Ως ορθορεξία ορίζεται η εμμονή ενός ανθρώπου με την υγιεινή διατροφή σε βαθμό που να επηρεάζει αρνητικά την υγεία του.
Πρόκειται για έναν τύπο διατροφικής διαταραχής σχετικά καινούργιο που λαμβάνει ανησυχητικές διαστάσεις.
Οι ορθορεκτικοί προσπαθούν να θεραπευτούν από κάποιο πρόβλημα υγείας ή απλώς υπερβάλλουν στα θέματα της υγιεινής διατροφής, ενώ θέτουν δικούς τους κανόνες διατροφής, συχνά ακραίους που κάθε άλλο παρά ωφέλιμοι είναι.
Στην προσπάθειά τους να τηρήσουν την ισορροπημένη διατροφή που έχουν σχεδιάσει, σπαταλούν όλο και περισσότερο χρόνο και φτάνουν στο σημείο να προγραμματίζουν τα γεύματα τους αρκετές μέρες νωρίτερα.
Οι ορθορεξικοί θέλουν να ελέγχουν με ακρίβεια τις τροφές που πρόκειται να καταναλώσουν επειδή φοβούνται ότι τα τρόφιμα που είναι εύκολα προσβάσιμα περιέχουν χημικές ουσίες, συντηρητικά, λίπη και ό,τι άλλο οι ίδιοι φοβούνται.
Η απόλυτη τήρηση του διατροφικού τους προγράμματος κατά γράμμα απαιτεί μεγάλη πειθαρχία και θέληση, τις οποίες έχουν και τους κάνουν να αισθάνονται ανώτεροι από εκείνους που δεν έχουν τον ίδιο αυτοέλεγχο.
Μάλιστα, αν δεν καταφέρουν να τηρήσουν τους κανόνες υγιεινής διατροφής που έχουν θέσει οι ίδιοι και ενδώσουν τελικά στα απαγορευμένα τρόφιμα, αισθάνονται ένοχοι, με αποτέλεσμα να αυτοτιμωρούνται θέτοντας ακόμα πιο αυστηρούς κανόνες ή απέχοντας εντελώς από αυτά τα τρόφιμα.
Αυτή η συμπεριφορά μοιάζει με εκείνη των ατόμων που πάσχουν από ανορεξία ή βουλιμία, μόνο που εκείνοι ενδιαφέρονται για την ποσότητα των τροφών που καταναλώνουν, ενώ οι ορθορεκτικοί ενδιαφέρονται για την ποιότητα.
Οι φόβοι για τα τρόφιμα και το κίνημα υπέρ των βιολογικών, οργανικών προϊόντων έχουν κάνει πιο πολύπλοκη τη διαδικασία επιλογής των τροφίμων που καταναλώνουμε.
Η σημασία που δίνει κανείς στα καλά και στα βλαβερά τρόφιμα είναι προβληματική και τροφοδοτεί μια αρνητική σχέση με τα τρόφιμα στις χώρες του δυτικού πολιτισμού.
Όμως η σωστή ισορροπία ανάμεσα στην υγιεινή διατροφή και την εμμονή με αυτήν βρίσκεται στο μέτρο.
Οι αλλαγές στην επιλογή των τροφίμων πρέπει να γίνονται σταδιακά και με τρόπο που να ταιριάζει με τις προτιμήσεις και τον τρόπο ζωής του ατόμου.
Το να τρώει κανείς πιο υγιεινά πρέπει να έχει θετική επίδραση στην υγεία του, χωρίς να μειώνει την απόλαυση ή να επηρεάζει τις σχέσεις του με τους γύρω του.
Αν έχετε μανία με την υγιεινή διατροφή και υποπτεύεστε ότι έχετε φτάσει στην ορθορεξία, οι παρακάτω παραδοχές θα σας βοηθήσουν αρκετά.
Οι ορθορεκτικοί περνούν γύρω στις τρεις ώρες ή και περισσότερο την ημέρα σκεπτόμενοι τη διατροφή τους.
Επίσης, προγραμματίζουν τα γεύματά τους αρκετές μέρες νωρίτερα και δίνουν μεγαλύτερη σημασία στη θρεπτική αξία του γεύματός τους παρά στην ευχαρίστηση που αντλούν από αυτό.
Ίσως δε συνειδητοποιούν επίσης ότι η ποιότητα της ζωής τους έχει μειωθεί εξαιτίας της υπερβολικής έμφασης στην ποιότητα της διατροφής τους.
Οι ορθορεξικοί άνθρωποι τείνουν να γίνονται πιο αυστηροί με τον εαυτό τους από ό,τι παλαιότερα.
Σταματούν να καταναλώνουν τροφές που κάποτε απολάμβαναν, καθώς τα θυσιάζουν στον βωμό των πιο υγιεινών τροφίμων, ενώ η αυξάνεται η αυτοπεποίθησή τους όταν καταναλώνουν τα τελευταία.
Έχουν πάψει να τρώνε έξω με την οικογένεια και τους φίλους τους και αποφεύγουν τις προσκλήσεις σε γεύματα.
Επίσης, νιώθουν ένοχοι όταν σπάνε τη διαίτά τους και αισθάνονται καλά με τον εαυτό τους μόνο όταν έχουν τον πλήρη έλεγχο ότι τρώνε υγιεινά.
Όμως η εμμονή με την κατανάλωση υγιεινών τροφίμων δεν είναι υγιής, όπως άλλωστε και κάθε εμμονή.
Οι ορθορεκτικοί μπορούν να ξεφύγουν από την εμμονή τους μόνο όταν συνειδητοποιήσουν ότι στην πραγματικότητα κανένα τρόφιμο δεν απαγορεύεται όταν καταναλώνεται στο πλαίσιο μιας ισορροπημένης διατροφής.
