Ο λόγος και η ομιλία του ανθρώπου αρχίζουν να αναπτύσσονται από τους πρώτους μήνες της ζωής του.
Ωστόσο, σε μεταγενέστερα στάδια μπορεί να παρατηρήσετε κάποιες διαταραχές στην φυσιολογική ροή της ομιλίας του παιδιού σας.
Οι διαταραχές της ομιλίας μπορεί να επηρεάσουν την ικανότητα του συνδυασμού των ήχων για την άρθρωση των λέξεων, την ποιότητα της φωνής και τον ομαλό ρυθμό.
Οι πιο συχνές διαταραχές ομιλία που παρατηρούνται στα παιδιά είναι:
Διαταραχή της Άρθρωσης
Είναι η δυσκολία στη σωστή παραγωγή των ήχων που έχει ως αποτέλεσμα τη μη κατανοητή- δυσνόητη ομιλία.
Χαρακτηρίζεται από:
– Αφαιρέσεις ήχων π.χ. «πίτι» αντί «σπίτι», «πότα» αντί «πόρτα»
– Αλλοιώσεις ήχων π.χ. «θπίτι» αντί «σπίτι», «δώνη» αντί «ζώνη»
– Αντικαταστάσεις ήχων π.χ. «κόπι» αντί «τόπι», «σπίκι» αντί «σπίτι»
Φωνολογική Διαταραχή
Έχει ως χαρακτηριστικό τη λανθασμένη αποτύπωση των φωνολογικών κανόνων, με αποτέλεσμα να επηρεάζονται ομάδες ήχων.
Η διαταραχή αυτή εκδηλώνεται με πολλαπλές αλλοιώσεις, παραλείψεις και μεταθέσεις ήχων και συλλαβών.
Δυσαρθρία
Διαταραχή η οποία σχετίζεται με την έλλειψη συντονισμού μεταξύ της αναπνοής, της άρθρωσης, της φώνησης και της προσωδίας.
Απραξία
Διαταραχή η οποία σχετίζεται με δυσκολίες στον προγραμματισμό, στη συντονισμένη και με ακρίβεια εκτέλεση των αρθρωτικών κινήσεων.
Τραυλισμός
Είναι η διαταραχή στη ροή της ομιλίας με επαναλήψεις ήχων,συλλαβών, λέξεων, ακατάλληλες παύσεις και επιμακρύνσεις ήχων.
Η οικογένεια του παιδιού θα πρέπει να ανησυχήσει όταν υπάρχει κληρονομικό υπόβαθρο για τραυλισμό στην οικογένεια ή όταν συνυπάρχουν άλλες διαταραχές στο λόγο και δεν παρατηρείται σταδιακή μείωση των δυσευθραδειών.
Φωνητικές Διαταραχές
Είναι οι διαταραχές που σχετίζονται με την οποιαδήποτε αλλαγή στην ποιότητα της φωνής του ατόμου.
Οι αλλαγές αυτές ενδέχεται να επηρεάσουν τον τόνο, την ένταση ή και την ποιότητα της φωνής και μπορεί να οφείλονται σε λειτουργικούς, παθολογικούς, νευρολογικούς ή ψυχολογικούς λόγους.
Ποια είναι τα πιθανά αίτια των διαταραχών της ομιλίας;
Τα πιθανά αίτια των διαταραχών του λόγου και της ομιλίας μπορούν να διαχωριστούν σε δύο μεγάλες κατηγορίες, στα οργανικά και μη οργανικά-περιβαλλοντικά.
Πιθανά οργανικά αίτια:
– Προβλήματα ακοής (προσοχή στις ωτίτιδες)
– Εγκεφαλικά επεισόδια
– Εγκεφαλική παράλυση ή άλλες νευρολογικές παθήσεις
– Κρανιοεγκεφαλικές κακώσεις
– Νοητική Καθυστέρηση
– Ανατομικές δυσπλασίες π.χ προγναθισμός ή οπισθιγναθισμός, σχιστίες χείλους ή υπερώας
– Λειτουργικά προβλήματα των οργάνων της άρθρωσης
– Παθολογίες του λάρυγγα π.χ. φωνητικά κομβία, πολύποδες
Πιθανά Μη Oργανικά αίτια:
Η συμβολή του γλωσσικού περιβάλλοντος είναι αναμφίβολα ένας από τους κυριότερους παράγοντες στην εξέλιξη του λόγου.
Τα αποτελέσματα ερευνών που είχαν ως στόχο την φωνολογική ανάλυση του φωνητικού παιγνιδιού σε βρέφη, έδειξαν ότι οι ήχοι στο βάβισμα των παιδιών ήταν ήχοι από το γλωσσικό σύστημα του περιβάλλοντος του παιδιού.
Αυτά τα αποτελέσματα προδίδουν την αναγκαιότητα σωστών γλωσσικών ερεθισμάτων από τη γέννηση του παιδιού.
Το άτομο ή τα άτομα τα οποία μεγαλώνουν το παιδί πρέπει να είναι σε θέση να προσφέρουν σωστά γλωσσικά ερεθίσματα και όχι ένα συνδυασμό από διάφορα γλωσσικά συστήματα.
Δημιουργία ανάγκης για επικοινωνία
Το οικογενειακό σύστημα πρέπει να δημιουργεί τις απαραίτητες συνθήκες ώστε το παιδί να θέλει να επικοινωνήσει και να μοιραστεί λεκτικά τις εμπειρίες του.
Η συμβολή τόσο της οικογένειας, όσο και του σχολείου στον τομέα αυτό κρίνεται ως ιδιαίτερα σημαντική.
