Από την ηλικία των 17, θεωρητικά κανείς δεν θα πρέπει να ταλαιπωρείται από τη νυχτερινή ενούρηση. Ενώ όμως το φαινόμενο αυτό επηρεάζει το 10% των παιδιών ηλικίας 5-7 ετών και επιλύεται αυθόρμητα πριν τα 10 έτη… σε ορισμένες περιπτώσεις η ενούρηση μπορεί να επιμείνει και κατά την εφηβεία.
Εφηβική ενούρηση, πότε κρίνεται ανησυχητική;
Στην πλειονότητα των περιπτώσεων, δεν υπάρχει ο έλεγχος της εγκράτειας κατά τη βρεφική ηλικία. Μέχρι την ηλικία των 5, το 85% του πληθυσμού μπορεί να ελέγξει αυτήν την εγκράτεια πριν την ούρηση. Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας,
Νυχτερινή Ενούρηση είναι η μη ηθελημένη απώλεια ούρων κατά τη διάρκεια του νυκτερινού ύπνου. Απαραίτητη προϋπόθεση είναι να έχετε 2 τουλάχιστον επεισόδια νυχτερινής ενούρησης ανά μήνα καθώς και το παιδί να είναι μεγαλύτερο των 5 ετών.
Συμβαίνει τρεις φορές πιο συχνά στα αγόρια. Στην ηλικία των 5 ετών συμβαίνει στο 15-25% των παιδιών και με την πάροδο της ηλικίας το ποσοστό αυτό μειώνεται κατά 15% ανά έτος.
Σε ηλικία 12 ετών συνεχίζει να συμβαίνει στο 8% των αγοριών και μόλις στο 4% των κοριτσιών. Στην εφηβεία συνεχίζει να αποτελεί πρόβλημα αλλά σε πολύ μικρό ποσοστό, 1-3%.
Οι 6 αιτίες της ενούρησης σε εφήβους και νεαρούς ενήλικες
- Η νυκτερινή πολυουρία, είναι η πιο κοινή αιτία. Σε εφήβους, μπορεί να προκληθεί από κακές συνήθειες, όπως η υπερβολική πρόσληψη καφεΐνης, που προκαλεί υπερεξαρτησία του μυός της ουροδόχου κύστης με συχνές και μικρές παρορμήσεις για ούρηση. Επιπλέον, ενώ η παραγωγή ούρων μειώνεται γενικά τη νύχτα υπό τον έλεγχο της κύστης, στην συγκεκριμένη περίπτωση η κύστη «ξεχειλίζει».
- Μικρή χωρητικότητα της ουροδόχου κύστης. Παρά τη μείωση της παραγωγής ούρων τη νύχτα, περίπου το 30% των ασθενών που κοιμούνται στο κρεβάτι έχουν ανεπαρκή χωρητικότητα της ουροδόχου κύστης (<70% της κανονικής ικανότητας της ουροδόχου κύστης).
- Η έλλειψη της αντίληψης για την πλήρωση της ουροδόχου κύστης. Αντί για πολύ βαθύ ύπνο, υπάρχει μια διαταραχή, η οποία δεν τους επιτρέπει να αντιλαμβάνονται την υπερχείλιση της ουροδόχου κύστης. Όπως λένε οι γονείς, είναι «δύσκολο να ξυπνήσουν».
- Η απόφραξη των ανώτερων αεραγωγών, όπως το σύνδρομο άπνοιας ύπνου και το ροχαλητό είναι η πηγή της πολυουρίας και επομένως της ενούρησης.
- Κληρονομικοί λόγοι. Το «βρεγμένο κρεβάτι» είναι μάλλον… ανδρική υπόθεση, καθώς στην πλειοψηφία το φαινόμενο αυτό παρατηρείται πολύ πιο συχνά στα αγόρια, σε αναλογία 3 αγόρια / 1 κορίτσι. Υπάρχει επίσης και ο κληρονομικός παράγοντας: ο κίνδυνος είναι 40% εάν ένας από τους δύο γονείς ήταν ο ίδιος «ενουρητικός» και 70% εάν ήταν και οι δύο γονείς.
- Ψυχολογικοί παράγοντες. Το 20% των παιδιών που ταλαιπωρούνται από τη νυχτερινή ενούρηση έχουν κάποια ψυχική διαταραχή, είναι υπερκινητικά, πάσχουν από έλλειψη προσοχή, κ.λπ.
Το 25% των περιπτώσεων ενούρησης θεραπεύεται με κανόνες υγιεινής-διατροφής
Το πρώτο βήμα είναι η τήρηση των κανόνων υγιεινής και διατροφής. Το βήμα αυτό μπορεί να θεραπεύσει σχεδόν το ένα τέταρτο των εφήβων και των νεαρών ενηλίκων.
