Τροφική αλλεργία ονομάζεται η ανεπιθύμητη αντίδραση του ανοσοποιητικού συστήματος σε κάποιο τρόφιμο και η βλάβη που προκαλεί η αντίδραση αυτή στο πεπτικό σύστημα, στο δέρμα ή στο αναπνευστικό.
Πρόκειται για μια σχετικά συχνή αρρώστια στα παιδιά καθώς παρουσιάζεται στο 5% των βρεφών και των παιδιών κάτω των 5 ετών.
Οι συνηθέστερες τροφές που μπορεί να προκαλέσουν αλλεργία είναι οι ξηροί καρποί, το αβγό και τα θαλασσινά.
Τι προκαλεί τις τροφικές αλλεργίες στα παιδιά;
Τα τρόφιμα που μασάμε και καταπίνονται υποβάλλονται σε επεξεργασία από το στομάχι.
Από εκεί μετακινούνται στο λεπτό έντερο και εκεί το φαγητό συναντά τα κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος.
Στην περίπτωση μίας αλλεργίας, η πρωτεΐνη των τροφίμων ανιχνεύεται λανθασμένα ως ξένη ουσία (αντιγόνο) και το ανοσοποιητικό σύστημα απελευθερώνει αντισώματα.
Μια πολύπλοκη αντίδραση μεταξύ του αντιγόνου και του αντισώματος σχηματίζει τη χημική ισταμίνη.
Η χημική ισταμίνη είναι εκείνη που δημιουργεί τα εξωτερικά συμπτώματα στο σώμα που αναγνωρίζουμε ως «τροφική αλλεργία».
Πώς εκδηλώνεται η τροφική αλλεργία στα παιδιά;
Τα συνηθέστερα συμπτώματα της τροφικής αλλεργίας είναι τα εξής:
– Φούσκωμα στο πρόσωπο,
– Υπνηλία,
– Ρινική καταρροή,
– Σφίξιμο στο στήθος,
– Σφύριγμα στην αναπνοή,
– Πόνος στην κοιλιά,
– Εμετοί και
– Διάρροιες.
Τα συμπτώματα αυτά μπορεί να εκδηλωθούν αμέσως μετά τη λήψη του αλλεργιογόνου (από λίγα λεπτά έως λίγες ώρες), οπότε η αλλεργική αντίδραση λέγεται «άμεση», είτε μετά από πολλές ώρες ή και ημέρες, οπότε η αλλεργική αντίδραση λέγεται «επιβραδυνόμενη».
Η άμεση αλλεργική αντίδραση εκδηλώνεται με πρήξιμο του προσώπου ή της στοματικής κοιλότητας, ρινοεπιπεφυκίτιδα, δύσπνοια ή βήχα και κοκκινίλες στο δέρμα.
Σπανιότερα μπορεί να εκδηλωθεί με πτώση της πίεσης (αναφυλακτικό σοκ) και να απειλήσει ακόμη και τη ζωή του παιδιού.
Η επιβραδυνόμενη αλλεργική αντίδραση εκδηλώνεται με συμπτώματα στο δέρμα όπως ερυθρότητα, ξηροδερμία και έκζεμα και συμπτώματα στο το πεπτικό σύστημα που περιλαμβάνουν:
– Δυσκολία στη σίτιση ή ανορεξία,
– Εμετοί, διάρροιες ή αιμορραγικές κενώσεις,
– Κολικοί ή έντονη ευερεθιστότητα και
– Ελλιπής πρόσληψη βάρους.
Πώς αντιμετωπίζεται η τροφική αλλεργία;
Στην περίπτωση που το τροφικό αλλεργιογόνο είναι συγκεκριμένο και γνωστό, τότε αρκεί η αφαίρεσή του από τη δίαιτα του παιδιού.
Εάν το τροφικό αλλεργιογόνο είναι το γάλα αγελάδας, τότε συνιστάται η σίτιση του βρέφους με ειδικό γάλα το οποίο περιέχει πρωτεΐνη, η οποία έχει κατακερματιστεί σε πεπτίδια μικρού μοριακού βάρους.
Σε παιδιά με επιβεβαιωμένη διάγνωση κάποιας αλλεργίας απαιτείται στενή συνεργασία μεταξύ του γιατρού, παιδιού και οικογένειας για την εφαρμογή κατάλληλου σχεδίου αντιμετώπισης και παρακολούθησης της αλλεργικής νόσου, που θα προσαρμόζεται στις ιδιαιτερότητες του κάθε παιδιού.
Πρόληψη της τροφικής αλλεργίας
Εάν το παιδί σας έχει εκδηλώσει συμπτώματα τροφικής αλλεργίας, οι ακόλουθες συμβουλές μπορεί να σας φανούν χρήσιμες για την πρόληψή της στο μέλλον.
– Αποκλειστικός μητρικός θηλασμός στους πρώτους τέσσερις μήνες ζωής του παιδιού,
– Αποφυγή έκθεσης του παιδιού στον καπνό,
– Μην προσθέσετε στο διαιτολόγιο του παιδιού στερεά τροφή πριν γίνει έξι μηνών,
– Να προσθέτετε μια-μια τις τροφές στο διαιτολόγιο του βρέφους έτσι ώστε να γίνεται εύκολα αντιληπτή πιθανή αλλεργία στην καινούρια τροφή,
– Προσθέστε το αβγό αργά στο διαιτολόγιο του παιδιού, κατά προτίμηση μετά τον 8ο μήνα και
– Αποφύγετε τους ξηρούς καρπούς στα δύο πρώτα χρόνια ζωής του παιδιού.
Σε κάθε περίπτωση, αν παρατηρήσετε οποιοδήποτε από τα παραπάνω συμπτώματα στο παιδί σας θα πρέπει αν επικοινωνήσετε άμεσα με τον παιδίατρό σας.
Σε μερικές περιπτώσεις ίσως χρειαστεί να επισκεφτείτε άμεσα κάποιο εφημερεύον νοσοκομείο.
