Οι συνέπειες μίας κακής στοματικής υγιεινής είναι πολύ σημαντικές. Επομένως δεν πρέπει να παραμελούμε το σωστό βούρτσισμα, τη χρήση νήματος και τις τακτικές επισκέψεις στον οδοντίατρο. Προσέχοντας τη στοματική σας υγιεινή θα αποφύγετε διάφορα οδοντικά προβλήματα που οδηγούν σε τερηδόνα και ουλίτιδα και καταλήγουν τελικά στην περιοδοντίτιδα.
Αρχικά, η τερηδόνα…
Κύριος ένοχος; Η ζάχαρη σε οποιαδήποτε μορφή της. Τα βακτήρια που συνήθως υπάρχουν στο στόμα και στην οδοντική πλάκα (δηλαδή αυτό το λεπτό υπόλευκο στρώμα που σχηματίζεται μετά τα γεύματα), μετατρέπουν τα γλυκά τρόφιμα σε όξινες ουσίες που προσβάλλουν το σμάλτο. Χωρίς αυστηρή στοματική υγιεινή, αυτή η πλάκα παραμένει, σκληραίνει και ασβεστοποιείται, με αποτέλεσμα να οδηγεί στη δημιουργία πέτρας.
Εφόσον καλύπτεται άμεσα από την πέτρα, το σμάλτο των δοντιών είναι το πρώτο που επηρεάζεται. Σιγά σιγά, σχηματίζεται μία μικρή μαύρη τρύπα στην επιφάνεια του δοντιού και στη συνέχεια, αυτή η τρύπα μεγαλώνει και βαθαίνει. Εάν αφεθεί χωρίς θεραπεία, αυτή η κοιλότητα διευρύνεται και φτάνει στην οδοντίνη, που βρίσκεται κάτω από το σμάλτο.
Αυτό οδηγεί σε πόνο, ιδιαίτερα στο ζεστό και στο κρύο. Κατόπιν, η κοιλότητα εξαπλώνεται στη ρίζα του δοντιού, όπου βρίσκονται τα νεύρα και προκαλεί πονόδοντο. Όλο αυτό μπορεί να οδηγήσει στην δημιουργία αποστήματος, με αποτέλεσμα το δόντι να κινδυνεύει να σπάσει και να δημιουργηθεί πρόβλημα στα ούλα.
Ακολουθεί η ουλίτιδα…
Στην ενήλικη ζωή, είναι πιο δύσκολο να δημιουργηθεί τερηδόνα σε σχέση με την παιδική ηλικία και την εφηβεία, επειδή το σμάλτο που έχει ωριμάσει, διορθώνει τα ανόργανα ιόντα στο σάλιο και γίνεται πιο συμπαγές. Ωστόσο, τα προβλήματα των ούλων είναι κοινά, επειδή οι δομές στις οποίες εμφυτεύονται τα δόντια, δηλαδή οι βλεννογόνοι, τα ούλα και τα κυψελιδικά οστά, αλλάζουν.
- Οι σιελογόνοι αδένες είναι λιγότερο ενεργοί
Εκτός των άλλων, αυξάνεται η στοματική οξύτητα, γεγονός που οδηγεί στον ερεθισμό των βλεννογόνων, ενώ οι ελαστικές ίνες του συνδετικού ιστού, τείνουν να προκαλέσουν υποχώρηση των ούλων.
- Επιβαρυντικοί παράγοντες
Είναι γνωστοί: καπνός, αλκοόλ, γλυκά, ορμονικές αλλαγές, χημειοθεραπεία, διαβήτης, μειωμένη ανοσολογική άμυνα, φάρμακα που στεγνώνουν το στόμα. Η κακή προσαρμογή της οδοντοστοιχίας επηρεάζει επίσης την κατάσταση των ούλων. Επιπλέον, η πέτρα που σχηματίζεται από την οδοντική πλάκα κάνει την επιφάνεια των δοντιών πιο σκληρή, κάτι που μπορεί να τραυματίσει τα ούλα.
