Η αρτηριακή υπέρταση αποτελεί μία από τις πιο ευρέως διαδεδομένες χρόνιες παθήσεις τόσο στον Ελλαδικό χώρο, όσο και παγκοσμίως.
Παρά τον υψηλό επιπολασμό της, η αρτηριακή υπέρταση δεν αντιμετωπίζεται και δε ρυθμίζεται κατάλληλα από την πλειοψηφία των πασχόντων.
Επιπλέον, καθώς η αντιμετώπιση της υπέρτασης πραγματοποιείται κυρίως μέσω φαρμακευτικής αγωγής, η παρέμβαση στις διατροφικές συνήθειες και στον τρόπο ζωής των ασθενών συχνά παρακάμπτεται.
Συγκεκριμένα, οι μεταβολές στον τρόπο ζωής και διατροφής που συστήνονται είναι οι εξής:
- Περιορισμός πρόσληψης Νατρίου μέσω της διατροφής
- Αύξηση φυσικής δραστηριότητας
- Μετρίαση πρόσληψης αλκοόλ
- Μείωση σωματικού βάρους
- Υιοθέτηση διατροφής που είναι πλούσια σε φρούτα και λαχανικά με υψηλή πρόσληψη καλίου, ασβεστίου και μαγνησίου και χαμηλή πρόσληψη λίπους και αλατιού
- Διακοπή καπνίσματος
Αναλυτικότερα, η καθημερινή πρόσληψη νατρίου σε ασθενείς δεν πρέπει να υπερβαίνει τα 2,4 g.
Τα επιστημονικά δεδομένα δείχνουν ότι ο περιορισμός πρόσληψης νατρίου σε λιγότερα από 2,4 g/ημέρα οδήγησε σε μείωση της συστολικής πίεσης κατά 2-8 mm Hg, βελτιώνοντας το προφίλ υπερτασικών ή προϋπερτασικών ασθενών.
Η αερόβια άσκηση έχει ιδιαίτερα ευεργετικές επιδράσεις στην αρτηριακή πίεση, είτε κάποιος πάσχει από υπέρταση είτε όχι.
Οποιαδήποτε μορφή αερόβιας άσκησης μπορεί να υιοθετηθεί από τον υπερτασικό ή προϋπερτασικό ασθενή θα βοηθήσει στον έλεγχο της αρτηριακής του πίεσης.
30 λεπτά αερόβιας άσκησης την ημέρα με τη μορφή περιπάτου ή γρήγορου βαδίσματος ή ελαφρού τρεξίματος, 4-5 φορές την εβδομάδα προτείνονται στα πλαίσια των αλλαγών στον τρόπο ζωής ασθενών με αρτηριακή υπέρταση.
Ο περιορισμός της πρόσληψης αλκοόλ είναι πολύ βασική μεταβολή στην προσπάθεια μείωσης της αρτηριακής πίεσης.
Για τους άνδρες υπερτασικούς ασθενείς προτείνονται έως δύο ποτά την ημέρα, 2-3 φορές την εβδομάδα, ενώ για τις γυναίκες έως 1 ποτό την ημέρα, 2-3 φορές την εβδομάδα.
Μερικές διατροφικές συμβουλές που προτείνονται σε υπερτασιακούς ασθενείς είναι οι ακόλουθες:
- Υψηλή πρόσληψη φρούτων και λαχανικών (4-5 μερίδες φρούτων και 4-5 μερίδες λαχανικών την ημέρα)
- Υψηλή πρόσληψη φυτικών ινών (τουλάχιστον 25 γρ./ ημέρα)
- Υψηλή πρόσληψη γαλακτοκομικών χαμηλά σε λιπαρά (2-3 μερίδες/ ημέρα)
- Υψηλή πρόσληψη άπαχου κρέατος (2 μερίδες την ημέρα 3-4 φορές την εβδομάδα)
- Υψηλή πρόσληψη ασβεστίου, καλίου και μαγνησίου
- Χαμηλή πρόσληψη κορεσμένων λιπαρών
- Χαμηλή πρόσληψη χοληστερόλης
- Χαμηλή πρόσληψη αλατιού
Η μείωση του σωματικού βάρους αποτελεί βασικό παράγοντα πρόληψης της υπέρτασης σε υπέρβαρα άτομα.
Επιπλέον, υπέρβαροι υπερτασικοί ασθενείς μπορούν να ωφεληθούν πολύ από μείωση του σωματικού τους βάρους κατά 4-5 κιλά.
Πολύ περισσότερο, η απώλεια 9-10 κιλών μπορεί να μειώσει τη συστολική αρτηριακή πίεση κατά 15-20 mm Hg, καθιστώντας τη μείωση του σωματικού βάρους παράγοντα ζωτικής σημασίας στη μείωση της αρτηριακής υπέρτασης σε υπέρβαρους ασθενείς.
Η διακοπή του καπνίσματος επιβάλλεται σε υπερτασικούς και προϋπερτασικούς ασθενείς.
Επιστημονικές μελέτες καταδεικνύουν ότι το κάπνισμα μέσω της διέγερσης του συμπαθητικού νευρικού συστήματος προκαλεί αύξηση της συστολικής και της διαστολικής πίεσης.
Επιπλέον, υπερτασικοί ασθενείς που καπνίζουν διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο για καρδιαγγειακά επεισόδια.
