Η εφηβεία είναι μία φάση του κύκλου της ζωής που έχει προβληματίσει όχι μόνο τους γονείς αλλά και τους επαγγελματίες υγείας.
Οι διατροφικές απαιτήσεις των εφήβων επηρεάζονται αρχικά από τη φυσιολογική εξέλιξη αλλά και από την ταυτόχρονη απότομη αύξηση της ανάπτυξης.
Εφηβεία – Τι περιλαμβάνει η ανάπτυξη;
Η εφηβεία είναι μία κυρίως αναβολική περίοδος.
Περιλαμβάνει αύξηση του ύψους και του βάρους και αλλαγές στην σύσταση του σώματος.
Αυτές οι αλλαγές καταλήγουν σε αύξηση της μυϊκής μάζας, σε αλλαγές στην ποσότητα και στην κατανομή του λίπους και στη μεγέθυνση των κυριοτέρων οργανικών συστημάτων.
Επίσης είναι μία μοναδική περίοδος διαμόρφωσης των φυσιολογικών, ψυχοκοινωνικών και γνωστικών επιπέδων.
Αυτά επηρεάζουν και τις διατροφικές επιλογές του εφήβου.
Η διατροφική του φροντίδα πρέπει να περιλαμβάνει την απότομη ανάπτυξη, την ωρίμανση και τις ψυχοκοινωνικές αλλαγές εξατομικευμένα.
Ανάπτυξη – Διαφορές ανάμεσα σε αγόρια και κορίτσια
Σχετικά με την ανάπτυξη, θα πρέπει να δοθεί έμφαση σε τρία σημεία.
Πρώτον, στην ένταση της απότομης εφηβικής ανάπτυξης και στη διάρκεια και τις διαφορές που παρουσιάζονται ανάμεσα στα δύο φύλα όσον αφορά την έναρξή της.
Ένα έφηβο κορίτσι βιώνει την πιο απότομη αύξηση της ταχύτητας ανάπτυξης μεταξύ τα 10-13 του χρόνια.
Ένα έφηβο αγόρι δύο χρόνια μετά, δηλαδή από τα 12 έως τα 15 του χρόνια.
Με αυτήν την περίοδο συνήθως τελειώνει και η περίοδος της απότομης ανάπτυξης και για το ύψος και για το βάρος.
Η περίοδος αυτή προσδίδει περίπου το 15% του τελικού ενήλικου ύψους και το 50% του τελικού ενήλικου βάρους.
Είναι απολύτως λογικό το ότι οι μεγαλύτερες διατροφικές απαιτήσεις εμφανίζονται κατά το τελευταίο έτος της μέγιστης ανάπτυξης.
Κι αυτό, επειδή οι διατροφικές απαιτήσεις σχετίζονται άμεσα με την απότομη αύξηση της σωματικής μάζας.
Εφηβεία, άθληση και στόχοι
Τα άτομα, τα οποία έρχονται σε καθημερινή επαφή με τους έφηβους αθλούμενους και ασχολούνται με την εκπαίδευσή τους, θα πρέπει να είναι ευαισθητοποιημένα σχετικά με το πώς σκέφτονται οι έφηβοι.
Έτσι θα μπορούν να είναι δραστικοί στην προαγωγή της σωστής διατροφής και της καλής υγείας.
Κατά την περίοδο αυτή, της ανάπτυξης και της ωρίμανσης, οι έφηβοι αθλητές μπορεί να γνωρίζουν μόνο τα βασικά όσον αφορά τις απαιτήσεις του αθλήματός τους.
Παράλληλα, είναι και τρομερά ανυπόμονοι να πετύχουν.
Έτσι στηρίζονται στις λιγοστές εμπειρίες τους και σε πληροφορίες από διάφορες πηγές.
Μερικές από αυτές όμως, μπορεί να καθοδηγούνται από άλλα συμφέροντα.
Συχνά οι έφηβοι επιστρατεύουν οτιδήποτε χρειάζεται ώστε να επιτύχουν τους στόχους τους, χωρίς να τους απασχολούν οι συνέπειες.
Ο κοινός στόχος κατά γενική ομολογία των έφηβων αθλητών είναι να γίνουν «μεγαλύτεροι, γρηγορότεροι και πιο δυνατοί».
Ο στόχος των έφηβων αθλητριών είναι να γίνουν «λεπτότερες και γρηγορότερες».
Γι’ αυτούς τους λόγους, το να μάθεις στον «εύπλαστο» έφηβο τους παράγοντες που επηρεάζουν την υγεία του και την αθλητική του απόδοση είναι πάρα πολύ σημαντικό.
Έρευνες έδειξαν ότι, αν και οι καθηγητές και οι προπονητές είναι η πρωταρχική πηγή διατροφικών πληροφοριών για τους έφηβους, η γνώση αυτών σχετικά με διατροφικά θέματα είναι κάτω του μέσου όρου.
ΙΩΑΝΝΗ ΧΡΥΣΟΥ, ΚΛΙΝΙΚΟΥ ΔΙΑΙΤΟΛΟΓΟΥ – ΔΙΑΤΡΟΦΟΛΟΓΟΥ ΣΥΝΕΡΓΑΤΟΥ ΤΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΕΝΔΟΚΡΙΝΟΛΟΓΙΑΣ ΤΟΥ ΝΕΕΣ