Στην ηλικία αυτή είναι σημαντικό να φροντίσετε την υγεία σας γιατί όσο και να αισθάνεστε νέα και όμορφη, ο χρόνος έχει αφήσει τα σημάδια του όχι μόνο στο πρόσωπο, αλλά και στον οργανισμό σας.
Η πρόληψη είναι ένα από τα πιο δυνατά όπλα που έχετε στα χέρια σας.
Τα 40 είναι ένα ορόσημο στη ζωή της κάθε γυναίκας.
Είναι μια όμορφη περίοδος.
Η γυναίκα είναι πιο ώριμη, πιο κατασταλαγμένη, έχει δημιουργήσει την οικογένειά της, έχει ξεκαθαρίσει μέσα της ποια είναι και τι θέλει.
Τι χρειάζεται όμως να προσέξετε για να παραμείνετε υγιείς, γεμάτες ζωή και ενέργεια;
Η ειδική παθολόγος Αναστασία Μοσχοβάκη μας ενημερώνει για όλα όσα χρειάζεται να γνωρίζουμε.
Η πρόληψη του Καρκίνου
Οι διαγνωστικές εξετάσεις έχουν σαν στόχο να προλάβουν την ασθένεια.
Στις μέρες μας ο καρκίνος δεν είναι «επάρατη νόσος».
Αν ανιχνευτεί έγκαιρα μπορεί, στις περισσότερες περιπτώσεις, να καταπολεμηθεί αποτελεσματικά.
Διαγνωστικές Εξετάσεις Ρουτίνας για Όλες τις Γυναίκες
• Καρκίνος του Μαστού
Ο καρκίνος του μαστού είναι η πρώτη αιτία θανάτου από καρκινώματα στις γυναίκες.
Ψηλαφίστε το στήθος σας κάθε 6 μήνες.
Ρωτήστε τον γιατρό σας για το ποια ακριβώς είναι τα σωστά βήματα ώστε να είναι αποτελεσματική η εξέταση.
Ο γυναικολόγος σας μπορεί επίσης να σας συστήσει να κάνετε κάποιες προληπτικές εξετάσεις, όπως μια μαστογραφία και έναν υπέρηχο στο στήθος, ιδιαίτερα αν καπνίζετε και καταναλώνετε τακτικά αλκοόλ.
• Καρκίνος του Τραχήλου της Μήτρας
Ο καρκίνος στον τράχηλο της μήτρας είναι η δεύτερη αιτία θανάτου από καρκινώματα στις γυναίκες.
Το τεστ Παπανικολάου που εντοπίζει κυτταρικές ανωμαλίες είναι απαραίτητο να γίνεται κάθε δύο χρόνια, αν τα αποτελέσματα της κάθε εξέτασης είναι φυσιολογικά.
Αν το τεστ Παπ δείξει κάποια ανωμαλία, ο γυναικολόγος σας θα σας συστήσει περαιτέρω διαγνωστικές εξετάσεις, όπως ένα τεστ HPV ή μια κολποσκόπηση, και την κατάλληλη θεραπεία.
• Καρκίνος του Παχέος Εντέρου
Ο καρκίνος του παχέος εντέρου αποτελεί τον τρίτο σε συχνότητα καρκίνο για άντρες και γυναίκες.
Το βασικότερο σύμπτωμα είναι η αναιμία.
Τις περισσότερες φορές είναι και το μοναδικό.
Μερικές φορές η αιμορραγία και ο βαθύς, κοιλιακός πόνος είναι επίσης συμπτώματα του συγκεκριμένου τύπου καρκίνου.
Για την εμφάνιση του καρκίνου του παχέος εντέρου προδιαθέτουν περιβαλλοντικοί και διατροφικοί παράγοντες που έχουν σχέση κυρίως με τις καθημερινές συνήθειες του ατόμου, αλλά και γενετικοί παράγοντες.
Η συχνότητα της νόσου αυξάνεται με την πάροδο της ηλικίας, αλλά μπορεί πολύ εύκολα να θεραπευτεί, αν διαγνωσθεί σε πρώιμο στάδιο.
Ο γιατρός σας θα σας συστήσει τις κατάλληλες εξετάσεις, όπως κολονοσκόπηση και κολονογραφία.
