Κάποιοι θεωρούν την παχυσαρκία ένα απλό πρόβλημα αισθητικής, λίγους μήνες πριν το καλοκαίρι.
Πρόκειται για μια λανθασμένη αντίληψη μιας νόσου που σχετίζεται με αμέτρητες επιπλοκές υγείας και ταλαιπωρεί μεγάλη μερίδα του πληθυσμού.
Αν και οι περισσότεροι παχύσαρκοι άνθρωποι έχουν δοκιμάσει να την αντιμετωπίσουν, ακόμα και με τη βοήθεια ειδικών, υιοθετώντας δίαιτες και κάνοντας θυσίες, που πολλές φορές φαντάζουν ακατόρθωτες.
Λανθασμένα εστιάζουν στη δίαιτα, η οποία δεν είναι παρα μόνο ένα όχημα.
Ο τελικός προορισμός είναι η αλλαγή τρόπου ζωής και συνηθειών διατροφής, ο μόνος τρόπος για να αντιμετωπιστεί καθολικά η παχυσαρκία.
Που οφείλεται;
Η παχυσαρκία ορίζεται ως η παθολογικά αυξημένη εναπόθεση λίπους στις αποθήκες του σώματος.
Ενώ τα φυσιολογικά επίπεδα λίπους δεν ξεπερνούν το 20% και 25% για άνδρες και γυναίκες αντίστοιχα, στην παχυσαρκία μπορεί να φθάσουν και το 40%.
Είναι ιδιαίτερα επιβαρυντική για την υγεία, καθώς σχετίζεται άμεσα ή έμμεσα με πληθώρα νοσημάτων όπως ο σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2, αύξηση χοληστερόλης και τριγλυκεριδίων, υπνική άπνοια, αυξημένο ουρικό οξύ, λιπώδες ήπαρ, αυξημένο κίνδυνο εμφράγματος και εγκεφαλικού επεισοδίου.
Η ραγδαία εξάπλωσή της τα τελευταία χρόνια είναι συνδυασμός πολλών παραγόντων όπως: καθιστικός τρόπος ζωής και τηλεόραση, διατροφή δυτικού τύπου πλούσια σε λίπη, κόκκινο κρέας και ζάχαρη, βιομηχανικά τρόφιμα, αναψυκτικά και πολλά άλλα.
Η εύκολη πρόσβαση στο φαγητό, σε συνδυασμό με την απροθυμία πολλών ανθρώπων να αφιερώσουν έστω και λίγη ώρα στη σωματική άσκηση, συμπληρώνουν τα αίτια της νόσου.
Υπεύθυνα είναι και κάποια φάρμακα, συμπεριλαμβανομένων των αντικαταθλιπτικών, αντιψυχωσικών, αντιδιαβητικών και αντιυπερτασικών κατηγοριών.
Δείκτης μάζας σώματος (ΒΜΙ)
Κοινά αποδεκτός δείκτης προσδιορισμού της παχυσαρκίας.
Υπολογίζεται χρησιμοποιώντας το βάρος του ατόμου σε κιλά και το τετραγωνικό ύψος σε μέτρα (βάρος/ύψος*2).
BMI (kg/m²)
Μικρότερο του 19: Ελλιποβαρής
19-25: Φυσιολογικό
25-30: Υπέρβαρο
30+: Παχύσαρκο
Κάλλιον του θεραπεύειν, το προλαμβάνειν
Με 17% του ελληνικού πληθυσμού συνολικά και ένα ανησυχητικά υψηλό 24% του εφηβικού πληθυσμού να πάσχει από παχυσαρκία, η ανάγκη της πρόληψης, ξεκινώντας από τα παιδικά χρόνια είναι ζωτικής σημασίας.
Ο τρόπος ζωής και η άσκηση αποτελούν τις μόνες δύο ρεαλιστικά αποτελεσματικές πρακτικές.
