Η εξάπλωση του κορωνοϊού και η υπογράμμισή του ως πανδημία, αποτελούν καθοριστικά στοιχεία της δύσκολης αυτής περιόδου.
Μπροστά σε μια πρωτόγνωρη κατάσταση, ιδιαίτερα όταν συμβαίνει ξαφνικά και απρόσμενα, το άτομο βιώνει πολλές αλλαγές στη ζωή του, τόσο σε ατομικό όσο και σε ομαδικό επίπεδο.
Τα σημερινά δεδομένα ανατρέπουν με διάφορους τρόπους όσα αποτελούσαν την πραγματικότητα του προηγουμένως.
Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, ίσως κυριαρχεί το άγχος, ο φόβος, η αβεβαιότητα, ο θυμός και διάφορα άλλα δυσάρεστα συναισθήματα.
Ο περιορισμός και η απομόνωση, ως μέτρα πρόληψης και αντιμετώπισης της εξάπλωσης του κορωνοϊού, έχουν ως σκοπό τη διασφάλιση της σωματικής υγείας.
Ωστόσο, η φροντίδα της ψυχικής υγείας είναι εξίσου σημαντική να υπάρχει, τόσο στους ενήλικες, όσο και στα παιδιά.
Λόγω της πρωτόγνωρης αυτής κατάστασης, οι γονείς έρχονται αντιμέτωποι με ερωτήματα και προβληματισμούς γύρω από το θέμα του περιορισμού και της απομόνωσης στο σπίτι μαζί με τα παιδιά.
Παρακάτω ακολουθούν ορισμένοι τρόποι με τους οποίους οι γονείς μπορούν να διασφαλίσουν όσο το δυνατό περισσότερο την ψυχική υγεία του παιδιού κατά τη διάρκεια αυτής της δύσκολης περιόδου.
– Η συνεχής έκθεση σε αρνητικά ερεθίσματα και πληροφορίες είναι πιθανό να οδηγήσει σε περισσότερο άγχος και ανησυχία.
Είναι γεγονός ότι η ψυχολογία ενός ατόμου επηρεάζεται έντονα από την ποσότητα και την ποιότητα των πληροφοριών που λαμβάνει καθημερινά.
Γι’ αυτό είναι σημαντικό να αποφεύγεται η απεριόριστη πληροφοριοδότηση από τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης.
– Όντως, οι γονείς αποτελούν δύο από τα πιο σημαντικά άτομα στη ζωή ενός παιδιού.
Οι ερευνητές έχουν δείξει επανειλημμένα πως η ψυχολογία των γονέων επιδρά στην ψυχολογία των παιδιών.
Συγκεκριμένα, η ηρεμία και η αισιοδοξία των γονέων επηρεάζει την ψυχική κατάσταση των παιδιών με θετικό τρόπο.
Σκοπός δεν είναι να εξαφανιστούν τα δυσάρεστα συναισθήματα, αλλά να υπάρχουν τρόποι διαχείρισης με σκοπό την υποδοχή των ευχάριστων συναισθημάτων.
– Όταν γίνονται αλλαγές που αφορούν τα παιδιά, τα παιδιά χρειάζεται να τις γνωρίζουν.
Η ειλικρίνεια βοηθά τα παιδιά να έρθουν πρώτα σε επαφή με τις νέες καταστάσεις και στη συνέχεια να τις διαχειριστούν.
Αντίθετα, η απόκρυψη της αλήθειας δημιουργεί ανασφάλεια και αστάθεια στο παιδί.
Ακόμη, οι μη ρεαλιστικές υποσχέσεις (π.χ. «ο κορωνοϊός θα φύγει αύριο και θα συναντήσεις τα ξαδέλφια σου»), δυσκολεύουν τη διαδικασία της προσαρμοστικότητας στην περίοδο του περιορισμού.
Οι γονείς μπορούν να απαντούν σε τυχόν ερωτήματα που προκύπτουν από τα παιδιά και να επιβεβαιώνουν πως μένουν με ασφάλεια στο σπίτι.
– Είναι φυσιολογικό το παιδί να βιώνει δυσάρεστα συναισθήματα επειδή δεν θα συναντήσει τους φίλους του, δεν θα παίξει μπάλα στη γειτονιά με τα άλλα παιδιά, δεν θα πάει στον παιδότοπο κ.ά.
Είναι σημαντικό ο γονιός να αναγνωρίσει το συναίσθημα του παιδιού και να ενθαρρύνει την έκφρασή του (π.χ. «φαίνεσαι στεναχωρημένος που δεν θα συναντήσεις τον φίλο σου» ή «είναι φυσιολογικό να αισθάνεσαι στεναχώρια που δεν θα συναντηθείς με τον φίλο σου»).
Οι γονείς μπορούν να λειτουργούν με υποστηρικτικό τρόπο, αφήνοντας χώρο στα παιδιά να εκφράζουν τις ανησυχίες τους και να τα διαβεβαιώνουν πως θα συνεχίζουν να είναι στο πλάι τους, να τα αγαπούν, να τα φροντίζουν και να τα προστατεύουν.
– Είναι σημαντικό, τόσο οι γονείς, όσο και τα παιδιά, να γνωρίζουν πως υπάρχει διαφορά μεταξύ της «απομόνωσης» και της «κοινωνικής απομόνωσης».
Αυτό σημαίνει πως μπορεί να υπάρχει σύνδεση με άλλα αγαπημένα πρόσωπα μέσω των κλήσεων, των μηνυμάτων και των μέσων κοινωνικής δικτύωσης γενικότερα.
Σε αυτή την περίοδο, όπου είναι δύσκολο να υπάρχει η φυσική επαφή με όλα τα άτομα, η εξεύρεση άλλων τρόπων επικοινωνίας βοηθά στη διατήρηση των ανθρωπίνων σχέσεων και της κοινωνικοποίησης.
– Ο χρόνος μπορεί να λειτουργήσει ως σύμμαχος, έτσι ώστε η οικογένεια να σκεφτεί πράγματα τα οποία θα μπορούσαν να της προσφέρουν ευχαρίστηση.
Οι γονείς μπορούν να εμπλέξουν το παιδί τους στον προγραμματισμό μιας καθημερινής ρουτίνας.
Είναι σημαντικό να υπάρχει ενεργοποίηση των δημιουργικών δραστηριοτήτων και εξεύρεση τρόπων διασκέδασης και ψυχαγωγίας, όπως: παιχνιδιών, βιβλίων, ταινιών κ.ά.
Παράλληλα, το πρόγραμμα είναι σημαντικό να συμπεριλαμβάνει τη μάθηση και την εκπαίδευση, όπου μαζί με το παιχνίδι διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη του παιδιού.
Έλενα Στυλιανού, Εγγεγραμμένη Συμβουλευτική Ψυχολόγος
www.y-o.gr