Λιθίαση ουροποιητικού είναι η δημιουργία λίθου ή λίθων μέσα στην αποχετευτική μοίρα του ουροποιητικού συστήματος.
Είναι η τρίτη κατά σειρά συχνότητας πάθηση του ουροποιητικού στον άνθρωπο, μετά τις ουρολοιμώξεις και τις παθήσεις του προστάτη.
Ανάλογα λοιπόν με την εντόπιση, έχουμε λιθίαση των νεφρών (νεφρολιθίαση), λιθίαση των ουρητήρων (των σωλήνων που μεταφέρουν τα ούρα από τα νεφρά στην ουροδόχο κύστη), λιθίαση της ουροδόχου κύστης και τέλος λιθίαση της ουρήθρας (του σωλήνα που βγάζει τα ούρα από την κύστη προς τα έξω).
Υπάρχουν διάφορα είδη λίθων που καθορίζονται με βάση τη χημική τους σύσταση.
– Οι λίθοι από ασβέστιο είναι οι πιο συχνοί.
Εμφανίζονται σε μεγαλύτερη συχνότητα σε άντρες ηλικίας 20-30 ετών.
Το ασβέστιο ενώνεται με άλλες ουσίες, όπως τα οξαλικά και ο φωσφόρος, και σχηματίζει τελικά την πέτρα.
– Οι λίθοι κυστίνης σχηματίζονται σε άτομα που πάσχουν από κυστινουρία.
Αυτή είναι μία κληρονομική νόσος που προσβάλλει και τα δύο φύλα.
– Οι λίθοι από στρουβίτη σχηματίζονται συνήθως σε γυναίκες που πάσχουν από λοίμωξη του ουροποιητικού συστήματος.
Οι λίθοι αυτοί μπορεί να γίνουν πολύ μεγάλοι σε μέγεθος.
– Οι λίθοι από ουρικό οξύ είναι πιο συχνοί στους άντρες παρά στις γυναίκες.
Ο κίνδυνος εμφάνισής τους αυξάνει σε ασθενείς που υποβάλλονται σε χημειοθεραπεία.
– Πιο σπάνιες μορφές λίθων σχηματίζονται σε ασθενείς που παίρνουν φάρμακα, όπως ακυκλοβίρη, ινδιναβίρη και τριαμτερένη.
Πού οφείλεται;
Η δημιουργία λίθων στο ουροποιητικό σύστημα καθορίζεται από παράγοντες κινδύνου που είναι είτε ενδογενείς είτε προέρχονται από το περιβάλλον του ατόμου (εξωγενείς παράγοντες κινδύνου).
Συνήθως, είναι ένας συνδυασμός παραγόντων που συμβάλλει στη δημιουργία λίθων.
Στους ενδογενείς παράγοντες, περιλαμβάνονται οι εξής:
Ηλικία
Οι λίθοι εμφανίζονται συχνότερα στις ηλικίες μεταξύ 20 και 50 ετών.
Φύλο
Οι άντρες εμφανίζουν λιθίαση 3 φορές συχνότερα από τις γυναίκες.
Οικογενειακό ιστορικό – κληρονομικότητα
Περίπου το 25% των ασθενών με λιθίαση αναφέρουν ότι υπάρχει και άλλο άτομο στην οικογένειά τους με το ίδιο πρόβλημα.
Στους εξωγενείς παράγοντες, περιλαμβάνονται οι εξής:
Κλιματικές συνθήκες
Άνθρωποι που κατοικούν σε θερμά κλίματα έχουν αυξημένες πιθανότητες να αναπτύξουν λίθους.
Διατροφή
Η κατανάλωση αυξημένης ποσότητας ζωικού λευκώματος και ζωικού λίπους προδιαθέτει στη δημιουργία λίθων, καθώς και η αυξημένη κατανάλωση αλατιού.
Σε αντίθεση με ό,τι πιστεύει ο περισσότερος κόσμος, η κατανάλωση ασβεστίου με τις τροφές δημιουργεί προδιάθεση για τη δημιουργία λίθων.
Παχυσαρκία
Το αυξημένο σωματικό βάρος προδιαθέτει στον σχηματισμό λίθων.
Πρόσληψη υγρών
Η κατανάλωση μικρής ποσότητας υγρών, ιδιαίτερα αν είναι λιγότερη από 1,5 λίτρο ημερησίως, αυξάνει την πιθανότητα σχηματισμού λίθων.
Ακόμη, η σκληρότητα του νερού της περιοχής σχετίζεται με αυξημένα ποσοστά λίθων.
Επάγγελμα
Άνθρωποι που δουλεύουν σε επαγγέλματα πνευματικής και καθιστικής εργασίας έχουν μεγαλύτερα ποσοστά εμφάνισης λίθων σε σχέση με άτομα που κάνουν χειρωνακτική εργασία.
Φαρμακευτική αγωγή
Συγκεκριμένα αντιυπερτασικά φάρμακα, η λήψη αντιόξινων φαρμάκων, καθώς και θεραπείες σε ανοσοκατεσταλμένους ασθενείς, όπως οι πάσχοντες από HIV, προδιαθέτουν στη δημιουργία λίθων.