του καρδιοπαθούς.
Επιπροσθέτως, συντελούν στη ρύθμιση του βάρους σε υπέρβαρους διαβητικούς.
Συνιστώνται τέσσερις μερίδες λαχανικών σε καθημερινή βάση, εφόσον δεν υπάρχουν σχετικές αντενδείξεις, όπως για παράδειγμα έντονη δυσανεξία με κοιλιακό πόνο και διάρροια.
Μία μερίδα λαχανικών είναι ένα φλιτζάνι ωμά ή μισό φλιτζάνι μαγειρεμένα λαχανικά.
• Τα αμύγδαλα: Αποτελούν σημαντική πηγή βιταμίνης Ε, μαγνησίου και ασβεστίου, στοιχείων απαραίτητων για την ομαλή συστολή του καρδιακού μυός.
Τα αμύγδαλα έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε διαιτητικές ίνες, που είναι σημαντικές για τη ρύθμιση της απορρόφησης λιπιδίων και γλυκόζης στο αίμα και τα χρήσιμα λιπαρά οξέα που περιέχουν, συμβάλλουν στην προστασία από τα καρδιαγγειακά νοσήματα.
• Το έξτρα παρθένο ελαιόλαδο: Βοηθά την καρδιά λόγω των φαινολών που περιέχει, οι οποίες έχουν αντιφλεγμονώδεις, αντιοξειδωτικές και αντιπηκτικές ιδιότητες.
Επιπρόσθετα, το παρθένο ελαιόλαδο εκτός από τα φυτικά ακόρεστα λίπη, περιέχει και πολλά ενεργά συστατικά που το καθιστούν στην ουσία ένα διατροφικό στοιχείο πλούσιο σε ωφέλιμες ουσίες.
• Το αλκοόλ (μικρές ποσότητες): Η σχέση του αλκοόλ και της καρδιάς είναι περίπλοκη.
Για την ακρίβεια, η μικρή κατανάλωση αλκοόλ συντελεί στην καρδιαγγειακή υγεία.
Από την άλλη πλευρά όμως το αλκοόλ μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο καρδιακών προβλημάτων όταν γίνει υπέρβαση του μέτρου.
• Το σκόρδο: Η τακτική κατανάλωση σκόρδου αντιμετωπίζει αποτελεσματικά την αθηροσκλήρωση, καθώς “μαλακώνει” τις αρτηρίες και διασπά τη χοληστερόλη και το λίπος που προσκολλάται στα εσωτερικά τοιχώματά τους.
3. Βοτανικά και φυσικά φάρμακα
Τα φυσικά φάρμακα περιέχουν συμπυκνώματα βοτάνων ή φυσικών ουσιών και χορηγούνται σε καθημερινή βάση.
Ορισμένα από τα πιο πολύχρηστα φάρμακα που χρησιμοποιεί η εναλλακτική ιατρική καθημερινά στον καρδιοπαθή είναι:
• Τα ιχθυέλαια: Σύμφωνα με μελέτες, σε ασθενείς με πρόσφατη καρδιακή προσβολή ή καρδιακή ανεπάρκεια, το ιχθυέλαιο μπορεί να μειώσει τη θνησιμότητα κατά 9% σε επιλεγμένες ομάδες.
• Οι φυτοστερόλες: Είναι φυτικές ενώσεις που απαντώνται σε μεμβράνες φυτικών κυττάρων και αναστέλλουν την απορρόφηση της χοληστερόλης από το έντερο. Ως αποτέλεσμα λιγότερα λιπίδια κατακλύζουν το αίμα και αποφράσσουν τις αρτηρίες του καρδιοπαθούς.
• Τo συνένζυμο Q10: Αποτελεί κύριο συστατικό των κυτταρικών μεμβρανών, ενώ συμμετέχει στην αεροβική κυτταρική αναπνοή και συντελεί στον εφοδιασμό των κυτταρικών καρδιακών αποθηκών με ενέργεια.
• Η L-καρνιτίνη: Συντελεί στην κυτταρική παραγωγή ενέργειας, μειώνει τις απαιτήσεις του μυοκαρδίου σε οξυγόνο και βοηθά την καρδιά να παράγει ενέργεια πιο αποτελεσματικά.
• Το μαγνήσιο: Συντελεί στην ομαλή συστολή του καρδιακού μυός και στη βελτίωση της αντοχής στην κόπωση.
Παρά τη μικρότερη συχνότητα παρενεργειών, τα βοτανικά φυσικά φάρμακα και τα λειτουργικά τρόφιμα δεν στερούνται σοβαρών παρενεργειών όταν χρησιμοποιούνται χωρίς ιατρική επίβλεψη από ιατρό με ανάλογη εμπειρία.
Το είδος των διατροφικών θεραπειών, των λειτουργικών τροφίμων και των φυσικών φαρμάκων που χρησιμοποιεί η εναλλακτική ιατρική, ποικίλει ανάλογα με τα τυχόν χρόνια προβλήματα υγείας δυσανεξίες και τροφικές προτιμήσεις.
Ας σημειωθεί ότι μέσα από το παρόν άρθρο μόνο γενική ενημέρωση είναι εφικτό να γίνει.
Δρ. Αναστασία Μοσχοβάκη, Ιατρός, Ειδική Παθολόγος, www.iatreioamoschovaki.gr
www.y-o.gr
