Ηλιακά εγκαύματα, εγκαύματα, μικροτραυματισμοί…
Πόσο συχνά επισκέπτεστε κάποιον ειδικό για να σας παράσχει τις πρώτες βοήθειες ή για να ζητήσετε συμβουλές για τη φροντίδα τέτοιων καταστάσεων;
Εγκαύματα
Τα εγκαύματα κατατάσσονται σε 3 κατηγορίες, ανάλογα με το βάθος και τη μορφολογία του δέρματος:
Εγκαύματα πρώτου βαθμού: Η έκταση τους περιορίζεται στην επιφάνεια του δέρματος.
Χαρακτηρίζονται από ερυθρότητα, αυξημένη θερμοκρασία στη γύρω περιοχή και πόνο.
Συνήθως προκαλούνται από την ηλιακή ακτινοβολία, τη φωτιά, το καυτό νερό, από τη χρήση κάποιων χημικών ουσιών, όταν έρθουν σε επαφή με το δέρμα, κ.λπ.
Εγκαύματα δευτέρου βαθμού: Τα εγκαύματα αυτά επεκτείνονται πέραν της επιφάνειας σε βαθύτερες στιβάδες του δέρματος, γι’ αυτό εκτός του ερυθήματος εμφανίζονται πυώδεις φουσκάλες και έντονος πόνος στην περιοχή που έχει καεί.
Ωστόσο, δεν καταστρέφονται τα κατώτερα τμήματα του χορίου, οι θύλακες των τριχών και οι ιδρωτοποιοί αδένες.
Για την αποκατάστασή των εγκαυμάτων αυτών χρειάζονται 10-14 ημέρες.
Εγκαύματα τρίτου βαθμού: Αυτή είναι η πιο σοβαρή κατηγορία εγκαυμάτων και εδώ υπάρχει εκτεταμένη σε βάθος καταστροφή, καθώς επηρεάζονται όλες οι στιβάδες του δέρματος.
Πιο συγκεκριμένα, καταστρέφονται: ο λιπώδης ιστός και τα νεύρα της περιοχής, ενώ μπορεί να επηρεαστούν τα αιμοφόρα αγγεία και οι μύες σε ορισμένες σοβαρές περιπτώσεις.
Μικροτραυματισμοί και πληγές
Τραύμα είναι οποιαδήποτε ασυνέχεια του δέρματος που συνοδεύεται από καταστροφή των ιστών, εσωτερική ή/και εξωτερική, ανεξάρτητα από το αίτιο που μπορεί να προκληθεί.
Τα τραύματα διακρίνονται ανάλογα με την έκτασή τους, το βάθος και την παρουσία αιμορραγίας.
Τα σοβαρά τραύματα χρήζουν ιατρικής φροντίδας, ενώ τα λιγότερα σοβαρά μπορούν να αντιμετωπιστούν στο φαρμακείο και στο σπίτι.
Κριτήρια σοβαρότητας
Εκτός από το βάθος του δέρματος που έχει επηρεάσει το έγκαυμα, σημαντικό ρόλο στην αξιολόγηση της σοβαρότητας παίζουν: ο τρόπος που προκλήθηκε, αν υπάρχει ή όχι αιμορραγία, η έκταση του και φυσικά η κατάσταση της υγείας του ασθενούς.
Στους υγιείς ενήλικες, τα εγκαύματα πρώτου και δευτέρου βαθμού δεν θεωρούνται τόσο σοβαρά και μπορούν να αντιμετωπιστούν στο φαρμακείο.
Τα εγκαύματα τρίτου βαθμού όμως είναι σοβαρά και χρήζουν ιατρικής φροντίδας, καθώς ο κίνδυνος πτώσης της αρτηριακής πίεσης και καρδιακού σοκ είναι αυξημένος.
