Το άσθμα είναι μία από τις σοβαρότερες χρόνιες παθήσεις του αναπνευστικού συστήματος.
Οφείλεται σε φλεγμονή των αεραγωγών, η οποία προκαλεί παροδική στένωση των βρόγχων, με κύρια χαρακτηριστικά συμπτώματα τη δύσπνοια, το βήχα, τη συρίττουσα αναπνοή και το συσφιγκτικό αίσθημα στο θώρακα ή ακόμα και πόνο κατά την αναπνοή, προκαλώντας παράλληλα αίσθημα φόβου και αγωνίας.
Το άσθμα διακρίνεται κυρίως σε:
1. Εξωγενές ή αλλεργικό άσθμα το οποίο προσβάλει την παιδικά ηλικία και οφείλεται συνήθως σε αλλεργική αντίδραση του οργανισμού προς εξωγενείς παράγοντες και
2. Ενδογενές ή μή αλλεργικό άσθμα.
Ειδικές περιπτώσεις της νόσου αποτελούν:
α) Το άσθμα μετά από άσκηση,
β) Το επαγγελματικό άσθμα,
γ) Το νυχτερινό άσθμα,
δ) Το άσθμα από Ασπιρίνη και Μη Στεροειδή Αντιφλεγμονώδη Φάρμακα και
ε) Το άσθμα από φάρμακα τα οποία ανήκουν στην κατηγορία των β – ανταγωνιστών (β-blockers).
Οι περισσότεροι ασθενείς εμφανίζουν ταυτόχρονα και αλλεργική ρινίτιδα καθώς υπάρχει αυξημένος βαθμός συσχέτισης μεταξύ αλλεργικής ρινίτιδας και άσθματος.
Αίτια και Παράγοντες που Πυροδοτούν το Άσθμα
Σε πολλές περιπτώσεις το άσθμα, έχει αποδειχθεί οτι είναι μία κληρονομική νόσος.
Παράγοντες που δημιουργούν το άσθμα συνδέονται και με τον σύγχρονο τρόπο ζωής που είναι:
α) Συγκεκριμένες τροφές (ξηροί καρποί, θαλασσινά, κ.α.) και εισπνεόμενα αλλεργιογόνα (γύρεις, μύκητες, ακάρεα σπιτιού, επιθήλια ζώων, πουλιά),
β) Λοιμώξεις του αναπνευστικού (ασθματογόνοι ιοί),
γ) Ερεθιστικοί παράγοντες (καπνός τσιγάρου, αναθυμιάσεις χρωμάτων ή λιωμένων μετάλλων, ρινίσματα ξύλων, διαλύτες, αλεύρι, βενζίνη),
δ) Περιβαλλοντικοί παράγοντες (ψυχρός αέρας, μολυσμένος αέρας των αστικών κέντρων, αναπνοή καπνών, χημικοί ρύποι, κλιματιστικά),
ε) Ψυχολογικοί παράγοντες (έντονη συναισθηματική φόρτιση) και
στ) Φάρμακα (ασπιρίνη, δικλοφαινάκη, νιμεσουλίδη, μεφαιναμικό οξύ, πιροξικάμη, συγκεκριμένες κοξίμπες, ναπροξένη, β-ανταγωνιστές, παράγοντες αναισθησίας).
Παρ’ όλο που δεν υπάρχει μέχρι σήμερα θεραπεία που να επιτυγχάνει την πλήρη ίαση της νόσου, υπάρχουν αρκετές κατηγορίες φαρμάκων τα οποία βοηθούν στην ανακούφιση των συμπτωμάτων, βελτιώνοντας παράλληλα την πνευμονική λειτουργία, θέτοντας το άσθμα “υπό έλεγχο”.
Με την κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή, το βρογχικό άσθμα μπορεί να ελεγχθεί, έτσι ώστε ο ασθενής να ζει μια φυσιολογική ζωή χωρίς συμπτώματα και χωρίς περιορισμό των δραστηριοτήτων του.
Η φαρμακευτική αγωγή ενός ασθματικού ασθενή περιλαμβάνει κυρίως εισπνεόμενες φαρμακοτεχνικές μορφές (συσκευές εισπνοών) με αντιφλεγμονώδη και βρογχοδιασταλτική δράση, με βραχεία έναρξη της φαρμακολογικής ανταπόκρισης μετά τη χορήγησή τους και σε δοσολογία η οποία συστήνεται βάσει των οδηγιών του θεράποντα Ιατρού.
Άλλες μορφές περιλαμβάνουν από του στόματος δισκία, εναιωρήματα, σιρόπια ή σκευάσματα ειδικής ανοσοθεραπείας.
Η συμμόρφωση με τη θεραπευτική αγωγή καθώς και η σωστή χρήση των συσκευών εισπνοής αποτελεί σημαντικότατο παράγοντα για τη διαχείριση της νόσου και την αποτελεσματική αντιμετώπιση του άσθματος.
Η μη συμμόρφωση με την αγωγή και η λανθασμένη χρήση των συσκευών αποτελεί συχνό φαινόμενο μειωμένης θεραπευτικής αποτελεσματικότητας αλλά και εμφάνισης ανεπιθύμητων ενεργειών.