Μπορεί οι ενήλικες να αντιμετωπίζουν μερικά μόνο από τα δυσάρεστα συμπτώματα της γαστρεντερίτιδας, όπως π.χ. διάρροια και κοιλιακό άλγος, αλλά σε πιο νεαρές ηλικίες, και πιο συγκεκριμένα στα βρέφη, η γαστρεντερίτιδα από ροταϊό, λόγω της σοβαρής αφυδάτωσης που προκαλεί, μπορεί να οδηγήσει μέχρι και σε θάνατο.
Μεταξύ των διαθέσιμων προληπτικών μέσων που υπάρχουν, ας γνωρίσουμε το εμβόλιο κατά του ροταϊού για τα βρέφη, καθώς και μέτρα πρόληψης για όλη την οικογένεια…
Γαστρεντερίτιδα από ροταϊό: η πρόληψη απαιτεί εμβολιασμό
Σήμερα, περίπου δεκαπέντε ευρωπαϊκές χώρες χρησιμοποιούν το συγκεκριμένο εμβόλιο. Μετά τον εμβολιασμό, το μόνο που θα πρέπει να εφαρμόζεται είναι η στενή παρακολούθηση των βρεφών για δύο εβδομάδες για τυχόν παρενέργειες.
Τα μεγαλύτερα παιδιά, ακόμη και οι ενήλικες, επωφελούνται επίσης από τον εμβολιασμό κατά τους πρώτους μήνες της ζωής τους, λόγω της διαρκούς προστασίας έναντι των στελεχών του εμβολίου.
Πρόληψη σοβαρής αφυδάτωσης
Η πρόληψη της γαστρεντερίτιδας περιλαμβάνει, πάνω από όλα, την πρόληψη της σοβαρής ή ακόμη και της θανατηφόρας αφυδάτωσης. Ετησίως καταγράφονται περίπου 7 – 17 θάνατοι σε βρέφη ηλικίας έως 3 ετών.
Η από του στόματος ενυδάτωση με διαλύματα επανυδάτωσης ORS είναι το μόνο μέσο που έχει αποδειχθεί αποτελεσματικό για τη θεραπεία της οξείας γαστρεντερίτιδας στα βρέφη.
Τα διαλύματα επανυδάτωσης ORS στοχεύουν στην πρόληψη της αφυδάτωσης που προκαλείται από τη διάρροια μέσω της αποτελεσματικής επανυδάτωσης. Ωστόσο, στο 75% των περιπτώσεων δεν γίνεται ορθή χρήση.
Διαλύματα επανυδάτωσης ORS – Συμβουλές χορήγησης
- Λαμβάνεται καλά από βρέφη που διψούν, δηλαδή, που έχουν ήδη αρχίσει να αφυδατώνονται.
- Είναι χρήσιμο όταν η διάρροια προκαλεί απώλεια υγρών.
- Στην πράξη, θα πρέπει να χορηγείται άμεσα σε περίπτωση σοβαρής διάρροιας (υδαρής, άφθονη, επαναλαμβανόμενη), λαμβάνοντας υπόψη ότι εάν το παιδί δεν το παίρνει, αυτό συμβαίνει συνήθως επειδή δεν είναι αφυδατωμένο.
- Μπορεί να είναι δύσκολο ή ακόμη και αδύνατο να χορηγηθεί όταν ο έμετος είναι σοβαρός. Αλλά ο έμετος δεν πρέπει να αποτρέπει τη χρήση των διαλυμάτων επανυδάτωσης, επειδή συνήθως δεν αποτρέπει την ενυδάτωση.
- Τα διαλύματα επανυδάτωσης ORS πρέπει να χορηγούνται σε μικρές ποσότητες (40-50 ml) και σε σύντομα διαστήματα (κάθε 15-20 λεπτά) καθώς οι μεγάλες και γρήγορες γουλιές μπορεί να προκαλέσουν έμετο.
Βασικά μέτρα πρόληψης κατά της γαστρεντερίτιδας
Η εξάπλωση της γαστρεντερίτιδας από ροταϊό μπορεί να περιοριστεί με την εφαρμογή διαφόρων προληπτικών μέτρων, που περιλαμβάνουν κυρίως βασικούς κανόνες προσωπικής υγιεινής.
