Η ξηροφθαλμία είναι μια πολύ διαδεδομένη πάθηση των ματιών ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια με την πολύωρη χρήση των υπολογιστών και των κινητών τηλεφώνων.
Εστιάζοντας για πολλή ώρα σε ένα σημείο, ανοιγοκλείνει κανείς τα μάτια του κατά 50% λιγότερο από ό,τι θα τα ανοιγόκλεινε σε άλλη περίπτωση.
Έτσι, τα δάκρυα που βρίσκονται στην επιφάνεια του ματιού εξατμίζονται χωρίς να δίνουν τη θέση τους σε νέα, καθαρά δάκρυα.
Τα μάτια έχουν ανάγκη από τα δάκρυα για να ενυδατώνονται και να λιπαίνονται με σκοπό η όραση να παραμένει καθαρή και να μην κουράζεται το μάτι κοιτάζοντας κάτι.
Τα δάκρυα είναι ένας συνδυασμός νερού για ενυδάτωση, ελαίων για λίπανση, και ενός άλλου υγρού που μοιάζει με φλέμα και μοιράζει ομοιόμορφα το δάκρυ στο μάτι.
Στο δάκρυ υπάρχουν επίσης αντισώματα και ειδικές πρωτεΐνες που το προστατεύουν από τις φλεγμονές.
Τα συστατικά αυτά εκκρίνονται από συγκεκριμένους αδένες που βρίσκονται γύρω από το μάτι.
Όταν υπάρχει ανισορροπία στο δακρυϊκό σύστημα, μπορεί να παρουσιάσει κανείς ξηροφθαλμία.
Συμπτώματα
Όταν τα δάκρυα δεν ενυδατώνουν επαρκώς τα μάτια, μπορεί να νιώθει κανείς πόνο, ευαισθησία στο φως, μια τραχιά αίσθηση στα μάτια και την αίσθηση ότι υπάρχει ένα σκουπιδάκι πάνω στο μάτι του.
Επίσης, μπορεί να έχει φαγούρα, κοκκινίλα και θολή όραση.
Μπορεί όμως να υπάρξει και πολύ μεγάλη ροή δακρύων σαν αντίδραση του οργανισμού στην ξηροφθαλμία.
Τα δάκρυα αυτά όμως, αποτελούνται σχεδόν αποκλειστικά από νερό και δεν περιλαμβάνουν τις υπόλοιπες ενυδατικές ουσίες.
Αιτίες
Πέρα από την ανισορροπία του δακρυϊκού συστήματος, το εξωτερικό φιλμ του ματιού μπορεί να στεγνώσει και εξαιτίας παραγόντων, όπως είναι ο ξηρός αέρας του κλιματιστικού ή άλλων περιβαλλοντικών συνθηκών.
Επίσης, η ξηροφθαλμία μπορεί να συνδέεται με τη γήρανση και να εμφανιστεί ειδικά κατά την εμμηνόπαυση, με τη λήψη φαρμάκων όπως τα αντιισταμινικά ή τα αντισυλληπτικά χάπια, με την πολύωρη χρήση υπολογιστή και άλλων οθονών και με παθήσεις που επηρεάζουν την παραγωγή δακρύων, όπως το σύνδρομο Sjogren και η ρευματοειδής αρθρίτιδα.
Αντιμετώπιση
Δεν υπάρχει θεραπεία κατά της ξηροφθαλμίας, όμως μπορεί να αντιμετωπιστεί με τις συμβουλές των οφθαλμιάτρων.
Τα συχνά διαλείμματα κάθε 20 λεπτά αν εργάζεται κανείς σε υπολογιστή είναι απαραίτητα.
Κατά τη διάρκεια του διαλείμματος, θα πρέπει για 20 δευτερόλεπτα να αφήνει κανείς το βλέμμα του να φεύγει μακριά.
Τα τεχνητά δάκρυα και οι σταγόνες είναι η κατάλληλη αγωγή για ελαφριάς μορφής ξηροφθαλμία.
Μπορεί να τα βρει κανείς στο φαρμακείο χωρίς συνταγή γιατρού, ενώ υπάρχει μεγάλη ποικιλία επιλογών.
Στο εμπόριο κυκλοφορούν επίσης και κάποιες οφθαλμικές σταγόνες που χορηγούνται με ιατρική συνταγή, οι οποίες αυξάνουν τη φυσική ικανότητα του οργανισμού να παράγει δάκρυα.
Υπάρχει περίπτωση ο οφθαλμίατρος να διαγνώσει ότι οι αγωγοί που στραγγίζουν τα δάκρυα από τα μάτια πρέπει να κλείσουν προσωρινά ή και μόνιμα για να διατηρηθούν τα δάκρυα περισσότερο.
Η διαδικασία λέγεται προσωρινή ή μόνιμη απόφραξη του δακρυϊκού πόρου.
Τέλος, σε άτομα που πάσχουν από χρόνια ξηροφθαλμία ενδέχεται να συστηθεί χειρουργική επέμβαση κατά την οποία τα τοιχώματα του δακρυϊκού πόρου από όπου γίνεται η αποχέτευση των δακρύων συνενώνονται.
