Το σαφράν είναι ένα από τα πιο ακριβά μπαχαρικά στον κόσμο.
Είναι ιδιαίτερα γνωστό στην Ελλάδα, καθώς καλλιεργείται στην Κοζάνη και έχει την ονομασία κρόκος Κοζάνης.
Το σαφράν προκύπτει από τα στίγματα του άνθους του φυτού κρόκος και διαθέτει σπάνιες φαρμακευτικές ιδιότητες.
Είναι πολύ εντυπωσιακός χάρη στο εκτυφλωτικό κόκκινο χρώμα του.
Σαφράν – Προέλευση και χρήσεις
Υποστηρίζεται από κάποιους πως ο κρόκος είναι φυτό της Ανατολής από όπου μεταφέρθηκε αργότερα στην Ευρώπη.
Κάποιοι άλλοι υποστηρίζουν πως προέρχεται από τη χώρα μας.
Στους αρχαίους Έλληνες ήταν γνωστές και οι φαρμακευτικές ιδιότητες του κρόκου, μιας και τον χρησιμοποιούσαν για να καταπολεμήσουν την αϋπνία.
Μεγάλοι δάσκαλοι της Ιατρικής κατά την αρχαιότητα τον συνιστούσαν ως παυσίπονο, αντιπυρετικό, υπνωτικό και επουλωτικό.
Επίσης ο κρόκος χρησιμοποιούνταν και ως άρωμα στα λουτρά αλλά και σαν αφροδισιακό, ενώ οι Άραβες τον χρησιμοποιούσαν ως αναισθητικό.
Ο λόγος που το σαφράν είναι τόσο ακριβό είναι το γεγονός ότι χρειάζονται περίπου 50.000 στίγματα από τα άνθη για να προκύψουν μόλις 100 γραμμάρια κρόκου.
Ο ελληνικός κρόκος ανήκει στην καλύτερη ποιότητα σαφράν στον κόσμο.
Οι χρωστικές και φαρμακευτικές ιδιότητες του κρόκου οφείλονται στη σαφρανάλη και στην κροκετίνη.
Ο κρόκος περιέχει επίσης λυκοπένιο, καροτένιο και βιταμίνες του συμπλέγματος Β.
Μπορεί να γίνει και αιθέριο έλαιο.
Η χρωστική δύναμή του, ανάλογα με το πόσο μεγάλη είναι, προσδιορίζει και την ποιότητά του.
Σαφράν – Ευεργετικές ιδιότητες
Το σαφράν βελτιώνει τη διάθεση και καταπολεμά το άγχος και τις διαταραχές του ύπνου χωρίς τον κίνδυνο παρενεργειών, μιας και δεν είναι τοξικό.
Μάλιστα, στην περσική παραδοσιακή ιατρική είναι διαδεδομένη η χρήση του σε άτομα με κατάθλιψη.
Ο κρόκος έχει ιδιότητες που καταστέλλουν την όρεξη, αυξάνοντας την αίσθηση του κορεσμού και μειώνοντας την τάση για τσιμπολόγημα καθώς και τις βουλιμικές τάσεις.
Μπορεί να συμβάλλει στη μείωση του σωματικού βάρους υπέρβαρων ατόμων.
Άλλη γνωστή ιδιότητα του σαφράν είναι ότι δρα προληπτικά κατά των καρδιακών παθήσεων.
Σαν απόσταγμα χρησιμοποιείται για τη βελτίωση της κυκλοφορίας του αίματος, της καρδιαγγειακής λειτουργίας, ενώ ρυθμίζει τη χοληστερόλη στο αίμα.
Έχει επίσης αντιοξειδωτική και αντιγηραντική δράση που οφείλεται στα βασικά ενεργά συστατικά του.
Το σαφράν ενισχύει και τις λειτουργίες του εγκεφάλου.
Περιέχει κροκίνη και κροκετίνη, δύο συστατικά που βελτιώνουν την ικανότητα μάθησης και απομνημόνευσης.
Επίσης συμβάλλει στη ρύθμιση της πέψης, καταπολεμά τη δυσμηνόρροια και μπορεί να ρίξει τον πυρετό.
Το εκχύλισμά του προκαλεί μείωση της συγκόλλησης των αιμοπεταλίων, δρα δηλαδή θρομβολυτικά.
Μια ακόμη ιδιότητά του είναι η τοξική δράση του προς τα καρκινικά κύτταρα μέσω της μείωσης του οξειδωτικού στρες που προκαλεί η καρκινογένεση.
Σαφράν – Τρόποι κατανάλωσης
Το σαφράν κυκλοφορεί σε απόσταγμα που είναι και η πιο δυνατή μορφή του.
Σαν απόσταγμα είναι πιο εύκολο στη χρήση και πιο οικονομικό.
Τέλος, χρησιμοποιείται σαν μπαχαρικό στη μαγειρική, τη ζαχαροπλαστική και την αρτοποιία, φυσικά σε ελάχιστες ποσότητες.
