Ακούμε συχνά ότι πρέπει να τρώμε ψάρια τουλάχιστον μια-δυο φορές την εβδομάδα, κι αυτό είναι απολύτως σωστό διότι τα λιπαρά ψάρια περιέχουν ορισμένα ωμέγα-3 λιπαρά μόρια που μπορεί να λείπουν από το σώμα μας.
Ωστόσο ορισμένα ψάρια έχουν μια αρνητική πλευρά: περιέχουν υδράργυρο ένα μέταλλο που κάνει κακό στο σώμα μας.
Τα περισσότερα μέταλλα (π.χ. ο σίδηρος) χρειάζονται σε μικρές ποσότητες στο σώμα αλλά δημιουργούν πρόβλημα όταν βρίσκονται πάνω από κάποιο όριο.
Ο υδράργυρος όμως, ένα βαρύ μέταλλο που στη συνήθη θερμοκρασία βρίσκεται σε ρευστή κατάσταση, είναι απολύτως τοξικός για το σώμα προσβάλλοντας κυρίως το νευρικό σύστημα.
Ο υδράργυρος επηρεάζει αρνητικά την καρδιά, τα νεφρά και το συκώτι.
Αν κάποιος καταπιεί καθαρό υδράργυρο σαν αυτόν που υπάρχει στα θερμόμετρα, ο κίνδυνος δεν είναι μεγάλος εξαιτίας της μικρής απορρόφησής του από το έντερο.
Πώς μεταφέρεται ο υδράργυρος στα ψάρια
Από τον αέρα, ο υδράργυρος πέφτει με τη βροχή στο έδαφος και καταλήγει στις θάλασσες και τις λίμνες.
Εκεί οι μικροοργανισμοί τον μετατρέπουν σε μια μορφή που λέγεται μεθυλυδράργυρος και απορροφάται εύκολα από το ανθρώπινο σώμα.
Το μικρό ψάρι τρώει τους μικροοργανισμούς και ο υδράργυρος ενώνεται σφιχτά στις πρωτεΐνες του.
Το μεγάλο ψάρι τρώει το μικρό και συσσωρεύει ακόμα μεγαλύτερες ποσότητες.
Όσο πιο μεγάλο και ηλικιωμένο είναι ένα ψάρι τόσο περισσότερο υδράργυρο περιέχει.
Η κατανάλωση ψαριών που περιέχουν πολύ υδράργυρο μπορεί να βλάψει σοβαρά την ανθρώπινη υγεία.
Ποια ψάρια περιέχουν τον περισσότερο υδράργυρο
Ανάλογα με τον υδράργυρο που μετρήθηκε στα διάφορα είδη, έχει καταρτιστεί ένας πίνακας για το πόσο συχνά μπορεί κανείς να τρώει από κάθε είδος.
Ο φρέσκος τόνος που έχει υδράργυρο 0,93 μg ανά γραμμάριο μπορεί να τρώγεται το πολύ δύο φορές το μήνα και η ιππόγλωσσα που έχει 0,31 μg ανά γραμμάριο μια φορά την εβδομάδα.
Φυσικά, αυτά τα νούμερα αποτελούν ένα μέσο όρο.
Στη Μεσόγειο θάλασσα έχει ψαρευτεί τόνος ακόμα και με περιεκτικότητα 1,36 μg ανά γραμμάριο, όσο έχει ο καρχαρίας.
Μια εναλλακτική λύση στην κατανάλωση ψαριών που έχει προταθεί σχετικά με το θέμα του υδραργύρου είναι οι κάψουλες ιχθυελαίου.
Ο υδράργυρος είναι υδατοδιαλυτός που σημαίνει ότι μετά την απόσταξη του ψαρόλαδου, το μέταλλο παραμένει στο ψάρι.
Το ίδιο συμβαίνει και με τα άλλα βαριά μέταλλα όπως ο μόλυβδος και το κάδμιο.
Όταν μια μελέτη εξέτασε πέντε δημοφιλείς μάρκες που πωλούν ιχθυέλαιο ως διατροφικό συμπλήρωμα, βρήκε ότι στις τρεις ο υδράργυρος ήταν κάτω από τα 6 μg ανά λίτρο και στις άλλες δύο μεταξύ 10-12 μg ανά λίτρο, ποσότητες οι οποίες είναι μηδαμινές σε σχέση μ’ αυτές που υπάρχουν στα ψάρια.
Βέβαια, δεν είναι όλα τα ψάρια μολυσμένα με ψευδάργυρο.
Οι σαρδέλες, ειδικά οι μικρές, περιέχουν πολύ λίγο υδράργυρο και συγχρόνως πολλά ωμέγα-3 λιπαρά οξέα.
Ένα άλλο ψάρι που περιέχει πολλά ω-3 λιπαρά και λίγο υδράργυρο είναι ο σολομός.
Επομένως μπορείτε να τα καταναλώνετε άφοβα και να λαμβάνετε όλα τα θρεπτικά συστατικά τους.