Η σωστή φροντίδα της στοματικής κοιλότητας, προϋποθέτει καλή γνώση των αναγκών, όπως επίσης και επιλογή των κατάλληλων προϊόντων και διαδικασιών, ώστε να αποφευχθεί η εμφάνιση ερεθισμών, μολύνσεων και λοιμώξεων.
Λίγα λόγια για την ανατομία
Η στοματική κοιλότητα περιορίζεται πλευρικά από τις οδοντικές καμάρες. Το δόντι αποτελείται από τη μύλη και τη ρίζα. Επιμέρους ιστοί του δοντιού είναι η αδαμαντίνη (καλύπτει το δόντι), η οδοντίνη (ο σκληρός ιστός που σχηματίζει τη μάζα του δοντιού), η οστεΐνη και ο πολφός. Ο πολφός είναι ο μαλακός ιστός στο κέντρο του δοντιού, από όπου περνούν νεύρα και αγγεία.
Στοματική φροντίδα – ερωτήσεις και απαντήσεις
Πώς μπορούμε να εξαλείψουμε την οδοντική πλάκα;
Ο μόνος τρόπος πρόληψης και αφαίρεσης της οδοντικής πλάκας είναι το τακτικό βούρτσισμα, πολλές φορές την ημέρα.
Ωστόσο, η πέτρα πρέπει να αφαιρείται μόνο από οδοντίατρο, οπωσδήποτε μια φορά τον χρόνο.
Είναι οι σκληρές οδοντόβουρτσες πιο αποτελεσματικές από τις μαλακές;
Η αποτελεσματικότητα του βουρτσίσματος δεν σχετίζεται με τη σκληρότητα της οδοντόβουρτσας. Για τα ευαίσθητα δόντια και ούλα, μια μαλακή οδοντόβουρτσα είναι η καλύτερη. Το σημαντικό είναι να χρησιμοποιούνται συνθετικές ίνες (νάιλον) με στρογγυλεμένο άκρο.
Ο αριθμός των σειρών και η εμφύτευση των τριχών (ευθείες, πλάγιες, οδοντωτές), επηρεάζουν τα ούλα και τους μεσοδόντιους χώρους.
Θα πρέπει να προτιμήσουμε την ηλεκτρική οδοντόβουρτσα;
Η ηλεκτρική οδοντόβουρτσα είναι πολύ αποτελεσματική στην αφαίρεση της πλάκας και στη μείωση της πέτρας. Πρέπει να χρησιμοποιείται απαλά, χωρίς τρίψιμο.
Όποια και αν είναι η ιδιαιτερότητα της οδοντόβουρτσας, συνιστάται αντικατάστασή της, μόλις οι τρίχες μαλακώσουν ή παραμορφωθούν, περίπου κάθε τρεις μήνες.
Τι χαρακτηρίζει μια καλή οδοντόκρεμα;
Μια καλή οδοντόκρεμα θα πρέπει να έχει καλή σταθερότητα, καλή καθαριστική δύναμη και κατάλληλη σύνθεση για το σμάλτο και την οδοντίνη. Πρέπει να έχει καλή εφαρμογή στην οδοντόβουρτσα και να είναι ευχάριστη σε εμφάνιση και γεύση.
Η επιλογή καθορίζεται επίσης από τη χρώση των δοντιών και την υπερευαισθησία ή όχι των ούλων.
Είναι απαραίτητη η χρήση στοματικών διαλυμάτων;
Τα στοματικά διαλύματα ολοκληρώνουν τη δράση της οδοντόβουρτσας και παρατείνουν τη δράση της οδοντόκρεμας, περιορίζοντας τον σχηματισμό οδοντικής πλάκας. Μερικά είναι εμπλουτισμένα με φθόριο, ενισχύοντας το σμάλτο των δοντιών.
Άλλα έχουν θεραπευτική χρήση, αυξάνοντας την αντίσταση των υποστηρικτικών ιστών του δοντιού ή μειώνοντας τις φλεγμονές.
Μπορούν τα στοματικά διαλύματα να αντικαταστήσουν το βούρτσισμα;
Ένα στοματικό διάλυμα δεν αντικαθιστά τη μηχανική δράση του βουρτσίσματος. Μπορεί να φτάσει σε δυσπρόσιτες περιοχές αλλά δεν απομακρύνει υπολείμματα τροφών.
Τα στοματικά διαλύματα με αντισηπτική δράση (π.χ. χλωρεξιδίνη), δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται περισσότερο από δέκα ημέρες, καθώς υπάρχει κίνδυνος διατάραξης της ισορροπίας της στοματικής χλωρίδας ή εμφάνισης καφέ χρώματος στη γλώσσα και τα δόντια.
Μπορούν να αποτελέσουν προσωρινή θεραπευτική λύση όταν υπάρχουν έλκη, που κάνουν το βούρτσισμα πολύ επώδυνο ή αδύνατο, ενώ όσα περιέχουν αλκοόλη μπορεί να είναι ερεθιστικά για τους βλεννογόνους.
Πώς να προστατευθώ από την τερηδόνα;
Η προσθήκη φθορίου αποτρέπει την τερηδόνα καθώς ενσωματώνεται στους κρυστάλλους του υδροξυαπατίτη (απαραίτητο συστατικό του σμάλτου). Ταυτόχρονα, πρέπει να αποφεύγονται όξινα τρόφιμα όπως σάκχαρα, αναψυκτικά, κρασί, φρούτα (λεμόνι, μήλο, πορτοκάλι), τρόφιμα που κολλάνε στα δόντια, σνακ, καθώς και η υπερβολική λεύκανση των δοντιών.
Έχω δυσάρεστη αναπνοή, τι μπορώ να κάνω;
Στο 70% των περιπτώσεων η δυσάρεστη αναπνοή είναι στοματικής προέλευσης. Μπορεί να οφείλεται σε ανεπαρκές ή κακό βούρτσισμα, σε ανισορροπία της στοματικής χλωρίδας που προκαλείται από υπερβολική χρήση στοματικών διαλυμάτων ή σε βλάβες του βλεννογόνου του στόματος (άφθες, έλκη). Η γλώσσα είναι επίσης πηγή δημιουργίας ενώσεων που προκαλούν δυσοσμία.
Υπάρχουν αντισηπτικά και αναζωογονητικά προϊόντα (σπρέι, παστίλιες, στοματικά διαλύματα) που εξουδετερώνουν την κακοσμία με την παρουσία αιθέριων ελαίων (π.χ. μενθόλη).
Ποιοι παράγοντες επηρεάζουν το χρώμα των δοντιών;
Το χρώμα των δοντιών επηρεάζεται κυρίως από ποτά που καταναλώνονται, τα οποία περιέχουν ταννίνες (καφές, τσάι, κόκκινο κρασί), αλλά και από το τσιγάρο, προκαλώντας κίτρινο ή σκούρο καφέ χρώμα.
Το πράσινο ή πορτοκαλί χρώμα οφείλεται σε βακτήρια, ενώ η παρατεταμένη χρήση ορισμένων στοματικών διαλυμάτων δημιουργεί καφέ χρώμα. Οι δυσχρωμίες αυτές, επηρεάζουν μόνο την επιφάνεια των δοντιών. Οι οδοντόκρεμες που χρησιμοποιούνται είτε για την απομάκρυνση λεκέδων είτε ως λευκαντικές, δρουν μόνο επιφανειακά στους λεκέδες των δοντιών.