Οι παθήσεις της στοματικής κοιλότητας δεν θα πρέπει να συγχέονται με τις παθήσεις της κροταφογναθικής άρθρωσης, παρόλο που οι τελευταίες μπορεί να επηρεάζουν το στόμα.
Η κροταφογναθική άρθρωση είναι ευάλωτη σε παθήσεις όπως είναι η οστεοαρθρίτιδα και η ρευματοειδής αρθρίτιδα, αλλά και σε κάποιες άλλες φλεγμονές.
Κατά το άνοιγμα του στόματος, η κάτω γνάθος κινείται προς τα κάτω και μπροστά.
Στην πραγματικότητα η κροταφογναθική άρθρωση συνδέει το οστό της άνω γνάθου με το αντίστοιχο οστό της κάτω γνάθου.
Τα δυο οστά πρέπει να λειτουργούν σε άψογο συγχρονισμό για τη φυσιολογική κίνηση της γνάθου.
Αν η κίνηση αυτής της άρθρωσης δεν είναι συγχρονισμένη, ο δίσκος που διαχωρίζει την κάτω γνάθο από το κρανίο μπορεί να μετακινηθεί προκαλώντας δυσλειτουργία στη γνάθο.
Για παράδειγμα, ένα γρήγορο και απότομο άνοιγμα του στόματος μπορεί να προκαλέσει εξάρθρωση της γνάθου.
Η ένταση και το άγχος συνήθως δημιουργούν βρουξισμό, που είναι το ακούσιο τρίξιμο και σφίξιμο των δοντιών.
Συνήθως συμβαίνει κατά τη διάρκεια του ύπνου και το κάνει κανείς χωρίς να το καταλαβαίνει.
Πρόκειται για υπερβολική χρήση της κροταφογναθικής άρθρωσης και των υποστηρικτικών μυών και μπορεί να προκαλέσει πόνο στη γνάθο και πρωινό πονοκέφαλο.
Ο πόνος που σχετίζεται με τις παθήσεις της κροταφογναθικής άρθρωσης μπορεί να είναι αμελητέος ή σοβαρός και η κατάσταση μπορεί να είναι προσωρινή ή μόνιμη.
Τα συμπτώματα των κροταφογναθικών παθήσεων είναι η ευαισθησία των μυών της γνάθου, ένας “βουβός πόνος” μπροστά από το αυτί, ένας ήχος σαν “κλικ” ή η αίσθηση τριψίματος όταν ανοίγει κανείς το στόμα του ή μασάει ή “κλείδωμα” της άρθρωσης που δυσκολεύει το άνοιγμα ή το κλείσιμο του στόματος.
Για τη διάγνωση, ο γιατρός εξετάζει κατά πόσο συγκλείνουν η άνω με την κάτω γνάθο και ακροάζεται τυχόν ήχους που κάνει το σαγόνι.
Η κλινική εξέταση μπορεί να διαγνώσει διαταραχές στην ευθυγράμμιση των δοντιών και στην κίνηση της γνάθου.
Καταστάσεις όπως ένα σφράγισμα με μεγάλο όγκο, ένα στραβό δόντι, ένα δόντι που έχει μετακινηθεί από τη θέση του ή η κληρονομικότητα μπορεί να ευθύνονται για την κακή ευθυγράμμιση και τον πόνο.
Εξετάζοντας τη φθορά της άρθρωσης ο οδοντίατρος μπορεί να εξακριβώσει πάνω κάτω και το χρονικό διάστημα που ο ασθενής τρίζει τα δόντια του.
Με την αίσθηση της αφής πάνω από την άρθρωση ενώ αυτή κινείται, ο γιατρός μπορεί να εξακριβώσει την αιτία της πάθησης.
Επίσης, μια ακτινογραφία ή μια μαγνητική τομογραφία μπορούν να τον βοηθήσουν να επιβεβαιώσει τις διαταραχές.
Η θεραπεία περιλαμβάνει τη μη συχνή χρήση όσο αυτό είναι δυνατό της γνάθου και τη χορήγηση αντιφλεγμονωδών φαρμάκων.
Ταυτόχρονα συνήθως συστήνεται οδοντική θεραπεία με μασελάκι κατά τη διάρκεια του ύπνου.
Αν το πρόβλημα δε διορθωθεί, ως τελευταία λύση προτείνεται η επέμβαση.
Ακόμα, για να αποφευχθούν οι παθήσεις της κροταφογναθικής άρθρωσης συστήνεται η αποφυγή της τσίχλας και τροφών με κολλώδη υφή.
Επίσης, θα πρέπει να αποφεύγονται οι καραμέλες και γενικά οι τροφές που απαιτούν πολύ μάσημα.
Κατά το χασμουρητό καλό είναι το στόμα να μην ανοίγει υπερβολικά.
Τέλος όσον αφορά το στρες, όσοι είναι υπερβολικά αγχωμένοι, καλό είναι να καταφεύγουν συχνά σε χαλαρωτικές θεραπείες και δραστηριότητες.