Τη σημερινή εποχή παρατηρούμε όλο και περισσότερους ανθρώπους να υιοθετούν μια καθημερινή χορτοφαγική (vegetarian) ή vegan διατροφή, αποκλείοντας την κατανάλωση ζωικών τροφών (κρέατος, ψαριού κ.λπ.) ή και παραγώγων τους (γαλακτοκομικών προϊόντων, αυγών, μελιού κ.λπ.).
Αναλόγως με τη διαμόρφωση της διατροφής και κατανάλωση ή όχι ζωικών παραγώγων, παρατηρούμε αρκετές παραλλαγές, χαρακτηριζόμενες από διαφορετικούς όρους:
- Lacto-vegetarianism: ο όρος αναφέρεται στην υιοθέτηση χορτοφαγικής διατροφής με ταυτόχρονη κατανάλωση γαλακτοκομικών προϊόντων (γάλακτος, τυριού κ.λπ.)
- Ovo-vegetarianism: με τον όρο αυτό, περιγράφεται η χορτοφαγική διατροφή κατά την οποία καταναλώνονται αυγά ή τροφές που περιέχουν αυγό, αποκλείοντας την κατανάλωση των γαλακτοκομικών προϊόντων
- Lacto-ovo-vegetarianism: αναφέρεται στον συνδυασμό των παραπάνω, εντάσσοντας παράλληλα στη χορτοφαγική διατροφή, γαλακτοκομικά προϊόντα και αυγά
- Pescatarianism: αφορά την κατανάλωση ψαριού, αλλά απομόνωση κάθε άλλου είδους ζωικής τροφής. Θα μπορούσαμε να πούμε λοιπόν πως δεν αποτελεί αμιγώς χορτοφαγική διατροφή, αν και στηρίζεται σε μεγάλο βαθμό σ’ αυτή
- Veganism: κατά τη διατροφή αυτή, όλα τα ζωικά προϊόντα, συμπεριλαμβανομένων των λιπών (βούτυρο, κρέμα γάλακτος, λαρδί, και λίπος πάπιας ή χήνας) εξαλείφονται συστηματικά. Καταναλώνονται μόνο φυτικά προϊόντα
Χορτοφαγική Δίαιτα και Διατροφή
Όταν η χορτοφαγική διατροφή υιοθετείται σωστά, με πειθαρχεία και λαμβάνοντας τις απαραίτητες πρωτεΐνες, δεν υπάρχει κανένας κίνδυνος για τον οργανισμό.
Παροχή πρωτεϊνών εξασφαλίζεται χάρη στους συνδυασμούς διαφορετικών δημητριακών (έτσι ώστε να έχουν όλα τα απαραίτητα αμινοξέα), αλλά και τη συχνή κατανάλωση σόγιας (τόφου και γάλακτος), καθώς και φυκιών.
Μια διατροφή πλούσια σε υδατάνθρακες και αντιοξειδωτικά, χαμηλή σε κορεσμένα λιπαρά οξέα, αποτελεί έναν εξαιρετικό προστατευτικό παράγοντα κατά των καρδιαγγειακών και εντερικών παθήσεων, των καρκίνων κ.λπ.
Θα πρέπει να σημειωθεί, πως δεν υπάρχει κίνδυνος για έλλειψη σιδήρου λόγω της απουσίας κατανάλωσης κρέατος (που παρέχει τον περισσότερο σίδηρο στην καλύτερη απορροφήσιμη μορφή), εάν φροντίζετε να καταναλώνετε καθημερινά εσπεριδοειδή των οποίων η βιταμίνη C προάγει την απορρόφηση του σιδήρου, να μην πίνετε πολύ τσάι που έχει το αντίθετο αποτέλεσμα και να προσθέτετε συχνά τα λαχανικά και τα φρούτα στη διατροφή σας.
Αυτά, αντισταθμίζουν ταυτόχρονα και την έλλειψη ιωδίου λόγω της απουσίας ψαριών και οστρακοειδών.