Σε περιπτώσεις παιδιών κάτω των 5 ετών, σε άτομα άνω των 60 ετών και σε ασθενείς με ιστορικό διαβήτη, ανοσοκατασταλμένων ή με προβλήματα στο καρδιαγγειακό και αναπνευστικό σύστημα, υπάρχει πιθανότητα έντονης αφυδάτωσης και γι’ αυτό θα πρέπει να επισκέπτονται κάποιον ειδικό.
Ανεξάρτητα από τον βαθμό, τα εγκαύματα θεωρούνται πάντα σοβαρά όταν βρίσκονται:
Στην περιοχή του προσώπου. Λόγω της ευαισθησίας του δέρματος σε αυτό το σημείο μπορεί ακόμη και μετά την επούλωση του εγκαύματος να μείνουν μόνιμες ουλές, ενώ ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δοθεί όταν το έγκαυμα είναι κοντά στα μάτια.
Στα χέρια και τις αρθρώσεις, διότι προκαλείται δυσκολία στις κινήσεις.
Στη μύτη και στο στόμα, τα σημεία αυτά είναι αεραγωγοί και η πρόκληση οιδήματος θα δημιουργήσει προβλήματα κατά την αναπνοή.
Στα γεννητικά όργανα και το εσωτερικό των μηρών, όπου η περιοχή είναι ευαίσθητη και χρήζει ιδιαίτερης μεταχείρισης και φροντίδας.
Όσον αφορά τα τραύματα, αξιολογήστε τη σοβαρότητα της κατάστασης από το αν το τραύμα είναι βαθύ και εκτεταμένο και αν αιμορραγεί.
Στην περίπτωση αυτή, αν το αίμα δεν σταματά μετά τον καθαρισμό του τραύματος και την τοποθέτηση γάζας, πρέπει να επισκεφθείτε κάποιον ειδικό ή το φαρμακείο της γειτονιάς σας.
Σε περίπτωση που ακολουθείτε αγωγή με αντιπηκτικά ή αντιαιμοπεταλιακά και το τραύμα αιμορραγεί, είναι απαραίτητη η άμεση ιατρική φροντίδα.
Η απαραίτητη φροντίδα
Καθαρισμός
Πρώτα από όλα πρέπει να καθαρίσετε το τραύμα ή το έγκαυμα με ήπιο αντισηπτικό σαπούνι και νερό ή με ορό σε μία γάζα.
Κάποια σαπούνια απενεργοποιούν την αντισηπτική δράση προϊόντων που χρησιμοποιήθηκαν πιο πριν στην περιοχή.
Απολύμανση
Στη συνέχεια πρέπει να απολυμάνετε την περιοχή με αντισηπτικό και αντιμικροβιακό προϊόν.
Προτιμήστε γάζα ή συμπιεσμένο βαμβάκι και όχι απλό βαμβάκι, καθώς μπορεί να αφήσει ίνες πάνω στην πληγή ή το έγκαυμα κατά τη χρήση.
Προστασία
Για την ταχύτερη επούλωση τραυμάτων και εγκαυμάτων, καλύψτε το με αντικολλητική και αδιάβροχη γάζα, που θα επιτρέπει στην περιοχή να αερίζεται.
Τα επιθέματα πρέπει να αλλάζονται κάθε 24 – 48 ώρες, ανάλογα με τη δερματική βλάβη και την κατάσταση του τραύματος.
Όσον αφορά στην προστασία εγκαυμάτων, αφού τοποθετηθεί η περιοχή κάτω από κρύο νερό, εφαρμόστε λιπαρή γέλη, ειδική για εγκαύματα και επαναλάβετε τη διαδικασία αρκετές φορές τις πρώτες ημέρες.
Για τη φροντίδα των επιφανειακών και καθαρών εγκαυμάτων πρώτου και ελαφρώς δευτέρου βαθμού, μπορούν να χορηγηθούν και επιθέματα με υδρογέλη.
Ενυδατώνουν την περιοχή και παράλληλα την προστατεύουν από επιμολύνσεις.
Φρειδερίκη Καπούλα, Φαρμακοποιός
www.y-o.gr