- Η πρόσληψη υγρών σε εφήβους ή ενήλικες παραμένει φυσιολογική: 35-40 ml ανά κιλό ημερησίως, μεταξύ 7 π.μ. και 6 μ.μ.
- Το 1/3 των υγρών θα πρέπει να λαμβάνεται στο πρωινό. Το 70% της πρόσληψης υγρών πρέπει να λαμβάνεται πριν από τις 4 μ.μ.
- Μόλις τηρηθούν αυτοί οι κανόνες, μπορούμε στη συνέχεια να εξετάσουμε το ενδεχόμενο μείωσης της πρόσληψης νερού όσο το δυνατόν περισσότερο μετά τις 6 μ.μ.
- Αποφύγετε τα αναψυκτικά στο δεύτερο μέρος της ημέρας, καθώς και τα πολύ αλμυρά τρόφιμα, το τσάι και τον καφέ.
- Περιορίστε την πρόσληψη ασβεστίου μετριάζοντας τα γαλακτοκομικά προϊόντα το βράδυ.
- Πιείτε νερό πριν από τον αθλητισμό. Όχι μετά.
- Προσέξτε την «κρυφή» πρόσληψη νερού! Μια σούπα στο δείπνο παρέχει 300 ml υγρών.
- Πηγαίνετε τακτικά στην τουαλέτα για ούρηση κατά τη διάρκεια της ημέρας, χωρίς να περιμένετε μέχρι την τελευταία στιγμή.
Πώς μπορεί να ξεπεραστεί η ενούρηση;
Μερικές φορές, ωστόσο, η ενούρηση επιμένει… παρά την τήρηση των υγιεινών διατροφικών οδηγιών. Σε αυτήν την περίπτωση, μπορούν να προταθούν διάφορες θεραπείες, προσαρμοσμένες ανάλογα με την κάθε περίπτωση:
- Η δεσμοπρεσσίνη, η οποία διατίθεται ως από του στόματος φάρμακο, αποτελεί λύση πρώτης ανάγκης, καθώς είναι αποτελεσματική σε περιπτώσεις ενούρησης με πολυουρία (άφθονα ούρα).
- Οι ηχητικοί συναγερμοί είναι μάλλον η προτιμώμενη επιλογή σε περιπτώσεις όπου η χωρητικότητα της ουροδόχου κύστης είναι μικρή. Τι εννοούμε με αυτό; Τοποθετείται ένας ανιχνευτής στο εσώρουχο ή στο στρώμα ο οποίος ενεργοποιείται από τις πρώτες σταγόνες. Αυτά τα συστήματα συναγερμού είναι αποτελεσματικά σε βάθος χρόνου 3 μηνών σε ποσοστό 60 έως 80%. Μπορεί μερικές φορές να είναι απαραίτητο να συνταγογραφηθεί ένας συνδυασμός θεραπείας συναγερμού-δεσμοπρεσίνης. Ειδικά σε περιπτώσεις όπου η πολυουρία συνοδεύεται από μειωμένη ικανότητα της ουροδόχου κύστης. Με την πάροδο του χρόνου, ο ηχητικός συναγερμός επιτρέπει στο άτομο να κοιμάται ολόκληρη τη νύχτα χωρίς να σηκωθεί: αυτό σημαίνει ότι η ουροδόχος κύστη συγχρονίστηκε επιτυχώς με την παραγωγή ούρων τη νύχτα.
- Ορισμένα φάρμακα που ονομάζονται αντιχολινεργικά, μπορεί να είναι χρήσιμα ως δεύτερη λύση, όταν υποψιάζεστε μία νυκτερινή ενούρηση λόγω υπερδραστήριας ουροδόχου κύστης (μόνο κατά τη διάρκεια του ύπνου).
- Τα αντικαταθλιπτικά που εμπεριέχουν ιμιπραμίνη προορίζονται κυρίως για πιο σπάνιες περιπτώσεις ενούρησης από εφήβους και συνταγογραφούνται με πολύ «ελεγχόμενο» τρόπο λόγω της πιθανής καρδιακής τοξικότητάς τους. Η δράση τους σχετίζεται με τη διέγερση και τη χωρητικότητα της ουροδόχου κύστης.
- Η ύπνωση, η ψυχοθεραπεία, ο βελονισμός, η ομοιοπαθητική ή η χειροπρακτική δεν έχουν ακόμη αποδειχθεί αποτελεσματικές, λόγω έλλειψης αξιόπιστων μελετών.
