Πολλοί επιστήμονες έχουν χαρακτηρίσει την παιδική παχυσαρκία ως τη μάστιγα της σύγχρονης εποχής.
Πρόκειται για ένα ζήτημα που έχει τραβήξει την προσοχή όχι μόνο των γονιών αλλά και των επιστημόνων υγείας, των μέσων ενημέρωσης, των εκπαιδευτικών ακόμη και των πολιτικών.
Τι είναι η παιδική παχυσαρκία;
Ως παχυσαρκία ορίζεται η αύξηση του λίπους πάνω από κάποια όρια και στα παιδιά εκτιμάται με βάση ειδικές καμπύλες ανάπτυξης που υπολογίζουν τον Δείκτη Μάζας Σώματος ανά ηλικία.
Ο αριθμός των ανηλίκων που βρίσκονται σε κίνδυνο να γίνουν υπέρβαρα ακολουθεί ανοδική πορεία τις τελευταίες δύο δεκαετίες, με τις ΗΠΑ να κατέχουν τα πρωτεία στα ποσοστά παιδικής παχυσαρκίας παγκοσμίως.
Ποιες αιτίες την προκαλούν;
Λόγω των σοβαρών επιπλοκών που προκύπτουν, γίνεται συνεχώς συζήτηση γύρω από τις αιτίες που συμβάλλουν στην εξέλιξη της παιδικής παχυσαρκίας και στο κατά πόσο μπορούν να αντιμετωπιστούν.
Γενετικοί και περιβαλλοντικοί παράγοντες βρίσκονται στην κορυφή της λίστας, καθώς τα γονίδια, οι διατροφικές συνήθειες και η σωματική δραστηριότητα μπορούν να συμβάλλουν καθοριστικά στην εμφάνισή της.
Ο ρόλος της διατροφής
Μία από τις κύριες αιτίες που σχετίζονται με την παιδική παχυσαρκία είναι η παντελής έλλειψη πρωινού από το διαιτολόγιο των παιδιών και περισσότερο των εφήβων.
Η κατανάλωση πρωινού έχει σχετιστεί με την διατήρηση φυσιολογικού βάρους, υπό την προϋπόθεση ότι οι επιλογές τροφίμων είναι σωστές και υγιεινές.
Ένα ακόμη διατροφικό ζήτημα έχει να κάνει με το σύγχρονο τρόπο ζωής και τις επιλογές φαγητών που σχετίζονται με αυτόν.
Πράγματι, η «μοντέρνα» διατροφή περιέχει πολλές τροφές που δεν φημίζονται για τη θρεπτική τους αξία, όπως τα γλυκά, τα αναψυκτικά, τα έτοιμα γεύματα και η υπερβολική κατανάλωση κρέατος, τηγανιτών και λιπαρών φαγητών.
Κληρονομικότητα
Όπως όλα τα φυσικά χαρακτηριστικά, έτσι και η παχυσαρκία είναι ένα γονίδιο που μπορεί να κληρονομηθεί από το γονιό στο παιδί.
Ωστόσο, σημαντικό είναι να προσέξουμε πως κληρονομείται μόνο η τάση για παχυσαρκία, η οποία μπορεί να εκδηλωθεί εάν το επιτρέψει το περιβάλλον
Έρευνες έχουν δείξει ότι παιδιά με 1 παχύσαρκο γονέα έχουν πιθανότητα 50% να γίνουν παχύσαρκα, ενώ τα παιδιά με 2 παχύσαρκους γονείς, έχουν 80% πιθανότητα.
Μειωμένη φυσική δραστηριότητα
Καλώς ή κακώς ο σύγχρονος τρόπος ζωής μας επιβάλλει μεγαλύτερη αδράνεια από ότι παλαιότερα.
«Πειρασμοί» όπως ο υπολογιστής, η τηλεόραση και τα βιντεοπαιχνίδια κρατούν τα παιδιά καθηλωμένα μπροστά από την οθόνη για πολλές ώρες.
Εκτός από την αδράνεια που είναι επακόλουθο του καθιστικού τρόπου ζωής, η πολύωρη έκθεση σε συσκευές ψυχαγωγίας όπως η τηλεόραση οδηγούν ασυναίσθητα στην κατανάλωση ανθυγιεινών τροφίμων όπως τα σνακ, με επακόλουθο την μεγαλύτερη πρόσληψη ημερήσιων θερμίδων.
Ορμονικά Αίτια
Σε πιο σπάνιες περιπτώσεις η παιδική παχυσαρκία μπορεί να σχετίζεται με ορμονικούς παράγοντες.
Παθήσεις όπως ο υποθυρεοειδισμός ενδέχεται να έχουν ως αποτέλεσμα την ευκολότερη αύξηση του σωματικού βάρους ενώ να δυσχεραίνουν την απώλειά του.
Ψυχολογικοί παράγοντες
Η σχέση του γονέα με το παιδί μπορεί να έχει άμεσο αντίκτυπο στο σωματικό βάρος του δεύτερου.
Η έλλειψη επικοινωνίας ή αντίθετα η υπερπροστατευτικότητα του γονέα μπορεί να οδηγήσει σε αύξηση του βάρους, που θα έχει ως συνέπεια την αρνητική εικόνα για τον εαυτό του και την κοινωνική απομόνωση.
Ακόμη, ο κοινωνικός στιγματισμός ενός παιδιού ως παχύσαρκο ή το μπούλινγκ από συνομήλικους για τον ίδιο λόγο, είναι κακοί σύμβουλοι για την επιδείνωση του προβλήματος.
