Ένας ασθενής που χειρουργήθηκε στον ώμο εδώ και ένα χρόνο παραπονείται:
«Αυτή η ουλή μου θα εξαφανιστεί; Μου έχουν πει ότι υπάρχει ένα επίθεμα που απαλύνει τις ουλές»…
Η διαδικασία της επούλωσης γίνεται σε τρία στάδια:
1. Φάση αγγειακή και φλεγμονώδης,
2. Φάση αποκατάστασης των ιστών και
3. Φάση αναδιαμόρφωσης των ιστών.
Κατά τη φάση αποκατάστασης των ιστών ενεργοποιούνται οι ινοβλάστες που συνθέτουν κολλαγόνο για να αποκατασταθεί η δομή του δέρματος, καθώς και τα κερατινοκύτταρα που εξασφαλίζουν την αποκατάσταση της δομής στην επιδερμίδα.
Κατά τη διάρκεια της τελευταίας φάσης, της αναδιαμόρφωσης των ιστών, η εξωτερική όψη της ουλής εξακολουθεί να εξελίσσεται για τα επόμενα δύο χρόνια.
Εάν η διαδικασία επούλωσης γίνεται σωστά, οι ίνες κολλαγόνου αναδιοργανώνονται με τέτοιο τρόπο ώστε η ουλή να είναι ομαλή και με φυσιολογική όψη.
Μια ουλή θεωρείται παλιά και ώριμη όταν ξεπεράσει τα δύο χρόνια.
Υπερτροφικές και χηλοειδείς ουλές
Οι ουλές αυτές σχηματίζονται από υπέρμετρη ενεργοποίηση της επούλωσης, λόγω υπέρμετρης παραγωγής κολλαγόνου και αναρχικής οργάνωσης των ινών κολλαγόνου στη φάση αναδιαμόρφωσης των ιστών.
Έτσι οι ουλές εμφανίζονται διαφοροποιημένες χρωματικά από το υπόλοιπο δέρμα και διογκωμένες.
Οι υπερτροφικές ουλές δημιουργούνται γρήγορα μετά τη λύση της συνέχειας του δέρματος και είναι πολύ κόκκινες, διογκωμένες, φλεγμονώδεις και πολύ συχνά επώδυνες.
Η ουλή παραμένει στα όρια τις βλάβης και τείνει σταδιακά να απαλυνθεί από τους 12 έως τους 18 μήνες.
Οι υπερτροφικές ουλές εμφανίζονται μετά από χειρουργικές επεμβάσεις ή έγκαυμα ή τομή του δέρματος.
Οι χηλοειδείς ουλές είναι κόκκινες και διογκωμένες πάνω στην αρχική βλάβη και μπορεί να συνεχίζουν να διογκώνονται για πολλά χρόνια μετά.
Συμβαίνει συχνά να είναι και επώδυνες, προκαλώντας αίσθηση κνησμού και καύσου.
Χηλοειδείς ουλές μπορούν να εμφανιστούν και από βλάβες ακμής ή ανεμοβλογιάς.
Ορισμένοι παράγοντες αυξάνουν τον κίνδυνο σχηματισμού υπερτροφικής ή χηλοειδούς ουλής όπως:
- Η χρώση του δέρματος (μαύρα δέρματα ή μελαμψά),
- Η ηλικία (τα παιδιά και οι νέοι εμφανίζουν συχνά τέτοιου τύπου ουλές),
- Οι περίοδοι ορμονικών διαταραχών (εγκυμοσύνη ή εφηβεία) και τέλος
- Ορισμένες ζώνες του σώματος όπως το ντεκολτέ, οι ώμοι, οι λοβοί των αυτιών ευνοούν αυτές τις δυσμορφικές ουλές.
Πρόληψη
Επιθέματα και gel σιλικόνης
Ο μηχανισμός δράσης τους δεν είναι πλήρως γνωστός. Πιθανολογείται ότι η σιλικόνη εμποδίζει την υπερβολική ενυδάτωση των ιστών και έτσι αναστέλλεται η υπέρμετρη παραγωγή κολλαγόνου που έχει σαν αποτέλεσμα τη δημιουργία ουλής.
Επίσης, τα προϊόντα αυτά επιταχύνουν τη φάση ωρίμανσης της ουλής και η πίεση που εξασκείται από τα επιθέματα επιτρέπει την φυσιολογική οργάνωση των ινών κολλαγόνου και μειώνει την τάση που εξασκείται στα άκρα της ουλής.
