Κατανάλωση Σοκολάτας: Υπάρχουν Οφέλη;
Μέχρι πριν λίγα χρόνια, η σοκολάτα θεωρείτω ένα ανθυγιεινό τρόφιμο το οποίο έπρεπε να καταναλώνεται σπάνια. Εντούτοις, βάσει προσφάτων ερευνών, η κατανάλωση σοκολάτας και συγκεκριμένα μαύρης, φαίνεται να σχετίζεται με πολλαπλά οφέλη για την υγεία, συμπεριλαμβανομένων της χαμηλότερης αρτηριακής πίεσης, του μικρότερου κινδύνου για την εκδήλωση καρδιαγγειακών παθήσεων και του χαμηλότερου ποσοστού θνητότητας.
Παρά τα οφέλη της σοκολάτας στην υγεία, είναι κοινώς αποδεκτό πως το τρόφιμο αυτό επηρεάζει αρνητικά το σωματικό σας βάρος, αν καταναλώνεται ανεξέλεγκτα και τακτικά.
Ασκούν όμως όλα τα είδη σοκολάτας την ίδια επίδραση στο Σωματικό Βάρος και τον κορεσμό;
Η απάντηση σε αυτό το ερώτημα είναι όχι. Πρέπει να γνωρίζετε ότι η διατροφική συμπεριφορά ενδέχεται να επηρεαστεί από τις αισθητηριακές ιδιότητες, αλλά και από τα περιεχόμενα συστατικά των διαφόρων ειδών σοκολάτας.
Σύμφωνα με φυσικοχημικές αναλύσεις, η μαύρη σοκολάτα, λόγω της αυξημένης περιεκτικότητάς της σε κακάο, έχει πιο έντονη γεύση συγκριτικά με τη σοκολάτα γάλακτος, με αποτέλεσμα να προκαλεί ισχυρότερο αισθητηριακό σήμα, οδηγώντας σε εντονότερη αισθητηριακή απόκκριση κορεσμού.
Σε προγενέστερες μελέτες που πραγματοποιήθηκαν σε φαινομενικά υγιείς ενήλικες φυσιολογικού βάρους, οι οποίοι κατανάλωναν μικρή ποσότητα μαύρης και γάλακτος σοκολάτας (100gr) σε πρωινές ώρες, πριν από την κατανάλωση οποιουδήποτε τροφίμου ή ροφήματος, αποδείχθηκε ότι οι συμμετέχοντες αυτοί ένιωθαν πιο χορτάτοι, λιγότερο πεινασμένοι και με μικρότερη επιθυμία για μελλοντική κατανάλωση φαγητού ή γλυκού ύστερα από την κατανάλωση μαύρης – παρά γάλακτος – σοκολάτας.
Σύμφωνα μάλιστα με μεταγενέστερες αξιολογήσεις, η επιθυμία των συμμετεχόντων να καταναλώσουν κάτι γλυκό, λιπαρό ή αλμυρό, ήταν όλες χαμηλότερες μετά την κατανάλωση μαύρης σοκολάτας. Παράλληλα, αποδείχθηκε ότι η ενεργειακή πρόσληψη ανά γεύμα ήταν 17% χαμηλότερη μετά την πρόσληψη μαύρης σοκολάτας από ό,τι μετά την κατανάλωση σοκολάτας γάλακτος.
Ωστόσο, σε αυτό το σημείο πρέπει να αναφερθεί πως αν και οι ποσότητες των δύο ειδών σοκολάτας ήταν ίδιες (100gr), η μαύρη σοκολάτα απέδιδε περισσότερες θερμίδες συγκριτικά με την γάλακτος. Έτσι, θα μπορούσε να υποστηριχθεί ότι η διαφορά στον κορεσμό μεταξύ των δύο ειδών σοκολάτας ενδεχομένως να οφειλόταν στην αποδιδόμενη ενεργειακή διαφορά.
Ο μόνος τρόπος για την αντιστάθμιση αυτής της διαφοράς στο ενεργειακό περιεχόμενο, θα ήταν να υποτεθεί ότι υπάρχει γραμμική σχέση μεταξύ της πρόσληψης θερμίδων πριν από τη φόρτιση και της επακόλουθης πρόσληψης τροφής. Ωστόσο, δεν υπάρχουν στοιχεία προς το παρόν που να υποστηρίζουν αυτή την υπόθεση, αλλά ούτε και που να την διαψεύδουν.
Όταν, όμως, έγινε προσαρμογή για την επιπλέον ενέργεια από τη σοκολάτα, η ενεργειακή πρόσληψη εξακολουθούσε να είναι 8% χαμηλότερη μετά την κατανάλωση μαύρης σοκολάτας έναντι της πρόσληψης σοκολάτας γάλακτος, γεγονός που υποδηλώνει ότι η διαφορά στον κορεσμό δεν οφείλεται μόνο στη διαφορά στο ενεργειακό περιεχόμενο.
Παρόλα αυτά, θα ήταν εξαιρετικά χρήσιμο να πραγματοποιηθούν περαιτέρω μελέτες που να αξιολογούν τους δύο τύπους σοκολάτας σε ίσες ενεργειακά ποσότητες, ώστε να επιβεβαιωθούν τα ευρήματα των ήδη υπαρχουσών μελετών.
Συμπερασματικά
Όσον αφορά τις ιδιότητες κορεσμού που προσφέρουν τα διάφορα είδη σοκολάτας, η κατανάλωση μαύρης σοκολάτας φαίνεται να συμβάλλει σε μεγαλύτερη πληρότητα και μετα-γευματική ικανοποίηση, συγκριτικά με την σοκολάτα γάλακτος.
