Κοκκινίλες, έντονη φαγούρα και ξηρό δέρμα; Μήπως το μωρό σας έχει ατοπική δερματίτιδα; Η ατοπική δερματίτιδα είναι μια πολυπαραγοντική, χρόνια, φλεγμονώδης δερματοπάθεια, η οποία εμφανίζεται κατά καιρούς, με υφέσεις και εξάρσεις, κυρίως στη βρεφική και παιδική ηλικία.
Χαρακτηριστικό σύμπτωμα της ατοπικής δερματίτιδας είναι το κνησμώδες εξάνθημα. Ο κνησμός συχνά προηγείται των βλαβών, γι’ αυτό χαρακτηρίζεται και ως «ο κνησμός που προκαλεί εξάνθημα». Το 60% των περιπτώσεων ατοπικής δερματίτιδας, εμφανίζεται στη βρεφική ηλικία, ενώ το 95% σε μικρά παιδιά.
Η κλινική εικόνα της ατοπικής δερματίτιδας ποικίλει ανάλογα με την ηλικία. Τους πρώτους μήνες, οι βλάβες εκδηλώνονται στα μάγουλα, στο τριχωτό της κεφαλής ή στις εκτατικές επιφάνειες των άκρων. Μετά το 2ο έτος ζωής, οι βλάβες εντοπίζονται κυρίως στις πτυχές (λαιμός, αγκώνες, γόνατα), δηλαδή στις καμπτικές επιφάνειες και στην περιοχή γύρω από τα μάτια.
Ποιοι παράγοντες οδηγούν στην εμφάνιση ατοπικής δερματίτιδας;
Η γενετική προδιάθεση, η επίδραση περιβαλλοντικών παραγόντων, η διαταραχή του δερμοεπιδερμιδικού φραγμού αλλά και της ανοσολογικής απάντησης, είναι όλοι παράγοντες που μπορούν να οδηγήσουν στην εμφάνιση ατοπικής δερματίτιδας.
Άξιο αναφοράς είναι πως πάνω από το 50% των παιδιών που εμφανίζουν ατοπική δερματίτιδα, έχουν γονείς με οικογενειακό ιστορικό ατοπίας. Η διαταραχή στη δομή της επιδερμίδας, είναι επίσης ένας παράγοντας εμφάνισης ατοπικής δερματίτιδας. Αυτή οφείλεται στην διαταραχή των λιπιδίων και πρωτεϊνών, γεγονός που ευνοεί την απώλεια υγρασίας και τη μειωμένη προστασία του φράγματος της κεράτινης στοιβάδας της επιδερμίδας. Η διαταραχή αυτή, διευκολύνει τη διείσδυση αλλεργιογόνων και ερεθιστικών ουσιών. Τέλος, είναι αποδεδειγμένο πως το στρες μπορεί να επιδεινώσει την κατάσταση.
Ποια η εξέλιξη της ατοπικής δερματίτιδας;
Η ατοπική δερματίτιδα είναι μία χρόνια νόσος, η οποία εξελίσσεται με την εμφάνιση εξάρσεων και υφέσεων, καταλήγοντας συνήθως σε ίαση, έως τα δύο πρώτα χρόνια ζωής. Στο 10% των περιπτώσεων, η νόσος εμμένει έως την εφηβεία. Οι βλάβες συχνά παρουσιάζουν αυξημένη ευαισθησία στις λοιμώξεις, με συχνότερη αυτή που προκαλεί ο χρυσίζων σταφυλόκοκκος. Δύναται επίσης να συνυπάρξει διαταραχή ύπνου εξαιτίας του κνησμού.
Ποια η κατάλληλη θεραπεία στην έξαρση της ατοπικής δερματίτιδας;
Σε περιόδους έξαρσης και όταν υπάρχει φλεγμονή, πρώτη γραμμή θεραπείας αποτελεί η εφαρμογή τοπικών κορτικοειδών στην πάσχουσα περιοχή. Σε ήπιες εξάρσεις, η χρήση τους δεν είναι απαραίτητη και μια εξειδικευμένη κρέμα, που αναδομεί τον επιδερμικό φραγμό και ανακουφίζει από τους ερεθισμούς και τον κνησμό, αρκεί για να διατηρηθεί η κατάσταση υπό έλεγχο.
Πώς να περιορίσετε τη συχνότητα των εξάρσεων της ατοπικής δερματίτιδας;
Η καθημερινή ενυδάτωση του δέρματος, ακόμη και όταν η ατοπική δερματίτιδα είναι σε ύφεση, μπορεί να περιορίσει τη συχνότητα των εξάρσεων. Η χρήση ενυδατικών και μαλακτικών προϊόντων, επανορθώνει και διατηρεί τον επιδερμικό φραγμό «σαν ένα καλό τείχος προστασίας».
Το μπάνιο του βρέφους/παιδιού πρέπει να γίνεται με χλιαρό νερό, να είναι ολιγόλεπτο και να μην χρησιμοποιείται σκληρό σφουγγάρι, καθώς μπορεί να απομακρύνει τα λιπίδια του δέρματος. Η προσθήκη αμύλου ή ειδικών ελαίων μπάνιου, μειώνει την ξηρότητα του δέρματος. Συστήνεται επίσης υγρό καθαριστικό και όχι σαπούνι που έχει αλκαλικό pH, για την εξισορρόπηση του pH του δέρματος. Μετά το μπάνιο, σκουπίστε το δέρμα ταμποναριστά, ώστε η εφαρμογή της κρέμας στη συνέχεια, να γίνεται σε νωπό δέρμα, με σκοπό την δέσμευση της υγρασίας στην επιδερμίδα.
Τα ρούχα του μωρού σας, πρέπει να είναι κατά προτίμηση βαμβακερά. Αποφύγετε τα μάλλινα και συνθετικά. Βεβαιωθείτε επίσης πως έχετε απομακρύνει κάθε επίφοβο παράγοντα, όπως τα ακάρεα και τη σκόνη από το περιβάλλον.
Η σημασία της ενυδάτωσης της επιδερμίδας του μωρού
Μετά την περίοδο της έξαρσης, η καθημερινή χρήση (1-2 φορές την ημέρα) σε όλο το σώμα, μαλακτικών καλλυντικών είναι απαραίτητη. Στόχος είναι η διατήρηση και η ενίσχυση του φράγματος προστασίας της επιδερμίδας και η αποφυγή απώλειας νερού. Η ενυδάτωση προσφέρει στην επιδερμίδα τα απαραίτητα λιπίδια για την αποκατάσταση της δομής της κεράτινης στοιβάδας. Προσοχή! όλα τα προϊόντα που χρησιμοποιούνται πρέπει να είναι υποαλλεργικά, χωρίς αρώματα και parabens, με στόχο τον περιορισμό των αλλεργικών αντιδράσεων.
