Ο βήχας αποτελεί αντανακλαστικό του οργανισμού.
Είναι ένας μηχανισμός προστασίας που εξασφαλίζει ότι η αναπνευστική οδός παραμένει ανοιχτή για την ανεμπόδιστη κυκλοφορία του οξυγόνου.
Πολλοί είναι οι λόγοι που μπορεί να νιώσει κανείς ενόχληση στον λαιμό, καθώς και την ανάγκη να βήξει.
Υπάρχουν διάφοροι τύποι βήχα και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του καθενός μπορούν να κατευθύνουν τον γιατρό στην εύρεση της αιτίας του.
Βήχας που οφείλεται σε αλλεργία ή κρυολόγημα
Ο βήχας σε αυτήν την περίπτωση είναι ξηρός ή υγρός.
Η οπισθορρινική καταρροή, όπως λέγεται, συμβαίνει όταν βλέννα κατευθύνεται προς τον λαιμό εξαιτίας κάποιας αλλεργίας ή ενός κρυολογήματος.
Ο βήχας προκύπτει επειδή η βλέννα ερεθίζει τις νευρικές απολήξεις.
Στην περίπτωση της οπισθορρινικής καταρροής ο βήχας γίνεται συνήθως πιο έντονος το βράδυ, ενώ ο ασθενής νιώθει τον λαιμό του να τον γαργαλάει.
Αν ο βήχας οφείλεται σε κάποια αλλεργία συνοδεύεται συνήθως από φαγούρα στα μάτια και φτέρνισμα.
Άσθμα
Στην περίπτωση του άσθματος ο βήχας είναι ξηρός και συνοδεύεται από έναν ήχο που μοιάζει με συριγμό.
Όσοι πάσχουν από άσθμα παρουσιάζουν φλεγμονή στην αναπνευστική οδό κι έτσι δυσκολεύονται να αναπνεύσουν.
Και εδώ, ο βήχας του άσθματος συνήθως επιδεινώνεται τις βραδινές ώρες ή μετά από κάποια σωματική άσκηση που ανεβάζει τους παλμούς.
Άλλα συμπτώματα του άσθματος είναι το σφίξιμο στο στήθος, η δύσπνοια και η κόπωση.
Πνευμονία
Στην περίπτωση της πνευμονίας ο βήχας αρχικά είναι ξηρός, αλλά στη συνέχεια γίνεται παραγωγικός και συνοδεύεται από την παραγωγή βλέννας που μπορεί να περιέχει και αίμα.
Τα υπόλοιπα συμπτώματα της πνευμονίας περιλαμβάνουν πυρετό, ρίγη, δύσπνοια και πόνο όταν ο ασθενής βήχει.
Γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση
Όταν υπάρχει γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση ο βήχας είναι ξηρός και σπασμωδικός.
Η γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση σημαίνει ότι τα οξέα του στομάχου κατευθύνονται πίσω προς τον οισοφάγο.
Πρόκειται για τις πιο συνηθισμένες αιτίες χρόνιου βήχα.
Ο βήχας της γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης γίνεται πιο έντονος όταν το άτομο ξαπλώνει ανάσκελα ή μετά το γεύμα.
Ένα σύμπτωμα της γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης είναι ο βήχας που εμφανίζεται μόλις το άτομο ξαπλώσει για να κοιμηθεί.
Άλλες ενδείξεις της γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης είναι το κάψιμο στο στομάχι και η βραχνή φωνή.
Χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια
Στην περίπτωση της ΧΑΠ ο βήχας είναι δυνατός και χρόνιος και συνοδεύεται από την παραγωγή βλέννας κυρίως τις πρωινές ώρες.
H χρόνια βρογχίτιδα και το εμφύσημα είναι τύποι χρόνιας αποφρακτικής πνευμονοπάθειας, αποτελούν δηλαδή χρόνιες ασθένειες των πνευμόνων.
Στη ΧΑΠ ο βήχας συνήθως υποχωρεί όσο η μέρα προχωρά.
Η δύσπνοια ιδιαίτερα μετά τη σωματική άσκηση, ο συριγμός, η κόπωση και το σφίξιμο στο στήθος είναι μερικά ακόμα συμπτώματα της ΧΑΠ.
Κοκκύτης
Αν και το εμβόλιο για τον κοκκύτη είχε περιορίσει σημαντικά τα περιστατικά κοκκύτη, τα τελευταία χρόνια παρατηρείται έξαρση κρουσμάτων σε ορισμένες χώρες.
Ο βήχας που προκαλεί ο κοκκύτης είναι έντονος και παροξυσμικός.
Το άτομο εισπνέει απότομα αέρα και στη συνέχεια προσπαθεί επαναλαμβανόμενα να βήξει.
Τα πρώτα συμπτώματα του κοκκύτη μοιάζουν με αυτά του κρυολογήματος.
Ο ασθενής υποφέρει από ρινική συμφόρηση και καταρροή, δακρύρροια και βήχα.
Μια εβδομάδα μετά εκδηλώνεται ο χαρακτηριστικός βήχας του κοκκύτη.
Σε γενικές γραμμές πάντως, όταν ο βήχας επιμένει για αρκετές μέρες και δεν υποχωρεί με συμβατική αγωγή και ξεκούραση, η επίσκεψη στον γιατρό επιβάλλεται.
