Η Άνοιξη είναι η εποχή του χρόνου που φυσιολογικά συνοδεύεται από την εμφάνιση εποχικών αλλεργιών.
Ποια είναι όμως τα κατάλληλα μέσα αντιμετώπισής τους;
Στη χώρα μας, η συχνότητα της αλλεργικής ρινίτιδας που αποτελεί την πιο συχνή αλλεργική πάθηση κυμαίνεται κοντά στο 15%. Το πιο συχνό αίτιο που πυροδοτεί τις εποχιακές αλλεργίες είναι η γύρη.
Η είσοδός της στη ρινική οδό, προκαλεί την αντίδραση του ανοσοποιητικού συστήματος, που λανθασμένα «βλέπει» τη γύρη σαν ξένο εισβολέα.
Έτσι, απελευθερώνει αντισώματα-ουσίες που φυσιολογικά αναγνωρίζουν και επιτίθενται σε ξένα σώματα και γενικά οργανισμούς που προκαλούν νόσους.
Τα αντισώματα επιτίθενται στα αλλεργιογόνα, τα οποία απελευθερώνουν στο αίμα χημικές ουσίες που ονομάζονται ισταμίνες. Οι ισταμίνες προκαλούν ρινική καταρροή και φαγούρα στα μάτια.
Τα συμπτώματα των αλλεργιών περιλαμβάνουν…
- Ρινική καταρροή
- Δακρύρροια
- Φτέρνισμα
- Βήχα
- Φαγούρα σε μάτια και μύτη
- Μαύρους κύκλους κάτω από τα μάτια
Οι αλλεργίες της άνοιξης κατηγοριοποιούνται κυρίως σε…
- Αλλεργική ρινίτιδα,
- Κνίδωση και αγγειοοίδημα,
- Άσθμα και επιπεφυκίτιδα.
Αλλεργική ρινίτιδα
Χαρακτηρίζεται από φτέρνισμα, μπούκωμα, έκκριση από τη μύτη, φαγούρα και δακρύρροια. Εμφανίζεται συχνά σε άτομα με οικογενειακό ιστορικό σχετικών αλλεργιών. Η εποχική αλλεργική ρινίτιδα έχει εποχικό χαρακτήρα και οφείλεται σε αλλεργιογόνα που αφορούν τη συγκεκριμένη εποχή, όπως είναι η αλλεργική ρινίτιδα που προκαλείται την άνοιξη από τη γύρη.
Αλλεργικό άσθμα
Εκδηλώνεται με παροξυσμική δύσπνοια, βήχα και συριγμό, που συνήθως εμφανίζονται κατά κρίσεις. Κατά την έναρξη της κρίσης, ο ασθενής αισθάνεται συχνά πόνο στο στήθος και υπάρχει ξηρός βήχας, ενώ η λήξη του ασθματικού παροξυσμού σηματοδοτείται με βλεννώδη απόχρεμψη και υποχώρηση του βρογχοσπασμού. Το αλλεργικό άσθμα είναι εποχιακό, αλλά υπάρχουν και περιπτώσεις που τα αλλεργιογόνα επιδρούν όλον τον χρόνο, π.χ. λόγω ακάρεων σκόνης.
Αλλεργική κνίδωση και αγγειοοίδημα
Η εποχική αλλεργική κνίδωση και το αγγειοοίδημα που αφορούν εποχιακά αλλεργιογόνα, όπως η γύρη, είναι πιο σπάνια σε σύγκριση με την κνίδωση και το αγγειοοίδημα που εκλύονται μετά από κατανάλωση τροφίμων ή φαρμάκων. Τα συμπτώματα είναι κνησμώδη εξανθήματα. Η προσβολή της ανώτερης αναπνευστικής οδού μπορεί να οδηγήσει σε δυσχέρεια αναπνοής, ενώ μπορεί να παρουσιαστεί και κοιλιακός κολικός με έμετο και ναυτία.
Αλλεργική επιπεφυκίτιδα
Εμφανίζεται με πρήξιμο, ερυθρότητα, φαγούρα στο μάτι.