- Συμπτώματα ουλίτιδας
Όταν τα ούλα είναι πρησμένα και αιμορραγούν στο βούρτσισμα ή ακόμη και αυθόρμητα και γίνονται ευαίσθητα, αυτό είναι σημάδι ουλίτιδας. Η ουλίτιδα είναι μια (συνήθως ήπια) φλεγμονή των ούλων. Ωστόσο, χωρίς σωστή φροντίδα και καλή υγιεινή, η κατάσταση επιδεινώνεται και μπορεί να οδηγήσει σε περιοδοντίτιδα.
Σημαντικό να γνωρίζεις
Σχετικά με το κάπνισμα
Η πίσσα και η νικοτίνη στα τσιγάρα έχουν αγγειοσυσταλτική δράση στα τριχοειδή των ούλων. Τα ούλα των καπνιστών, τα οποία επηρεάζονται από τον καπνό, δεν αιμορραγούν, με αποτέλεσμα την καθυστέρηση στη θεραπεία της ουλίτιδας και της περιοδοντίτιδας.
Περιοδοντίτιδα, τι ακριβώς είναι;
Το περιοδόντιο αποτελείται από συνδέσμους και ιστό που καλύπτει τις ρίζες και τα οστά. Η περιοδοντίτιδα είναι μια φλεγμονή ή/και λοίμωξη που εξαπλώνεται κάτω από τα ούλα και καταστρέφει τον υποστηρικτικό ιστό. Τα δόντια φαίνονται μεγαλύτερα λόγω της υποχώρησης των ούλων και εμφανίζονται μαύρα διαστήματα μεταξύ τους. Σε αυτήν την περίπτωση τα δόντια κινδυνεύουν να πέσουν. Είναι επείγον να συμβουλευτείτε άμεσα τον οδοντίατρο, αλλά η φροντίδα είναι μακρά και δαπανηρή.
Η πρόληψη είναι πάντα καλύτερη
Η πρόληψη βασίζεται στο προσεκτικό βούρτσισμα αρκετές φορές την ημέρα και στην τακτική αφαίρεση της πέτρας. Η παρακολούθηση από τον οδοντίατρο 1-2 φορές τον χρόνο είναι πολύ σημαντική για την αφαίρεση της πλάκας και της πέτρας ακόμα και σε δύσκολα σημεία.
Καλή μέθοδος βουρτσίσματος
Το επιμελές βούρτσισμα (όχι έντονο!) με μια φθοριούχο οδοντόκρεμα, ιδανικά 3 φορές την ημέρα μετά από τα γεύματα, είναι απαραίτητο.
Η σωστή τεχνική βουρτσίσματος
- Τοποθετήστε την οδοντόβουρτσα (με μαλακές τρίχες) κατά μήκος των ούλων σε γωνία περίπου 45 °.
- Βουρτσίστε τις εξωτερικές και εσωτερικές επιφάνειες των δοντιών (ανά ομάδες 2-3 δοντιών) με περιστροφική κίνηση, που πηγαίνει από τα ούλα προς το δόντι.
- Βουρτσίστε τις εσωτερικές επιφάνειες των κοπτήρων με κινήσεις εμπρός-πίσω, με το άκρο της κεφαλής της οδοντόβουρτσας.
- Μετά, βουρτσίστε την κορυφή των προγομφίων και των γομφίων με οριζόντια κίνηση.
Υπολογίστε 3 λεπτά για πλήρες βούρτσισμα. Βάλτε χρονόμετρο ή το αγαπημένο σας τραγούδι. Θα δείτε ότι δεν είναι και τόσος πολύς χρόνος!
Να θυμάστε να αλλάζετε την οδοντόβουρτσα κάθε 3 μήνες. Οι ηλεκτρικές οδοντόβουρτσες βελτιώνουν την ποιότητα του βουρτσίσματος, αφαιρούν τους λεκέδες και αφήνουν μία αληθινή αίσθηση καθαριότητας.
