Τα social media εκτός από τα πολλά θετικά τους στην άμεση διάχυση της πληροφορίας και την γρήγορη επικοινωνία έχουν και αρκετές αρνητικές συνέπειες στην ανθρώπινη ψυχολογία.
Έχουν καταφέρει να δημιουργήσουν έναν κόσμο πλασματικό, στον οποίο όλοι οι άλλοι φαίνεται να είναι ευτυχισμένοι, εκτός από εμάς.
Συνέπεια αυτού είναι να νιώθουμε διαρκή δυσαρέσκεια από τη ζωή μας, ανικανοποίητοι από την εργασία, τους συντρόφους, την οικονομική κατάστασή μας και γενικότερα να αισθανόμαστε υποδεέστεροι.
Μία πρώτη αρνητική συνέπεια των social media είναι το έντονο συναίσθημα ζήλιας που δημιουργούν.
Ζήλια για την δουλειά που έχει κάποιος άλλος, ζήλια για το φαγητό που τρώει, για τις διακοπές που πήγε, για το σύντροφο που έχει και πολλά ακόμη.
Και επειδή ο φθόνος είναι συναίσθημα έμφυτο στην ανθρώπινη φύση, η σκέψη ότι όλοι οι άλλοι έχουν όσα θα θέλαμε κι εμείς ή όλα όσα θεωρούμε ότι μας αξίζουν ξυπνά το αίσθημα της ζήλιας και τροφοδοτεί την καθημερινότητά μας με αυτό.
Tο συναίσθημα αυτό μπορεί να γίνει ανυπόφορο, σε βαθμό που όσοι το έχουν να χρειάζονται ακόμη και ψυχολογική υποστήριξη προκειμένου να το ξεπεράσουν.
Μελέτες έχουν δείξει πως τα social media εντείνουν και το άγχος των χρηστών τους.
Πράγματι, οι «φανατικοί» μπαίνουν σε μία ατέρμονη διαδικασία ανταγωνισμού ώστε ολόκληρη η ζωή τους να περιστρέφεται γύρω από τα social media και την εικόνα που έχουν χτίσει μέσα σε αυτά.
Η καθημερινότητα χάνει τον αυθορμητισμό και την αυθεντικότητά της καθώς όλες οι δραστηριότητες του ατόμου περιστρέφονται γύρω από τα likes και τους followers που θα μαζέψει.
Απλές καθημερινές στιγμές όπως μία βόλτα στην εξοχή, ένας καφές με το σύντροφο ή ένα γεύμα με φίλους έχουν πλέον ως μοναδικό σκοπό την προβολή μέσα στα κοινωνικά δίκτυα, ώστε να φανεί πως ο χρήστης έχει την ιδανική ζωή.
Συνέπεια των πιο πάνω είναι αναπόφευκτα η μοναξιά.
Γιατί ακόμη και αν το άτομο περιτριγυρίζεται από αγαπημένα πρόσωπα, η χαμηλή αυτοεκτίμηση και ο αυτοπροσδιορισμός μέσα από τα social media δεν το αφήνουν να χαρεί.
Μπορεί λοιπόν κάποιος να τα έχει όλα, να νιώθει όμως μοναξιά καθώς η ψευδής πραγματικότητα που προβάλλεται στα μέσα δικτύωσης δεν τον αφήνει να το δει.
Μία άλλη καταστροφική συνέπεια είναι η εσφαλμένη αντίληψη του εαυτού, αυτή τη φορά όμως σε επίπεδο εμφάνισης.
Τα αψεγάδιαστα, τέλεια γυμνασμένα κορμιά που φιγουράρουν στο Instagram σίγουρα δεν ανταποκρίνονται στα στάνταρ του μέσου ανθρώπου και σίγουρα δεν προωθούν μία υγιή εικόνα για το σώμα μας.
Ωστόσο, δεν είναι λίγοι εκείνοι που επηρεάζονται και χάνουν την αυτοεκτίμησή τους, καθώς η φυσιολογική και υγιής εικόνα του δικού τους σώματος δεν προσεγγίζει εκείνη των social media.
Αυτό που είναι σίγουρο είναι ότι οι περισσότεροι από εμάς γνωρίζουμε πως αυτές οι εικόνες και οι ιστορίες που βλέπουμε δεν είναι πραγματικές, μπορούμε να σκεφτούμε ορθολογικά και να κατανοήσουμε την αλήθεια πίσω από τα stories του Instagram.
Παρόλα αυτά, σε συναισθηματικό επίπεδο εξακολουθούμε να νιώθουμε σφοδρή πίεση.
Αυτό που πρέπει να θυμόμαστε όμως είναι πως η πραγματικότητα που βλέπουμε στην οθόνη του υπολογιστή ή του κινητού μας ουδεμία σχέση έχει με την αλήθεια.
Πρόκειται δηλαδή για μία εξωραϊσμένη πραγματικότητα, στυλιζαρισμένη και περασμένη μέσα από τα φίλτρα του Instagram και του Photoshop, κομμένη και ραμμένη στις ψευδοανάγκες που προτάσσει το σύγχρονο lifestyle.
Και ακόμη ότι η εμμονική προσκόλληση σε αυτήν μπορεί να είναι καταστροφική για την ψυχική μας υγεία.
Διότι όσο θα είμαστε απασχολημένοι να στιλιζάρουμε την εκθαμβωτική εικόνα μας μέσα στην οθόνη του υπολογιστή, η πραγματική ζωή θα μας προσπερνά, αφήνοντάς μας κενούς στην όμορφη φυλακή που μόνοι μας χτίσαμε.