Αναφυλαξία
Οι αναφυλακτικές αντιδράσεις στα ευαίσθητα άτομα εμφανίζονται άμεσα μετά τη χορήγηση του αλλεργιογόνου, συνήθως με ένεση και σπανιότερα μετά από κατάποση και εκδηλώνονται με την ανάπτυξη αναπνευστικής δυσχέρειας, οιδήματος λάρυγγα, βρογχόσπασμου, δερματικών εξανθημάτων, ακολουθούμενων συχνά από αγγειακή κατάρρευση, φαινόμενα που μπορεί να οδηγήσουν ταχέως, εντός λεπτών ή ωρών στον θάνατο. Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν: βήχα, βράχνιασμα, βάρος στον θώρακα και γαστρεντερικές διαταραχές. Για την αντιμετώπισή της απαιτείται άμεση χορήγηση αδρεναλίνης.
Η διάγνωση των αλλεργικών νοσημάτων γίνεται με τρεις τρόπους
- Το ιστορικό (δηλαδή τις πληροφορίες που δίνει ο ασθενής για τον τρόπο εμφάνισης της αλλεργίας),
- Τις εξετάσεις αίματος (όπου μετρώνται τα ειδικά αντισώματα του οργανισμού έναντι της ουσίας που προκαλεί την αλλεργία) και
- Τις δερματικές δοκιμασίες νυγμού, κατά τις οποίες εκχύλισμα της ουσίας που πιθανότατα ευθύνεται για τα συμπτώματα, τοποθετείται στο δέρμα του ασθενούς και εν συνεχεία προκαλείται νυγμός με ειδικό σκαρφιστήρα.
Με την κατάλληλη θεραπευτική αγωγή, μπορούν να ελεχθούν πλήρως τα συμπτώματα των αλλεργιών, ώστε ο αλλεργικός να ζει μια φυσιολογική ζωή. Τα φάρμακα που χορηγούνται για τις εποχικές αλλεργίες είναι:
Αντισταμινικά
Μειώνουν το φτάρνισμα, την καταρροή, τη φαγούρα, μέσω της μείωσης των επιπέδων ισταμίνης στο σώμα.
Αποσυμφορητικά
Καθαρίζουν τις βλέννες των ρινικών οδών, ώστε να ανακουφίσουν από τη συμφόρηση και το οίδημα.
Αντισταμινικά – αποσυμφορητικά
Συνδυάζουν τα αποτελέσματα και των δυο παραπάνω φαρμάκων.
Ρινικά αποσυμφορητικά spray
Ανακουφίζουν από τη συμφόρηση και μπορούν να καθαρίσουν τις φραγμένες ρινικές οδούς γρηγορότερα από τα χορηγούμενα από του στόματος αποσυμφορητικά.
Ρινικά spray
Προλαμβάνουν την εμφάνιση πυρετού, σταματώντας την απελευθέρωση της ισταμίνης πριν προκαλέσει αλλεργικά συμπτώματα.
Οφθαλμικές σταγόνες
Ανακουφίζουν από τη φαγούρα και τη δακρύρροια.
Μέτρα πρόληψης
- Τις ημέρες με έντονη γυρεοφορία και δή όταν φυσάει, να αποφεύγονται οι μετακινήσεις σε εξωτερικούς χώρους, ειδικά νωρίς το πρωί και αργά το απόγευμα, διότι τότε υπάρχει η μεγαλύτερη συγκέντρωση γύρης στην ατμόσφαιρα.
- Να κλείνετε τα παράθυρα όταν οδηγείτε στην εξοχή.
- Καθαρίστε τα φίλτρα του κλιματισμού στο σπίτι.
- Να φοράτε γυαλιά ηλίου, ιδιαίτερα αν έχετε επιπεφυκίτιδα.
- Να σκουπίζετε συχνά με ηλεκτρική σκούπα.
- Το καθημερινό ντους, ειδικά το βράδυ, απομακρύνει τα αλλεργιογόνα που έχουν μείνει επάνω σας κατά τη διάρκεια της ημέρας.
Μαριλένα Αδικημενάκη, Φαρμακοποιός