• Κολονοσκόπηση
Η ενδοσκόπηση του παχέος εντέρου, αναμφισβήτητα αποτελεί την εξέταση εκλογής για την ανεύρεση και την διάγνωση των παθήσεων του παχέος εντέρου.
Επιπλέον η κολονοσκόπηση μπορεί να λειτουργήσει και θεραπευτικά επιτρέποντας την ενδοσκοπική αφαίρεση ορισμένου τύπου πολυπόδων από το έντερο.
Σήμερα η εξέταση γίνεται με την χρήση λεπτού και εύκαμπτου ενδοσκοπίου ενώ ο ασθενής δεν αισθάνεται απολύτως τίποτα αφού βρίσκεται σε καταστολή (μέθη) με την χρήση ειδικών αναισθησιολογικών φαρμάκων.
• Κολονογραφία ή Εικονική Κολονοσκόπηση (κολονοσκόπηση μέσω αξονικού τομογράφου).
Πρόκειται για αξονική τομογραφία, μέσω της οποίας με την βοήθεια σύγχρονων λογισμικών, γίνετε ανασύνθεση των εικόνων της αξονικής τομογραφίας και αναπαρίσταται μια πλήρης κολονοσκόπηση.
Η εξέταση αυτή μπορεί να γίνει σε ασθενείς, που για ποικίλους λόγους, αποτυγχάνει ο πλήρης κολονοσκοπηκός έλεγχος του εντέρου.
Πρόσφατες ανακοινώσεις δείχνουν ότι, η αξονική κολονοσκόπηση έχει μεγάλη ικανότητα στην ανίχνευση μικρών όγκων (πολυπόδων) μεγέθους 6χιλιστών. Πολύ πιθανόν στο μέλλον η εξέταση αυτή να αποτελέσει μέθοδο ελέγχου του γενικού πληθυσμού για παθήσεις του παχέος εντέρου.
• Μελάνωμα ή Καρκίνος του Δέρματος
Αν παρατηρήσετε μια ελιά ή μια ύποπτη σκούρα κηλίδα (κοιτάξτε για ανωμαλία στο σχήμα, ασυμμετρία, περίεργο χρώμα ή μέγεθος μεγαλύτερο από 6mm) πρέπει να επισκεφτείτε αμέσως τον δερματολόγο σας.
Ζητήστε τη συμβουλή του για οποιαδήποτε αμφιβολία κι αν έχετε, γιατί το μελάνωμα μπορεί να θεραπευτεί πλήρως αν γίνει έγκαιρη διάγνωση, αλλά να προκαλέσει πολλά προβλήματα αν η διάγνωση καθυστερήσει.
Διαγνωστικές Εξετάσεις για τις Καπνίστριες
Ειδικότερα οι γυναίκες που καπνίζουν θα πρέπει, σε συνεννόηση πάντα με τον γιατρό τους, να κάνουν κάποιες προληπτικές εξετάσεις κάθε χρόνο, όπως γενική εξέταση από ΩΡΛ και ακτινογραφία θώρακος.
Ο καρκίνος του πνεύμονα είναι η πλέον θανατηφόρα μορφή καρκίνου, με τα ποσοστά θνησιμότητας να αγγίζουν το 30%.
Ο καρκίνος του πνεύμονα σχετίζεται με το κάπνισμα, 9 στους 10 ασθενείς είναι καπνιστές.
Κι εδώ η πρόληψη μπορεί να παίξει σημαντικό ρόλο στη διάγνωση και στη θεραπεία.
Αν παρατηρήσετε αλλαγή στη φωνή σας, έναν βήχα που επιμένει ή κάποια δυσκολία στην αναπνοή, συμβουλευτείτε τον ιατρό σας.
Σε περίπτωση που υπάρχει ιστορικό καρκίνου στην οικογένεια.
Αν υπάρχει ιστορικό καρκίνου στις γυναίκες της οικογένειας μέχρι και την τρίτη γενιά (γιαγιά, μαμά, θεία, αδερφή) θα πρέπει να είστε πιο προσεκτική.
Θα πρέπει να κάνετε κλινικές εξετάσεις κάθε 6 μήνες και μια μαστογραφία κάθε χρόνο, καθώς και έναν υπέρηχο στο στήθος.