Με απλά λόγια, η μαύρη σοκολάτα είναι πιο χορταστική από τη σοκολάτα γάλακτος, ενώ ταυτόχρονα ικανοποιεί το “αίσθημα για γλυκό” για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα από τη σοκολάτα γάλακτος.
Θα μπορούσε η σοκολάτα να αποτελεί μέρος ενός πλάνου διατροφής που στοχεύει στην απώλεια βάρους;
Όταν κάποιος ξεκινά διατροφή ή «δίαιτα» συνήθως έχει στο μυαλό του ότι πρέπει να στερηθεί τα αγαπημένα του τρόφιμα και γλυκά. Ένα από αυτά, φυσικά είναι και η σοκολάτα. Από όσα αναπτύξαμε πιο πάνω, θα μπορούσαμε να συμπεράνουμε ότι παίζει σημαντικό ρόλο το είδος της σοκολάτας, η ποσότητα και η συχνότητα με την οποία καταναλώνεται.
Η επιλογή του τύπου σοκολάτας θα πρέπει να βασίζεται στα περιεχόμενα συστατικά της. Σοκολάτες οι οποίες περιέχουν πολλά λίπη, ζάχαρη ή βλαβερά για την υγεία έλαια (όπως το φοινικέλαιο) πρέπει να αποφεύγονται, για λόγους κυρίως υγείας και όχι τόσο για λόγους αδυνατίσματος.
Ένα συστατικό το οποίο θα πρέπει να έχουμε ως γνώμονα για την επιλογή σοκολάτας, είναι το κακάο. Το κακάο είναι ένα εξαιρετικά πολύτιμο συστατικό για την υγεία σας, καθώς σας προστατεύει από την εκδήλωση διάφορων παθήσεων.
Το κακάο είναι συστατικό όλων των σοκολατοειδών, ωστόσο υψηλότερες συγκεντρώσεις του συναντάμε στην σοκολάτα υγείας ή αλλιώς στη μαύρη σοκολάτα. Έτσι, θα σας προτείναμε -εφόσον σας αρέσει η μαύρη σοκολάτα και δεν είστε αλλεργικοί σε κάποιο από τα συστατικά της- να την προτιμήσετε έναντι των άλλων ειδών σοκολάτας.
Πάντοτε, όμως, θα πρέπει να σας είναι ξεκάθαρο ότι πρέπει να την απολαμβάνετε με σύνεση, καθώς η ζάχαρη, τα λίπη και οι θερμίδες που περιέχει δύναται να σας αυξήσουν τόσο το σωματικό σας βάρος όσο και να σας προξενήσουν διάφορα προβλήματα υγείας, όπως είναι το αυξημένο σάκχαρο, η παχυσαρκία, το λιπώδες ήπαρ.
Ιωάννα Πυλαρινού, Διαιτολόγος – Διατροφολόγος με εξειδίκευση σε κλινικά περιστατικά (Σακχαρώδης Διαβήτης, Νεφροπάθειες, Παχυσαρκία κ.ο.κ). Παρέχει τις διαιτολογικές της υπηρεσίες Πανελλαδικά και στο εξωτερικό. Δραστηριοποιείται κυρίως στην Καλαμάτα, την Ζάκυνθο, την Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
- Allen, R. R., Carson, L., Kwik-Uribe, C., Evans, E. M., Erdman, J. W. (2008). Daily consumption of a dark chocolate containing flavanols and added sterol esters affects cardiovascular risk factors in a normotensive population with elevated cholesterol. The Journal of Nutrition, 138, pp. 725–731.
- Faridi, Z., Njike, V. Y., Dutta, S., Ali, A. & Katz, D. L. (2008). Acute dark chocolate and cocoa ingestion and endothelial function: a randomized controlled crossover trial. The American Journal of Clinical Nutrition, 88, pp. 58–63.
- Grassi, D., Desideri, G. & Ferri, C. (2010). Blood pressure and cardiovascular risk: what about cocoa and chocolate. Archives of Biochemistry and Biophysics, 501, pp. 112–115.
- Grassi, D., Lippi, C., Necozione, S., Desideri, G. & Ferri, C. (2005). Short-term administration of dark chocolate is followed by a significant increase in insulin sensitivity and a decrease in blood pressure in healthy persons. The American Journal of Clinical Nutrition, 81, pp. 611–614.
- Lee, I. M. & Paffenbarger, R. S. J. (1998). Life is sweet: candy consumption and longevity. BMJ, 317, pp. 1683–1684.
- Mursu, J., Voutilainen, S., Nurmi, T. et al. (2004). Dark chocolate consumption increases HDL cholesterol concentration and chocolate fatty acids may inhibit lipid peroxidation in healthy humans. Free Radical Biology and Medicine, 37, pp. 1351–1359.
- Sørensen, L. & Astrup, A. (2011). Eating dark and milk chocolate: a randomized crossover study of effects on appetite and energy intake. Nutrition Diabetes, 1(12), pp. e21.
- Taubert, D., Roesen, R., Lehmann, C., Jung, N. & Schomig, E. (2007). Effects of low habitual cocoa intake on blood pressure and bioactive nitric oxide: a randomized controlled trial. JAMA, 298, pp. 49–60.
- Wan, Y., Vinson, J. A., Etherton, T. D., Proch, J., Lazarus, S. A. & Kris-Etherton, P. M. (2001). Effects of cocoa powder and dark chocolate on LDL oxidative susceptibility and prostaglandin concentrations in humans. The American Journal of Clinical Nutrition, 74, pp. 596–602.
- Weijzen, P. L. G., Zandstra, E. H., Alfieri, C. & de Graaf, C. (2008). Effects of complexity and intensity on sensory specific satiety and food acceptance after repeated consumption. Food Quality and Preference, 19, pp. 349–359.