Η χρήση αυτών των προϊόντων ενδείκνυται για την πρόληψη υπερτροφικών ή χηλοειδών ουλών και χρησιμοποιούνται αμέσως μετά το επιφανειακό κλείσιμο της βλάβης του δέρματος, αποφεύγοντας τη χρήση σε ανοιχτή πληγή ή σε βλεννογόνους.
Όσο πιο έγκαιρα ξεκινήσει η χρήση τους, όσο η ουλή είναι ακόμα πρόσφατη, τόσο πιο εμφανής και γρήγορη θα είναι η βελτίωσή της
Συνήθως η διάρκεια της θεραπείας δεν υπερβαίνει τους 2 μήνες, ενώ μπορεί να φτάσει και τους 6 μήνες.
Τα επιθέματα αυτά χρησιμοποιούνται για δώδεκα συνεχείς ώρες την ημέρα και αλλάζονται καθημερινά.
Μπορούν να κόβονται ανάλογα με το επιθυμητό μέγεθος και να προσαρμόζονται πάνω στην πληγή, αφού το δέρμα έχει καθαριστεί και στεγνώσει.
Τέλος, επειδή τα επιθέματα είναι πιθανό να προκαλέσουν κοκκινίλες και ερεθισμούς στο δέρμα, συνίσταται η διάρκεια χρήσης τους να αυξάνεται σταδιακά για βελτίωση της ανεκτικότητας.
Μασάζ και ενυδάτωση
Το να ενυδατώσουμε την πρόσφατη ουλή βελτιώνει την εξέλιξή της.
Το μασάζ έχει κυρίως προληπτικό σκοπό και κυρίως όταν η ουλή είναι κόκκινη.
Η χρήση πίεσης επάνω σε μια πρόσφατη πληγή κυρίως από έγκαυμα, με τη χρήση ελαστικών ρούχων ευνοεί την επούλωση, διότι μειώνει την κυκλοφορία στα τριχοειδή του αίματος και μειώνει γενικά την παραγωγή κολλαγόνου από τους ινοβλάστες.
Η θεραπεία
Ενδοτραυματική έγχυση κορτικοειδών
Αυτή η θεραπεία ενδείκνυται σε περίπτωση χηλοειδών ουλών που έχουν σχηματιστεί σε διάστημα λιγότερο των 2 ετών.
Η έγχυση γίνεται κάθε 2 έως 3 μήνες από ειδικό δερματολόγο ή πλαστικό χειρουργό και είναι αρκετά αποτελεσματική αλλά επώδυνη.
Οι εγχύσεις αυτές συνδυάζονται συχνά με laser. Οι συνήθεις ανεπιθύμητες ενέργειες είναι σπασμένα αγγεία και ατροφία του δέρματος.
Άλλες θεραπείες που χρησιμοποιούνται:
- Το laser που μειώνει των πολλαπλασιασμό των ινοβλαστών και κατά συνέπεια τη σύνθεση του κολλαγόνου.
- Η κρυοθεραπεία που προκαλεί ισχαιμία και νέκρωση των ιστών. Αυτή η μέθοδος είναι κατάλληλη για ουλές μικρού μεγέθους και πολύ πρόσφατες.
- Η χειρουργική επέμβαση και η ακτινοθεραπεία που χρησιμοποιούνται σε περιπτώσεις αποτυχίας των προηγούμενων θεραπειών.
Το διορθωτικό μακιγιάζ
Για να βελτιώσουμε την αισθητική όψη των ουλών, υπάρχουν διορθωτικά προϊόντα μακιγιάζ, τα οποία παράλληλα προσφέρουν και αντηλιακή προστασία.
Είναι ανθεκτικά στο νερό και στον ιδρώτα και μπορούν να χρησιμοποιηθούν ακόμα και σε πρόσφατες ουλές, με την προϋπόθεση αυτές να έχουν κλείσει.
Η επιλογή του χρώματος πρέπει να γίνει σε ανοιχτές αποχρώσεις και πριν τη χρήση τους πρέπει να χρησιμοποιείται ενυδατική βάση για να εξασφαλιστεί ομοιόμορφο αποτέλεσμα.
Το καλυπτικό μακιγιάζ εφαρμόζεται ταμπονάροντας με ένα υγρό σφουγγαράκι επάνω στο δέρμα και στη συνέχεια σταθεροποιούμε το μακιγιάζ χρησιμοποιώντας μία διάφανη πούδρα.
Νάντια Ποσειδώνος, Φαρμακοποιός
www.y-o.gr