Ενδέχεται να χρειαστεί να κάνετε γενετικό έλεγχο. Σκεφτείτε να ξεκινήσετε τις εξετάσεις αυτές τουλάχιστον πέντε χρόνια πριν από την ηλικία που είχε η συγγενής σας όταν εμφανίστηκε η νόσος.
Αν για παράδειγμα η γιαγιά σας παρουσίασε καρκίνο στο στήθος στην ηλικία των 42, εσείς θα πρέπει να ξεκινήσετε τις τακτικές διαγνωστικές εξετάσεις από τα 37 σας.
Σκεφτείτε τις Καρδιαγγειακές Παθήσεις
Κάθε άνθρωπος είναι διαφορετικός, δεν έχουν όλοι οι οργανισμοί τις ίδιες πιθανότητες να εμφανίσουν κάποια καρδιαγγειακή νόσο.
Υπάρχουν διάφοροι παράγοντες που ευνοούν την εμφάνισή της, αλλά καμιά φορά ακόμη κι ένας από αυτούς μπορεί να είναι αρκετός.
Ο συνδυασμός τους, βέβαια, κάνει τον κίνδυνο πολύ μεγαλύτερο.
Παρακάτω παρουσιάζουμε τους πιο σημαντικούς παράγοντες που ευνοούν την εμφάνιση καρδιαγγειακών νοσημάτων:
• Η Υψηλή Κακή Χοληστερίνη (LDL) ή η Πολύ Χαμηλή Καλή Χοληστερίνη (HDL)
Το επίπεδο της χοληστερόλης μπορεί να ανιχνευτεί με μια απλή εξέταση αίματος.
Ιδιαίτερα μετά τα 45, οι γυναίκες θα πρέπει να κάνουν ένα πλήρες λιπιδικό προφίλ και να επαναλαμβάνουν τις εξετάσεις κάθε τρία χρόνια, επί φυσιολογικού αποτελέσματος.
Σε περίπτωση διαβήτη, η εξέταση των λιπιδίων του αίματος θα πρέπει να γίνεται πιο συχνά.
Σημειώνουμε ότι η φυσιολογική τιμή της LDL χοληστερόλης στο αίμα είναι λιγότερο από 1,6 gr/l. Σημαντικό είναι, επίσης, να γνωρίζετε αν υπάρχει ιστορικό χοληστερίνης στην οικογένειά σας.
• Η Αρτηριακή Πίεση
Μια συνηθισμένη επίσκεψη στο γιατρό σας θα πρέπει να περιλαμβάνει και τη μέτρηση της αρτηριακής πίεσης.
Οι φυσιολογικές τιμές είναι 9 για τη χαμηλή πίεση και 14 για την υψηλή. Να θυμάστε ότι η υψηλή αρτηριακή πίεση δεν έχει συμπτώματα.
Μόνο μια σωστή μέτρηση μπορεί να αναδείξει το πρόβλημα. Και στην περίπτωση αυτή είναι σημαντικό να γνωρίζετε αν υπάρχει ιστορικό υπέρτασης στην οικογένειά σας.
• Ο Διαβήτης
Ο διαβήτης ορίζεται από τα αφύσικα υψηλά επίπεδα σακχάρου στο αίμα, όταν η ινσουλίνη που ρυθμίζει τα επίπεδα της γλυκόζης στο αίμα δεν πληροί πλέον τη λειτουργία της. Ο διαβήτης είναι μια σιωπηρή ασθένεια, δεν παρουσιάζει συμπτώματα.
Μπορεί, ωστόσο, να ανιχνευτεί με μια απλή εξέταση αίματος. Σημειώνουμε ότι το φυσιολογικό επίπεδο της γλυκόζης στο αίμα είναι μικρότερο από 100 mg/dl.
Ο διαβήτης παρουσιάζεται όταν η τιμή αυτή ανεβαίνει πάνω από 126 mg/dl. Αν υπάρχει ιστορικό διαβήτη στην οικογένειά σας, χρειάζεται να ενημερώσετε τον γιατρό σας.
• Το Κάπνισμα
Το κάπνισμα προκαλεί στένωση των αγγείων και παραγωγή χοληστερίνης, η οποία προάγει την αρτηριοσκλήρωση.