Οι κανόνες αυτοί, εφόσον εφαρμοστούν σωστά, θα αποφευχθούν πολλά περιστατικά γαστρεντερίτιδας:
- Πλένετε συστηματικά τα χέρια σας (μετά την τουαλέτα, μετά τον καθαρισμό των γλουτών ενός βρέφους, πριν από την προετοιμασία του φαγητού, μετά την επαφή με λερωμένη επιφάνεια, κ.λπ.).
- Χρησιμοποιήστε υδρο-αλκοολικά διαλύματα.
- Αποφύγετε την επαφή με υγιείς ανθρώπους όταν γνωρίζετε ότι έχετε μολυνθεί.
- Η χρήση ζεστού νερού για την παρασκευή του βρεφικού γάλακτος δεν είναι «δικαιολογημένη», καθώς το ζεστό νερό δεν εξαλείφει τον ροταϊό.
Συμβουλές «κλειδιά»
Δύο είναι οι βασικές συμβουλές για την αντιμετώπιση της γαστρεντερίτιδας: ξεκούραση και ενυδάτωση. Τα μεγαλύτερα παιδία μπορεί να εμφανίσουν τυπικά συμπτώματα γαστρεντερίτιδας (διάρροια, έμετο, πυρετό, κοιλιακό άλγος) για 24 ώρες στο 90% των περιπτώσεων, αλλά δεν διατρέχουν τον οποιονδήποτε κίνδυνο.
Τα αντιβιοτικά φάρμακα που δρουν στην περιοχή του εντέρου… δεν πρέπει να συνταγογραφούνται, καθώς σπάνια απαιτείται αναλγητική δράση.
Άλλωστε, κανένα παραδοσιακό αντιεμετικό (κατά του εμέτου και της ναυτίας) δεν έχει αποδειχθεί αποτελεσματικό σε ενήλικες ή παιδιά. Τα δύο φάρμακα με άδεια κυκλοφορίας, η ρασεκαδοτρίλη και ο διοσμεκτίτης, μειώνουν τη διάρκεια του διαρροϊκού επεισοδίου μέσα σε 12 έως 24 ώρες. Τα οφέλη τους στα βρέφη είναι αμφισβητήσιμα επειδή δεν τα προστατεύουν από σοβαρή αφυδάτωση.
Η γαστρεντερίτιδα και ο ρόλος των προβιοτικών
Μεταξύ των προβιοτικών, το Saccharomyces boulardii συμβάλλει θετικά σε περιπτώσεις οξείας διάρροιας στα παιδιά. Σύμφωνα με μια ανάλυση πολλών μελετών που δημοσιεύθηκαν το 2014, μειώνει τη διάρκεια της διάρροιας κατά μέσο όρο 19,7 ώρες, τη συχνότητα των κοπράνων τη δεύτερη ημέρα και την 3η ημέρα καθώς και τον κίνδυνο διάρροιας την 3η και 4η ημέρα μετά τη χορήγηση.
Αυτή η μελέτη παρέχει ενδείξεις υπέρ μιας πιθανής ευεργετικής δράσης αυτού του ζυμομύκητα, αν και οι ίδιοι οι συγγραφείς επισημαίνουν τις διαφορές μεταξύ των μελετών στους ορισμούς της διάρροιας και της ποιότητας της μεθόδου που χρησιμοποιείται…
Ορισμένα στελέχη προβιοτικών μπορούν, ωστόσο, να αποτρέψουν την επίμονη διάρροια. Ωστόσο, δεν συνιστάται η τακτική χορήγηση προβιοτικών σε ένα παιδί με οξεία διάρροια βάσει αυτών των δεδομένων. Από την άλλη πλευρά, σε ένα παιδί του οποίου η διάρροια είναι παρατεταμένη, η χρήση προβιοτικών που έχει αποδειχθεί ότι είναι αποτελεσματική σε αυτήν την περίπτωση μπορεί να είναι ενδιαφέρουσα.
