Το βιολογικό ρολόι είναι σε άμεση σύνδεση με τον κύκλο του ύπνου.
H αϋπνία είναι ιδιαίτερα συχνή κατά τη διάρκεια των διακοπών και των ταξιδιών.
Συχνά χαρακτηρίζεται από μείωση της συνηθισμένης διάρκειας του ύπνου, διακεκομμένο ύπνο ή αφορά επίμονη δυσκολία στην έλευση του ύπνου.
Σε άλλες περιπτώσεις ο ύπνος είναι ανεπαρκής και καθόλου ποιοτικός παρά τη φυσιολογική διάρκειά του.
Αυτό συμβαίνει επειδή τα συστήματα που ρυθμίζουν την ομαλή λειτουργία του κύκλου του ύπνου και την καλή ποιότητά του είναι σύνθετα και πολύ ευαίσθητα σε διάφορους παράγοντες που εμφανίζονται στη διάρκεια των ταξιδιών ή των διακοπών.
Εκτός από την αλλαγή του περιβάλλοντος που συχνά απορρυθμίζει την ομαλή λειτουργία του κιρκάδιου ρυθμού άρα και τον ύπνο, μια σειρά από παράγοντες επιδεινώνουν την κατάσταση.
Τέτοιοι παράγοντες που πρέπει να αποφεύγονται κατά τη διάρκεια των ταξιδιών είναι η υπερκατανάλωση αλκοόλ, η χρήση διεγερτικών χαπιών, η καφεΐνη, τα μεγάλα γεύματα ιδιαίτερα τις βραδινές ώρες, η έντονη σωματική άσκηση πριν από τον ύπνο, τα παγωμένα ή καυτά ντους πριν από τον ύπνο, η ακαταστασία στις ώρες αφύπνισης το πρωί, η αλλαγή της ρουτίνας και οι συναισθηματικές εντάσεις.
Όσον αφορά το jet lag, εμφανίζεται αϋπνία κατά τα αεροπορικά ταξίδια μεταξύ διαφορετικών ζωνών.
Το jet lag αρκετές φορές συνοδεύεται από υπνηλία κατά την ημέρα και γαστρεντερικές ενοχλήσεις.
Παρόλα αυτά είναι ένα εντελώς παροδικό φαινόμενο και διαρκεί συνήθως από δύο μέρες έως δύο εβδομάδες ανάλογα με τον αριθμό των γεωγραφικών ζωνών που διανύθηκαν, τον προορισμό του ταξιδιού, την ηλικία και την προσαρμοστικότητα του ατόμου και τη διαφορά της ώρας.
Περιστασιακά το jet lag μπορεί να επιμείνει για πολλές εβδομάδες ανάλογα με τη διάρκεια του ταξιδιού.
Ο ποιοτικός ύπνος τις ημέρες που προηγούνται του ταξιδιού, ο ύπνος μικρής διάρκειας τα απογεύματα πριν τα ολονύχτια ταξίδια και η χορήγηση ειδικών φαρμάκων θα βοηθήσουν το άτομο και τον κιρκάδιο ρυθμό του να προσαρμοστούν στον καινούργιο κύκλο ανάλογα με τον προορισμό του ταξιδιού.
Επιπλέον μέτρα
Αν είστε κι εσείς από εκείνους που υποφέρετε από έλλειψη ύπνου όταν ταξιδεύετε, μειώστε όσο μπορείτε την ένταση του τεχνητού φωτός και του θορύβου πριν πέσετε για ύπνο.
Ειδικές μάσκες ύπνου συντελούν στην πλήρη συσκότιση κατά τη διάρκεια της νύχτας, η οποία αυξάνει τα επίπεδα της μελατονίνης, της ορμόνης που προάγει τον φυσιολογικό ύπνο.
Επιλέξτε γεύματα πλούσια σε πρωτεΐνη, ενώ προτιμήστε το βράδυ τα γεύματά σας να βασίζονται σε πλήρη δημητριακά και γαλακτοκομικά προϊόντα.
Η πρόσληψη πρωτεΐνης κατά τη διάρκεια της ημέρας θα προμηθεύσει τον οργανισμό σας με τυροσίνη που χρησιμοποιείται για τη σύνθεση των κατεχολαμινών αυξάνοντας την εγρήγορση.
Οι υδατάνθρακες και τα γαλακτοκομικά προϊόντα στο δείπνο θα ενισχύσουν τον οργανισμό σας με τρυπτοφάνη που χρησιμοποιείται για τη σύνθεση της σεροτονίνης που θα σας δώσει φυσική ευεξία και ηρεμία.
Θυμηθείτε να περπατάτε το πρωί στο φως του ήλιου.
Το φυσικό φως συμβάλλει στην εγρήγορση κατά τη διάρκεια της ημέρας.
Αποφύγετε τον καφέ τις απογευματινές ώρες αν σας αρέσει να πίνετε τον καφέ σας βαρύ.
Απολαύστε τον μόνο το πρωί.
Αν δείτε ότι η αϋπνία σας επιμένει όταν επιστρέψετε στη βάση σας, θα πρέπει να απευθυνθείτε σε έναν ειδικό γιατρό ώστε να αποκλείσει ή να εντοπίσει πιθανά οργανικά σύνδρομα.
