To σύνδρομο Tourette είναι μια διαταραχή που αρχίζει στην παιδική ηλικία ή την εφηβεία.
Διαρκεί πάνω από ένα έτος και χαρακτηρίζεται από κινητικά και φωνητικά τικ.
Τα κινητικά τικ δεν εκδηλώνονται απαραιτήτως ταυτόχρονα με τα φωνητικά, ενώ η σφοδρότητά τους μπορεί να διαφέρει σε διαφορετικές χρονικές στιγμές.
Τα τικ μπορεί να εμφανίζονται ημερησίως ή περιοδικά.
Μπορεί ακόμη να προκαλέσουν έντονο άγχος, εμποδίζοντας την κοινωνική και επαγγελματική ζωή, καθώς και άλλους σημαντικούς τομείς.
Η μέση ηλικίας έναρξης του συνδρόμου είναι το 6ο -7ο έτος.
Όπως και τα τικ, απαντάται συχνότερα στα αγόρια.
Πρόκειται για ένα σπάνιο σύνδρομο αφού απαντάται σε συχνότητα 1/1000 παιδιά.
Τα τικ επιδεινώνονται από παράγοντες όπως η πείνα, η κόπωση και το άγχος, καθώς και από ορισμένα φάρμακα με διεγερτικές κυρίως ιδιότητες.
Στην πλειονότητα των παιδιών, τα συμπτώματα βελτιώνονται σημαντικά ή υποχωρούν με τον καιρό, συνήθως μετά την εφηβεία.
Σε ένα ποσοστό 5-10%, τα συμπτώματα δυστυχώς παγιώνονται ή επιδεινώνονται και συνεχίζουν μέχρι την εφηβεία και την ενηλικίωση.
Τι προκαλεί τα τικ και το σύνδρομο Tourette;
Μέχρι στιγμής δεν έχουν διευκρινιστεί τα ακριβή αίτια στα οποία οφείλεται η εμφάνισή τους.
Πιστεύεται ότι τα τικ προκαλούνται από διαταραχές σε συγκεκριμένες περιοχές του εγκεφάλου και ότι συνδέονται με χημικές ανισορροπίες σε αυτές τις περιοχές.
Γενικά, ενοχοποιείται η ντοπαμίνη ενώ φαίνεται ότι παίζουν ρόλο και γενετικοί παράγοντες.
Συμπτώματα
Τα τικ, δηλαδή οι ξαφνικές, σύντομες, διαλείπουσες κινήσεις ή ήχοι, είναι το «σήμα κατατεθέν» του συνδρόμου Τουρέτ.
Μπορεί να κυμαίνονται από ήπια έως σοβαρά.
Τα σοβαρά συμπτώματα ενδέχεται να επηρεάσουν σημαντικά την επικοινωνία του ασθενούς με τους γύρω του, την καθημερινή του λειτουργία και την ποιότητα της ζωής του.
Τα πιο συχνά κινητικά τικ που σχετίζονται με το σύνδρομο Τουρέτ είναι:
- Ανοιγοκλείνει γρήγορα και με μεγάλη συχνότητα τα μάτια του
- Αγγίζει ή μυρίζει διαρκώς τα αντικείμενα γύρω του
- Κουνάει σπασμωδικά το κεφάλι του
- Επαναλαμβάνει/αντιγράφει τις κινήσεις που παρατηρεί σε άλλους
- Ανασηκώνει συνεχώς τους ώμους του
- Έχει διάφορες “τελετουργίες” σε καθημερινές κινήσεις (πχ όταν τρώει)
- Κάνει συνεχώς άσημες/προσβλητικές χειρονομίες
- Κουνάει συνεχώς την μύτη του
- Κουνάει συνεχώς το στόμα και τα χείλη του
- Χοροπηδάει χωρίς λόγο
Τα πιο συχνά ηχητικά/φωνητικά τικ που σχετίζονται με το σύνδρομο Τουρέτ είναι:
- Ρουθούνισμα χωρίς λόγο
- Επαναλαμβάνει συνεχώς λέξεις ή φράσεις δικές του
- Βήχει χωρίς λόγο
- Επαναλαμβάνει λέξεις ή φράσεις κάποιου τρίτου
- “Καθαρίζει” συνεχώς τον λαιμό του
- Χρησιμοποιεί διαρκώς χυδαίες, άσεμνες, ή προσβλητικές λέξεις
Τα παιδιά με τικ και σύνδρομο Τουρέτ αντιμετωπίζουν κι άλλα προβλήματα;
Τα παιδιά με μεμονωμένα τικ συνήθως δεν πάσχουν από συνδεόμενες διαταραχές.
Ωστόσο, πολλά παιδιά με σύνδρομο Τουρέτ εμφανίζουν και διαταραχή ελλειμματικής προσοχής (ΔΕΠΥ), μαθησιακές δυσκολίες και αυτοτραυματικές συμπεριφορές επειδή συχνά είναι θύματα πειραγμάτων και κοινωνικής απομόνωσης.