Ωστόσο, προτού τη χρησιμοποιήσετε συμβουλευτείτε τον φαρμακοποιό σας, για να σας βοηθήσει στη σωστή επιλογή.
Καλό είναι επίσης να χρησιμοποιείτε μεσοδόντια βουρτσάκια ή νήμα, κατά προτίμηση κηρωμένο, για να αφαιρείτε την πλάκα που βρίσκεται ανάμεσα στα δόντια, όπου οι τρίχες της οδοντόβουρτσας δεν φτάνουν. Μην διστάσετε να ρωτήσετε τον φαρμακοποιό σας πώς να τα χρησιμοποιήσετε.
Αντισηπτικό στοματικό διάλυμα
Καλό είναι να χρησιμοποιείτε ένα στοματικό διάλυμα χλωρεξιδίνης μετά το βούρτσισμα, για την ανακούφιση του πόνου και τη μείωση της φλεγμονής.
Ηρεμήστε τον πονόδοντο
Μερικές συμβουλές ενώ περιμένετε να πάτε στον οδοντίατρο.
- Κάνετε πλύσεις με στοματικό διάλυμα καθημερινά (όχι πάνω από 2 φορές την ημέρα).
- Εφαρμόζετε τακτικά ένα στρώμα οδοντόκρεμας για ευαίσθητα δόντια, προκειμένου να προστατεύσετε το χαλασμένο σμάλτο από ευαισθησία στο κρύο ή τη θερμότητα.
- Πάρτε ένα παυσίπονο, αλλά πρώτα ζητήστε τη συμβουλή του γιατρού ή του φαρμακοποιού σας.
- Μία πολύ αποτελεσματική συμβουλή από τη γιαγιά: χρησιμοποιήστε αποξηραμένα γαρίφαλα, το έλαιο των οποίων είναι ένα φυσικό αναισθητικό. Μασήστε τα και απλώστε τα απευθείας στο επώδυνο δόντι ή βράστε τα για 10 λεπτά και χρησιμοποιήστε το αφέψημα σαν στοματικό διάλυμα, ή απλώστε πάνω στο δόντι το αιθέριο έλαιό τους (θα το βρείτε στο φαρμακείο) με μία μικρή γάζα.
Υπάρχουν και οι άφθες...
Ποιος δεν έχει εμφανίσει έστω μία φορά ή επανειλημμένα, αυτές τις μικρές λευκές επιφανειακές βλάβες που σχηματίζονται στους βλεννογόνους μέσα στο στόμα, στα μάγουλα, στη γλώσσα, στην εσωτερική πλευρά των χειλιών και στα ούλα;
Η κακή στοματική υγιεινή, κάποιο μικρό τραύμα, μία τροφή (ξηροί καρποί, ορισμένα τυριά όπως τυρί Ελβετίας, σοκολάτα), το στρες, ορισμένες στιγμές του εμμηνορροϊκού κύκλου, οδοντόκρεμες που περιέχουν λαουρυλοθειικό νάτριο, είναι αιτίες που μπορούν να οδηγήσουν στη δημιουργία άφθας.
Τι να κάνω;
Να αποφεύγετε τα ερεθιστικά ποτά και τα τρόφιμα, τα εσπεριδοειδή, τον ανανά, τις ντομάτες, τα μπαχαρικά. Καλό είναι να εφαρμόζετε ένα ειδικό στοματικό τζελ αρκετές φορές την ημέρα για να ανακουφίσετε τον πόνο και τη φλεγμονή. Προτιμήστε κάποια συμπυκνωμένη φόρμουλα βασισμένη σε χαμηλού μοριακού βάρους υαλουρονικό οξύ, το οποίο προάγει την επούλωση και την αποκατάσταση των ιστών, ενώ παράλληλα ανακουφίζει από τους ερεθισμούς.
Πόπη Χαραμή, Φαρμακοποιός
Χαραμή ΑΕ
www.y-o.gr