Ο βήχας, ως σύμπτωμα, αποτελεί ουσιαστική προστατευτική και αμυντική πράξη του οργανισμού, καθώς εξασφαλίζει την απομάκρυνση της βλέννας, επιβλαβών ουσιών και μικροβίων από τον λάρυγγα, την τραχεία και τους βρόγχους.
Ως ο πιο αποτελεσματικός μηχανισμός για την εκκαθάριση των ανώτερων αεραγωγών, ο βήχας, μπορεί να είναι το πρώτο εμφανές σύμπτωμα της λοίμωξης του ανώτερου και κατώτερου αναπνευστικού.
Συμπερασματικά, αποτελεί ένα σύμπτωμα με πολλές πτυχές.
Λειτουργεί ως προστατευτικός μηχανισμός για τους πνεύμονες, άλλοτε ως προειδοποιητικό σημάδι ασθένειας και άλλες φορές ως ένα δυσάρεστο αντανακλαστικό, όταν χαρακτηρίζεται ως χρόνιος, όπως στην περίπτωση του άσθματος.
Με αυτές τις διάφορες πτυχές του, ο βήχας αποτελεί μια καθημερινή πρόκληση για τους επιστήμονες υγείας, ώστε να τον κατανοήσουν και να τον θεραπεύσουν αποτελεσματικά.
Ο βήχας χωρίζεται σε 3 κατηγορίες, ανάλογα με τη διάρκειά του:
– Οξύς, με διάρκεια λιγότερη από τρεις εβδομάδες,
– Υποξύς, διάρκειας τριών έως οκτώ εβδομάδων και
– Χρόνιος, που διαρκεί περισσότερο από οκτώ εβδομάδες.
Δεδομένου ότι όλα τα είδη του βήχα χαρακτηρίζονται ως οξεία στην αρχή, η διάρκεια του βήχα μπορεί να καθορίσει το φάσμα των πιθανών αιτιών.
Τα πιο συνηθισμένα αίτια είναι λοιμώξεις του ανώτερου αναπνευστικού, όπως το κοινό κρυολόγημα, οξεία βακτηριακή ιγμορίτιδα, κοκίτης και σε ορισμένες κοινότητες παροξύνσεις της χρόνιας αποφρακτικής πνευμονικής νόσου, αλλεργική ρινίτιδα και ρινίτιδα, λόγω ερεθιστικών παραγόντων στο περιβάλλον.
Οι ιογενείς λοιμώξεις του ανώτερου αναπνευστικού συστήματος, είναι οι πιο συχνές αιτίες στον οξύ βήχα.
Το κοινό κρυολόγημα προκύπτει όταν ο ασθενής παρουσιάζει συμπτώματα που σχετίζονται κυρίως με τη ρινική δίοδο, (π.χ. ρινόρροια, φτάρνισμα, ρινική απόφραξη), με ή χωρίς πυρετό, δακρύρροια και ερεθισμό του λαιμού.
Κρυολόγημα ή αλλεργία;
Το κρυολόγημα και οι αλλεργίες έχουν πολλά παρόμοια συμπτώματα, όπως ο βήχας, η καταρροή και το φτέρνισμα.
Ωστόσο, τα κρυολογήματα και οι αλλεργίες είναι δυο διαφορετικές καταστάσεις.
Ο βήχας που οφείλεται σε αλλεργία, συνοδεύεται συνήθως με φαγούρα και δάκρυα στα μάτια, αλλά και συνάχι.
Ο βήχας που οφείλεται στο κρυολόγημα, κρατάει περίπου 14 ημέρες.
Συνοδεύεται από πόνους στο σώμα ή έναν χαμηλό πυρετό.
Όταν ο βήχας προέρχεται λόγω κρυολογήματος, δοκιμάστε:
Γαργάρες, σιρόπια, ή σπρέι που εφαρμόζονται στη φαρυγγική κοιλότητα.
Τα σπρέι με πρόπολη, αποτελούν σημαντικό όπλο στην αντιμετώπιση του ξηρού βήχα που προέρχεται από το ανώτερο αναπνευστικό.
Συνδυάζουν αντιμικροβιακή και αντιϊκή δράση, χαρίζοντας άμεση ανακούφιση, χωρίς καμία παρενέργεια.
Επιπλέον, συστήνεται πάντοτε ενυδάτωση του οργανισμού, ξεκούραση, υγιεινή διατροφή, που περιλαμβάνει πολλά φρούτα και λαχανικά με υψηλή περιεκτικότητα σε βιταμίνη C και φυσικά τη διακοπή του καπνίσματος.
Βήχας λόγω Γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης
Σε περίπτωση που ο βήχας προέρχεται λόγω γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης, είναι ξηρός και σπασμωδικός.
Η γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση, εκδηλώνεται όταν τα οξέα του στομάχου μετακινούνται ανοδικά προς τον οισοφάγο.
Τα στατιστικά δείχνουν ότι είναι από τις συνηθέστερες αιτίες του χρόνιου βήχα.
Ο βήχας, λόγω γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης συνήθως είναι πιο έντονος σε ύπτια θέση (ανάσκελα) ή μετά το φαγητό.
Τυπική ένδειξη γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης είναι ο βήχας που εμφανίζεται αμέσως μόλις το άτομο ξαπλώνει για να κοιμηθεί.
Ορισμένες φορές, άλλες ενδείξεις εκτός από τον βήχα, είναι η καούρα και η βραχνάδα στη φωνή.
Πιθανότητα άσθματος
Όταν ο βήχας είναι ξηρός και συνοδεύεται από έναν ήχο που μοιάζει με συριγμό, πιθανόν μιλάμε για άσθμα.
Στο άσθμα, υπάρχει φλεγμονή στην αναπνευστική οδό και έτσι εκδηλώνονται δυσκολίες στην αναπνοή.
Στην περίπτωση του άσθματος, ο βήχας επιδεινώνεται συνήθως κατά τις βραδινές ώρες ή μετά από σωματική άσκηση.
Άλλα συνήθη συμπτώματα, είναι το σφίξιμο στο στήθος, η δύσπνοια και το αίσθημα κόπωσης.
Σε αυτή την περίπτωση θα πρέπει να απευθυνθείτε άμεσα σε κάποιον ειδικό.
Αννα – Μαρία Χοσάδα, Φαρμακοποιός, με εξειδίκευση στην Οργάνωση και Διοίκηση Μονάδων Υγείας
www.y-o.gr
