Οι πρώτοι μήνες μετά τη γέννα είναι γεμάτοι χαρά αλλά και ανάμεικτα συναισθήματα.
Είναι μια περίοδος αμφιβολίας και αναρωτήσεων κατά την οποία ως νέα μαμά ανακαλύπτετε το νέο ρόλο σας και μαθαίνετε πώς να φροντίζετε τον εαυτό σας με έναν εντελώς διαφορετικό τρόπο.
Ας δούμε μερικούς ορισμούς, προκειμένου και εσείς να είστε πιο εξοικειωμένες…
Μετά τον τοκετό:
Περίοδος που εκτείνεται από τη γέννηση μέχρι την επανεμφάνιση περιόδου.
Baby blues:
Ψυχική διαταραχή που εμφανίζεται μεταξύ 3 και 5 ημερών μετά τη γέννα.
Εκδηλώνεται με κλάμα και ανεξέλεγκτα συναισθήματα.
Αφορά ποσοστό από 30 έως και 70% των γυναικών.
Δεν πρέπει να συγχέεται με την κατάθλιψη μετά τον τοκετό.
Περίνεο:
Μύες και υποστηρικτικοί ιστοί των γεννητικών οργάνων και των ουροφόρων οδών της λεκάνης.
Περινεοτομή:
Εθελοντική τομή του αιδοίου για διευκόλυνση της γέννας και περιορισμό των περιγεννητικών βλαβών.
Θηλή:
Άκρο του στήθους.
Περιέχει τους γαλακτοφόρους αδένες (αγωγούς έκκρισης του γάλακτος).
Θηλαία άλω:
Επίπεδη και κυκλική περιοχή γύρω από τη θηλή.
Εμπλοκή μαστού:
Απόφραξη και σκλήρυνση μαστού που προκαλείται από τη συσσώρευση γάλακτος.
Μαστίτιδα:
Φλεγμονή του λεμφικού δικτύου του στήθους
Γνωρίζετε για τις διαταραχές του περινέου;
Κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, το περίνεο υποβάλλεται σε τρομερή ταλαιπωρία. Αποδυναμώνεται και χάνει τον τόνο του.
Χωρίς να μπορεί η έγκυος να τις ελέγξει, οι αλλοιώσεις προκαλούν βραχυπρόθεσμες διαταραχές, όπως διαρροή ούρων και πόνο.
Μακροπρόθεσμα, αυτή η ευθραυστότητα αυξάνει τον κίνδυνο πρόπτωσης των οργάνων ή ακράτειας.
Η επαναπόκτηση του ελέγχου του τόνου βασίζεται στην περιγεννητική και κοιλιακή αποκατάσταση.
Γαλουχία:
Μηχανισμός και συχνά προβλήματα
Αμέσως μετά τη γέννα, εκκρίνεται από τους μαστούς ένα θρεπτικό υγρό, πλούσιο σε ανοσοποιητικά και μεταλλικά στοιχεία, το πρωτόγαλα.
Γίνεται γρήγορα αντικατάσταση με γάλα διαφορετικής σύνθεσης, από τις πρώτες ημέρες μετά τον τοκετό (2 έως 3 ημέρες).
Η παραγωγή του μητρικού γάλακτος ελέγχεται από την προλακτίνη, μια ορμόνη της υπόφυσης.
Το γάλα παράγεται από τον αδενικό ιστό και η παραγωγή αυτή διατηρείται όσο υπάρχει ζήτηση από το βρέφος.
Η αναρρόφηση των θηλών διεγείρει την απελευθέρωση της ωκυτοκίνης, η οποία προάγει την εκτόξευση του γάλακτος και την παραγωγή της προλακτίνης.
Οι πιο συχνές διαταραχές είναι η απόφραξη και σκλήρυνση του μαστού καθώς και οι ρωγμές της θηλής που κάνουν τον θηλασμό δύσκολο.
Συχνές διαταραχές κατά τον θηλασμό
Σε περίπτωση εμπλοκής, τα στήθη είναι « τεντωμένα» και σκληρά, ζεστά και πονάνε αρκετά.
Ένας ήπιος παροδικός πυρετός μπορεί να παρατηρηθεί.
Αυτή η απόφραξη των μαστών εμφανίζεται σε περίπτωση που δεν θηλάσετε ή διακόψετε αιφνιδίως τον θηλασμό.