Με τους μηχανισμούς αυτούς το κάπνισμα βλάπτει τη λειτουργία των στεφανιαίων αγγείων και οδηγεί στην εκδήλωση στεφανιαίας νόσου.
Για να μην αναλύσουμε εδώ όλες τις βλαβερές συνέπειες του καπνίσματος, ας σημειώσουμε μόνο ότι σύμφωνα με τις μελέτες ο ένας στους δύο μανιώδεις μακροχρόνιους καπνιστές, θα πεθάνει πρόωρα εξ αιτίας του καπνίσματος και οι περισσότεροι θα έρθουν αντιμέτωποι με μια από τις τρεις σοβαρές ασθένειες που συνδέονται με το κάπνισμα, όπως ο καρκίνος των πνευμόνων, η χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια (βρογχίτιδα και εμφύσημα) και οι χρόνιες καρδιακές παθήσεις.
• Η Παχυσαρκία
Ο πιο ενδεδειγμένος τρόπος για τη μέτρηση της παχυσαρκίας είναι ο υπολογισμός του Δείκτη Μάζας Σώματος, ένας αριθμός που προκύπτει από τη διαίρεση του βάρους (σε κιλά) προς το τετράγωνο του ύψους (σε μέτρα).
Σημειώστε ότι ο φυσιολογικός δείκτης μάζας σώματος είναι μεταξύ 18,5 και 25. Αν ο ΔΜΣ είναι πάνω από 25, θα πρέπει να μην αμελήσετε τη σωστή εξέταση από έναν έμπειρο παθολόγο με σφαιρική γνώση, ώστε να εκτιμηθεί εάν υπάρχει επιβάρυνση του οργανισμού και της λειτουργίας ζωτικών οργάνων.
Στη περίπτωση αυτή, θα πρέπει να μπείτε άμεσα σε πρόγραμμα απώλειας βάρους.
• Η Καθιστική Ζωή
Αν η σωματική σας δραστηριότητα διαρκεί λιγότερο από μισή ώρα την ημέρα, χρειάζεται να προσπαθήσετε περισσότερο.
Θυμηθείτε ότι το περπάτημα είναι μια εξαιρετική γυμναστική για τις προχωρημένες ηλικίες, αρκεί να γίνεται καθημερινά σε γοργό και σταθερό ρυθμό.
• Τα Αντισυλληπτικά Χάπια
Τα αντισυλληπτικά χάπια έχουν και μερικές ανεπιθύμητες ενέργειες όπως ο πονοκέφαλος, η μικρή αύξηση ή μείωση βάρους, η αλλαγή της διάθεσης, η ναυτία, η κεφαλαλγία και η κατακράτηση υγρών.
Μπορεί, ωστόσο, να προκαλέσουν και αύξηση της αρτηριακής πίεσης, ενώ η χρήση τους έχει συνδεθεί με θρομβοεμβολικά επεισόδια και με διαταραχές της ηπατικής λειτουργίας. Για τον λόγο αυτό αν παίρνετε αντισυλληπτικά χάπια, θα πρέπει κα κάνετε τακτικά προληπτικές εξετάσεις.
• Το Ιστορικό Καρδιαγγειακών Παθήσεων στην Οικογένεια
Αν κάποιο μέλος της οικογένειάς σας έχει αντιμετωπίσει κάποιο καρδιαγγειακό επεισόδιο (έμφραγμα ή εγκεφαλικό) θα πρέπει οπωσδήποτε να ενημερώσετε τον γιατρό σας.
• Το Ιστορικό Στεφανιαίας Νόσου ή Εγκεφαλικού Επεισοδίου στην Οικογένεια
Αν κάποιο μέλος στην οικογένειά σας έχει υποστεί έμφραγμα του μυοκαρδίου ή εγκεφαλικό επεισόδιο ή έχει πεθάνει ξαφνικά πριν τα 65, χρειάζεται να είστε ιδιαίτερα προσεκτικοί και να προχωρήσετε σε προληπτικές εξετάσεις.
Ο γιατρός σας θα σας κατευθύνει!
Ευχαριστούμε την Δρ. Αναστασία Μοσχοβάκη, Ειδική Παθολόγο, για τη συνεργασία και τις πολύτιμες συμβουλές της.
