Η υπογονιμότητα στα ζευγάρια είναι ένα πολύ σύνηθες πρόβλημα.
Οι αιτίες πίσω από την αντρική ή τη γυναικεία υπογονιμότητα ποικίλουν και δεν είναι πάντα σαφείς.
Τα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα, οι κακές περιβαλλοντικές συνθήκες όπως η ρύπανση και η αύξηση των τοξινών στην ατμόσφαιρα και στα τρόφιμα έχουν συνδεθεί με καταστάσεις όπως μειωμένη ποσότητα σπέρματος, ενδομητρίωση και ινομυώματα με τελική συνέπεια την υπογονιμότητα.
Ακόμα, η καθυστέρηση της μητρότητας έχει ως συνέπεια την υπογονιμότητα, καθώς η ποιότητα των ωαρίων σε γυναίκες ηλικίας 35-40 ετών παύει να είναι άριστη.
Ας τα δούμε πιο αναλυτικά.
Η υπογονιμότητα στις γυναίκες
Σε πολλές περιπτώσεις η αιτία της υπογονιμότητας στις γυναίκες έχει σχέση με κάποια παθολογική κατάσταση που θεραπεύεται.
Οι δύο πιο συχνές αιτίες είναι τα προβλήματα στις σάλπιγγες, όπως είναι ένας τραυματισμός, ή η καταστροφή τους και οι διαταραχές στην ωορρηξία, με αποτέλεσμα την ακανόνιστη περίοδο ή την παντελή απουσία της, δηλαδή την αμηνόρροια.
Ένα μικρότερο ποσοστό γυναικών υποφέρει από ενδομητρίωση, μια κατάσταση στην οποία ιστός σαν κι αυτόν του ενδομητρίου μεγαλώνει έξω από τη μήτρα.
Η ενδομητρίωση μπορεί να προκαλέσει υπογονιμότητα αν δε θεραπευτεί.
Κάποιες γυναίκες που μένουν έγκυες, αλλά έχουν επαναλαμβανόμενες αποβολές μπορεί να αντιμετωπίζουν κάποια πάθηση που μπορεί να θεραπευτεί.
Όπως και σε άλλες μορφές υπογονιμότητας, έτσι και στις επαναλαμβανόμενες αποβολές, μπορεί αυτές να προκαλούνται από ορμονικά προβλήματα, προβλήματα στην ωορρηξία ή εκ γενετής προβλήματα εξαιτίας των οποίων η μήτρα δεν μπορεί να υποστηρίξει την εγκυμοσύνη.
Πιο σπάνια, οι συνεχόμενες αποβολές μπορεί να οφείλονται σε κάποια ανωμαλία στα χρωμοσώματα.
Πάντως, στην πλειοψηφία των περιπτώσεων η αιτία των επαναλαμβανόμενων αποβολών παραμένει άγνωστη.
Υπογονιμότητα στους άντρες
Η υπογονιμότητα στους άντρες σχετίζεται με προβλήματα στο σπέρμα.
Η ποσότητα του σπέρματος μπορεί να είναι μικρή, η μορφολογία του να είναι αφύσικη ή μπορεί να κινείται πολύ αργά.
Παρόλο που οι αιτίες αυτών των προβλημάτων ποικίλουν, οι πιο συνηθισμένες είναι οι παρακάτω.
Κιρσοί στους όρχεις
Προκαλούν διαστολή στις φλέβες και αύξηση του όγκου του αίματος στους όρχεις.
Το αίμα που διατηρείται γύρω από τους όρχεις οδηγεί σε αύξηση της θερμοκρασίας, η οποία μπορεί να καταστρέψει το σπέρμα, λιγοστεύοντας τον αριθμό και προκαλώντας δυσμορφία στα σπερματοζωάρια.
Ακόμα, μπορεί να μειωθούν τα επίπεδα της τεστοστερόνης.
Μολύνσεις στα αναπαραγωγικά όργανα
Τέτοιου είδους μολύνσεις μπορεί επίσης να προκαλέσουν μειωμένη παραγωγή σπέρματος.
Ορισμένες φορές πρόκειται για προσωρινή μείωση του σπέρματος, η οποία μπορεί να αντιμετωπιστεί με αντιβιοτικά, προτού προκύψει κάποια μη αναστρέψιμη φθορά, ενώ άλλες φορές η φθορά είναι μόνιμη.
Κάποιες μολύνσεις προκαλούνται από διάφορα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα με πρώτη τη γονόρροια, η οποία μπορεί να δημιουργήσει ουλές στους λεπτούς σωλήνες μέσω των οποίων μεταφέρεται το σπέρμα.
Η φυματίωση και η παρωτίτιδα μπορούν να παρέμβουν στα αναπαραγωγικά όργανα του άντρα και να προκαλέσουν ζημιά.
Η παραγωγή του σπέρματος μπορεί να μειωθεί σημαντικά, αλλά ευτυχώς προσωρινά από ιογενείς ασθένειες, όπως είναι η λοιμώδης μονοπυρήνωση και η ηπατίτιδα, οι οποίες συνήθως προκαλούν επίμονο υψηλό πυρετό.
Ανατομικά προβλήματα
Αυτού του είδους τα προβλήματα μπορούν να δυσκολεύουν ή να αποτρέπουν το σπέρμα να επιτελέσει το έργο του.
Περιλαμβάνουν ανωμαλίες στο αναπαραγωγικό σύστημα του άντρα, οι οποίες είτε αποτρέπουν τους όρχεις από την παραγωγή σπέρματος είτε μπλοκάρουν την εκσπερμάτιση.
Ορμονικοί παράγοντες
Μια ανισορροπία στις ορμόνες του σεξ μπορεί να οδηγήσει σε πολλαπλά προβλήματα υπογονιμότητας.
Άλλες αιτίες
Περιλαμβάνονται οι παρενέργειες της θεραπείας για καρκίνο των όρχεων, η διαταραχή του υποθαλάμου ή της υπόφυσης, τα προβλήματα στα κύτταρα που παράγουν σπέρμα, μια αγγειεκτομή και η ηλικία, καθώς ο αριθμός των σπερματοζωαρίων μπορεί να μειωθεί με την πάροδο των ετών.