Η θεραπεία βασίζεται στην εκκένωση του γάλακτος, σε συχνότερους θηλασμούς ή στη χρήση θήλαστρου.
Η εφαρμογή κρύων επιθεμάτων μπορεί να ανακουφίσει από τον πόνο.
Σε περίπτωση επιπλοκών (μαστίτιδα), η θεραπεία είναι αντιφλεγμονώδης.
Η ρωγμή του μαστού κατά τη διάρκεια του θηλασμού, είναι μια βλάβη των θηλών, συχνά πολύ οδυνηρή που προκαλείται από την αναρρόφηση, ειδικά αν το παιδί είναι τοποθετημένο λανθασμένα ή αν η αναρρόφηση είναι πολύ έντονη.
Η εφαρμογή ενός θεραπευτικού επιθέματος σιλικόνης ή ενός υδροκολλοειδούς επιθέματος μπορεί να βελτιώσει την κατάσταση.
Περιτοναϊκή και κοιλιακή αποκατάσταση:
Για ποιον και γιατί;
Η περιγεννητική αποκατάσταση δεν είναι συστηματική.
Εκτελείται από τον φυσιοθεραπευτή ή τη μαία.
Αποσκοπεί στην αποκατάσταση της τονικότητας στο περίνεο για να εξασφαλίσει τον υποστηρικτικό του ρόλο.
Ο στόχος είναι να βελτιωθεί η συνοχή και να μειωθεί ο πόνος του περίνεου.
Υπάρχουν διάφορες μέθοδοι, με ή χωρίς κολπικό καθετήρα.
Η ακράτεια ούρων αναφέρεται στο 15 έως 40% των γυναικών που γέννησαν.
Η εξέλιξη είναι συνήθως ευνοϊκή στο 1/3 των περιπτώσεων.
Μπορεί να γίνει χρήση της κατάλληλης προστασίας για την ακράτεια, αλλά αποτελεί μόνο μια παρηγορητική λύση.
Συνεπώς, να αποφεύγετε τη μεταφορά βαρέων φορτίων τον πρώτο καιρό μετά τη γέννα.
Επίσης, εκτός από την αποκατάσταση του περινέου, έχουμε και την κοιλιακή αποκατάσταση, καθώς ο κοιλιακός μυς έχει υποστεί βαθιές αλλαγές κατά τους μήνες της εγκυμοσύνης.
Ο στόχος είναι να περιοριστεί ο κίνδυνος της λόρδωσης (υπερβολική καμπυλότητα της πλάτης) και ο πόνος στην πλάτη, αλλά και για να ενισχυθεί η πύελος.
Βρεφική σίτιση
Ο θηλασμός είναι η μέθοδος σίτισης που προωθείται από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας και τις υγειονομικές αρχές, ιδανικά για τους πρώτους 4 έως 6 μήνες.
Ο θηλασμός έχει οφέλη για τη μητέρα και ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα του παιδιού.
Παρά τις επιρροές, η επιλογή πρέπει να γίνει από τη νεαρή μητέρα και πρέπει να γίνει σεβαστή από τη στιγμή που διασφαλίζεται η υγεία, τόσο του παιδιού, όσο και της μητέρας.
Δεν υπάρχουν κανόνες, εκτός από αυτόν της προσφοράς και της ζήτησης, μέσω του οποίου θα επέλθει και μια ισορροπία ανάμεσα στη μητέρα και το βρέφος.
Κόπωση, συναισθηματικές και ψυχικές διαταραχές
Η κόπωση είναι συχνή στη νεαρή μητέρα, λόγω της αλλαγής του ρυθμού ύπνου που της επιβάλλει το βρέφος.
Τις ημέρες μετά τον τοκετό, το φαινόμενο baby blues που είδαμε και παραπάνω, μπορεί να εκδηλωθεί με το κλάμα αλλά και με μια αίσθηση ότι όλη αυτή η κατάσταση την ξεπερνάει!
Αυτά τα συμπτώματα εξαφανίζονται αυθόρμητα σε λίγες ημέρες.
Εάν επιμένουν ή εμφανιστούν άλλα συμπτώματα, όπως ευερεθιστότητα, θλίψη ή επιθετικότητα απέναντι στο βρέφος, τότε κρίνεται απαραίτητη η συμβουλή από κάποιον ειδικό.
Ολίνα Ηλιάδου, MSc Clinical Pharmacologist, MBA in Pharmacy Management, MPharm
www.y-o.gr