Παρ ‘όλα αυτά, η χορτοφαγική διατροφή δεν ενδείκνυται σε ανθρώπους με παθήσεις που επηρεάζουν τα επίπεδα σιδήρου ή έχουν αναιμία, στα παιδιά, αλλά και στις εγκύους, καθώς ενέχεται επίσης ο κίνδυνος αναιμίας.
Χορτοφαγική Διατροφή, Γαστρονομία και Κοινωνική Ζωή
Στην Ελλάδα, η παράδοση είναι απόλυτα συνυφασμένη με την κατανάλωση κρέατος.
Αποτελεί μέρος της κουλτούρας, περιλαμβάνοντας έθιμα και συνταγές, βασισμένα στο κρέας.
Η γαστρονομία μας λοιπόν επικεντρώνεται σε πιάτα με τοπικές καταβολές, όπου το κρέας, τα πουλερικά, τα ψάρια, τα λαχανικά και τα δημητριακά, παίζουν σημαντικό ρόλο στη γευστική ευχαρίστηση, όχι μόνο όταν τα δοκιμάζουμε, αλλά και όταν τα μαγειρεύουμε.
Όσον αφορά την κοινωνική ζωή, ακόμη, δεν είναι πολύ εύκολο για κάποιον να είναι χορτοφάγος, ακόμα κι αν οι οπαδοί της διατροφής αυτής, φαίνεται να είναι όλο και περισσότεροι.
Βρισκόμενοι σε μια παρέα φίλων ή οικογενειακό τραπέζι, όπου το παραδοσιακό «καλό φαγητό» που είναι στο προσκήνιο, περιέχει κρέας, υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να νιώσετε «εκτός», μην έχοντας τη δυνατότητα να καταναλώσετε τα τρόφιμα της επιλογής σας.
Ωστόσο, σήμερα πλέον, σε ένα καλό εστιατόριο ή ακόμη και σε μερικά μπιστρό, δεν θα έχετε κανένα πρόβλημα, καθώς στο μενού περιλαμβάνονται πιάτα ειδικά για vegetarians ή vegans.
Επιπλέον, τα χορτοφαγικά εστιατόρια έχουν πολλαπλασιαστεί τα τελευταία χρόνια, τόσο σε μεγάλες πόλεις όσο και στην επαρχία, δίνοντας περισσότερες επιλογές για εξόδους.
Τάση ή Φιλοσοφία;
Η υιοθέτηση μιας χορτοφαγικής διατροφής ενδέχεται να εμπεριέχει πολλά κίνητρα.
Είναι η τάση, ως μέρος μιας γενικότερης φιλοσοφίας του ευ ζην που προωθείται και από τα κοινωνικά δίκτυα;
Είναι μια φιλοσοφία όπου βασίζεται στη συναισθηματική σύνδεση με τα ζώα και τις πρακτικές εκμετάλλευσής τους;
Είναι μια γενικότερη προσέγγιση για τη διατήρηση της υγείας;
Σίγουρα, αποτελεί μία τάση που αποκτά όλο και περισσότερους οπαδούς, αναζητώντας εναλλακτικά προϊόντα, συνταγές και προτάσεις από εστιατόρια.
Και γιατί όχι μια Ημιχορτοφαγική Διατροφή;
Πέραν από τις προσωπικές αντιλήψεις και επιλογές, μια ισορροπημένη διατροφή όπου το κρέας και τα λίπη δεν θα κυριαρχούν, συνίσταται για τη διατήρηση της υγείας του οργανισμού.
Μερικές Συμβουλές:
- Μειώστε την υπερβολική κατανάλωση του κρέατος και αλλαντικών
- Εντάξτε τα ψάρια στη διατροφή σας
- Προτιμήστε εποχιακά φρούτα και λαχανικά, δημιουργώντας νόστιμες συνταγές όπως μια βελουτέ σούπα
- Καταναλώστε όσπρια