Για την αποτελεσματική θεραπεία της οστεοπόρωσης, έχουμε να διανύσουμε ακόμη πολύ δρόμο, όταν ακόμη και μετά το 1ο κάταγμα, τα 8 στα 10 άτομα δεν κάνουν κάποια θεραπεία, και όταν, ακόμη και αν αρχίσουν θεραπεία, μετά από τον 6ο μήνα σχεδόν οι μισοί ασθενείς σταματάνε την αγωγή τους!
Ας δούμε τι πρέπει να γνωρίζουμε για την οστεοπόρωση.
Τί είναι η οστεοπόρωση;
Είναι η κατάσταση αυτή που χαρακτηρίζεται από δύο σημαντικά στοιχεία:
1- Μειωμένη οστική μάζα και
2- Διαταραχή της μικροαρχιτεκτονικής του οστού.
Αποτελεί τον κυριότερο παράγοντα κινδύνου για εμφάνιση καταγμάτων.
Το 30% των γυναικών άνω των 50 ετών έχει χαμηλή οστική πυκνότητα και το ποσοστό αυξάνει με την ηλικία.
Στους άνδρες η επίπτωση των καταγμάτων αυξάνει επίσης με την ηλικία, αλλά η αύξηση ξεκινά 5-10 χρόνια αργότερα από ό,τι στις γυναίκες.
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) ορίζει ως φυσιολογική οστική πυκνότητα μια τιμή μεταξύ μιας σταθερής απόκλισης από την κύρια τιμή νεαρών ενηλίκων του ιδίου φύλου και φυλής.
Οστική πυκνότητα σε οποιονδήποτε ενήλικα μεταξύ 1 και 2,5 σταθερών αποκλίσεων κάτω της κύριας τιμής ορίζεται ως οστεοπενία, ενώ τιμή άνω των 2,5 σταθερών αποκλίσεων κάτω της κύριας τιμής ορίζεται ως οστεοπόρωση και συνδυάζεται με αυξημένη σκελετική ευθραυστότητα.
Επιβαρυντικοί παράγοντες στην εμφάνιση οστεοπόρωσης είναι η ηλικία, το ατομικό ή κληρονομικό ιστορικό καταγμάτων, το κάπνισμα, η θεραπεία με κορτικοστεροειδή, η ασιατική ή ισπανική καταγωγή.
Προστατευτικοί παράγοντες έναντι της νόσου αποτελούν ο αυξημένος δείκτης μάζας σώματος (άτομα δηλαδή παχύσαρκα), τα οιστρογόνα, και η διατροφή πλούσια σε ασβέστιο (κατά βάση γαλακτοκομικά προϊόντα).
Τα αίτια της οστεοπόρωσης είναι αρκετά.
Αναφέρονται τα πιο σημαντικά:
– Παροδική οστεοπόρωση (οστεοπενία) εγκυμοσύνης ή λόγω θηλασμού,
– Κακή διατροφή,
– Ηλικία άνω των 50 ετών,
– Εμμηνόπαυση,
– Ενδοκρινικές παθήσεις όπως ανεπάρκεια οιστρογόνων, ανεπάρκεια ανδρογόνων στους άνδρες (υπογοναδισμός σε άνδρες και γυναίκες), υπερθυρεοειδισμός, υπερπαραθυρεοειδισμός, σακχαρώδης διαβήτης, διαταραχές αυξητικής ορμόνης,
– Γαστρεντερικές παθήσεις όπως σύνδρομα δυσαπορρόφησης, μετά από επεμβάσεις στο στομάχι, κοιλιοκάκη, φλεγμονώδης νόσος του εντέρου,
– Νόσοι του ήπατος,
– Λήψη φαρμάκων όπως κορτικοστεροειδή, ηπαρίνη, αγχολυτικά και αντιεπιληπτικά,
– Νευρογενής ανορεξία και
– Ρευματολογικές παθήσεις όπως ρευματοειδής αρθρίτιδα.
Οι συνέπειες της οστεοπόρωσης
Ο ασθενής με οστεοπόρωση δεν εμφανίζει συνήθως συμπτώματα στα πρώτα στάδια.
Ενδείξεις μπορεί να είναι η απώλεια ύψους, πόνος στους μύες του αυχένα, ενόχληση στο ισχίο, οστικό άλγος ιδίως σε περίπτωση καταγμάτων, κύφωση,
Το κύριο φυσικά χαρακτηριστικό είναι το ιστορικό καταγμάτων.
Τα άτομα με οστεοπόρωση έχουν περισσότερες πιθανότητες να σπάσουν ένα κόκαλο ακόμα και μετά από έναν σχετικά πολύ μικρό τραυματισμό.
Τα κατάγματα είναι συχνότερα στο ισχίο, στη σπονδυλική στήλη και στον καρπό.
Τα κατάγματα στο ισχίο και στον καρπό είναι συνήθως ξαφνικά και το αποτέλεσμα μίας πτώσης.
Τα προβλήματα στη σπονδυλική στήλη συμβαίνουν αν υποστούν κάταγμα αρκετοί σπόνδυλοι και τότε η σπονδυλική στήλη θα αρχίσει να κυρτώνει.
Αυτό μπορεί να προκαλέσει πόνο στη ράχη και απώλεια ύψους και επειδή τώρα υπάρχει λιγότερος χώρος κάτω από τις πλευρές, ορισμένα άτομα παρουσιάζουν δυσκολία στην αναπνοή.