Η μεσογειακή κουζίνα χαρακτηρίζεται από πληθώρα επιλογών και γεύσεων πλούσιων σε θρεπτικά συστατικά.
Διατροφικές συμβουλές
1. Προτιμήστε υδατάνθρακες ολικής αλέσεως, όπως μακαρόνια, ψωμί, ρύζι κλπ.
2. Καταναλώστε χόρτα, σαλάτες, όσπρια και λαχανικά.
3. Επιλέξτε ψάρι ψητό και όχι τηγανητό.
4. Προτιμήστε κοτόπουλο, αντί για μοσχάρι και χοιρινό.
5. Μειώστε σημαντικά το αλάτι του φαγητού σας.
6. Το ελαιόλαδο είναι ευεργετικό σε μικρές ποσότητες και ωμή μορφή.
7. Φάτε μέχρι δύο φρούτα την ημέρα κατά προτίμηση ολόκληρα και όχι σε μορφή χυμού.
8. Πιείτε πολύ νερό.
9. Αποφύγετε τηγανητά, γλυκά, αναψυκτικά, κατεργασμένα κρέατα όπως αλλαντικά, fast food.
Καταναλώστε μικρή ποσότητας σοκολάτας υγείας σε περίπτωση ανάγκης για κάτι γλυκό.
10. Μην παραλείπετε βασικά γεύματα της ημέρας, όπως πρωινό ή μεσημεριανό, στην προσπάθειά σας να μειώσετε τις προσλαμβανόμενες θερμίδες.
Προτιμήστε πολλά και μικρά γεύματα, με το τελευταίο να είναι πριν τις 9.30 το βράδυ.
Αντιμετώπιση
Οι δύο βασικότεροι άξονες αντιμετώπισης της παχυσαρκίας είναι η δίαιτα και η αύξηση της φυσικής δραστηριότητας.
Σε πιο ακραίες περιπτώσεις όπου ο Δείκτης Μάζας Σώματος ξεπερνά το 35, εξετάζεται η φαρμακευτική αγωγή και η χειρουργική αντιμετώπιση.
Αν και υπάρχουν αμέτρητες δίαιτες, η βασική αρχή είναι η δημιουργία αρνητικού ισοζυγίου ενέργειας, δηλαδή η πρόσληψη λιγότερων θερμίδων από τη διατροφή, σε σχέση με αυτές που καταναλώνονται.
Επειδή είναι δύσκολο να προσμετρηθούν με ακρίβεια οι προσλαμβανόμενες θερμίδες, προσπαθήστε να ακολουθήσετε απλές διατροφικές συμβουλές, όπως αυτές που αναφέρονται στο άρθρο και αποφύγετε την υπερφαγία.
Εν κατακλείδι, η παχυσαρκία είναι ένα από τα σοβαρότερα νοσήματα, απόρροια του σύγχρονου τρόπου ζωής που έχει λάβει διαστάσεις επιδημίας.
Τα σώματά μας είναι φτιαγμένα να κινούνται αλλά εμείς αντιστεκόμαστε, συμβιβαζόμενοι με την άνεση και την ευκολία της καθιστικής ζωής.
Χρησιμοποιήστε κάθε μέσον και τρόπο για να ασκηθείτε και δώστε ιδιαίτερη προσοχή στα παιδιά, ο χαρακτήρας και οι συνήθειες των οποίων σμιλεύονται από μικρή ηλικία και διατηρούνται για μια ζωή.
Θυμηθείτε, πως όποια δίαιτα, συμπλήρωμα, φάρμακο και αν επιλέξετε για να αντιμετωπίσετε την παχυσαρκία δεν είναι τίποτα περισσότερο από ένα απλό όχημα.
Ο προορισμός είναι η αλλαγή τρόπου ζωής!
Νικόλαος Μανέτας, Φαρμακοποιός, MPharm, MSc International Health Management
www.y-o.gr
