Η μεμβράνη που «ντύνει» το μπροστινό τμήμα του βολβού του ματιού λέγεται επιπεφυκότας.
Αυτός συνεχίζεται μέχρι και την εσωτερική επιφάνεια των βλεφάρων.
Η φλεγμονή του λέγεται επιπεφυκίτιδα και έχει δύο βασικές μορφές, τη λοιμώδη και τη μη λοιμώδη.
Λοιμώδης επιπεφυκίτιδα
Προκαλείται από μικρόβια, ιούς ή χλαμύδια.
Η μικροβιακή ξεκινά με έντονο κοκκίνισμα του ματιού και τσίμπλες.
Mπορεί να συνυπάρχει φαγούρα, αίσθημα καψίματος ή ξένου σώματος στο μάτι.
Ο ασθενής βλέπει κανονικά.
Αν η όραση μειωθεί τότε υπάρχει κάποια σοβαρότερη αιτία ή εμπλέκεται στο πρόβλημα ο κερατοειδής.
Οι περισσότερες επιπεφυκίτιδες αυτού του είδους περνούν μόνες τους, ενώ η χρήση ενός κολλύριου με αντιβιοτικό ευρέου φάσματος βοηθάει σημαντικά.
Μια σοβαρή μορφή μικροβιακής επιπεφυκίτιδας είναι αυτή που προκαλείται από γονόκοκκο που προκαλεί και τη γονόρροια γιατί μπορεί να βλάψει τον κερατοειδή αν δεν αντιμετωπιστεί σωστά.
Η ιογενής επιπεφυκίτιδα είναι μια πιο σοβαρή μορφή από τη μικροβιακή.
Τα συμπτώματα είναι παρόμοια, αλλά οι εκκρίσεις είναι πιο λεπτόρρευστες και όχι πυώδεις.
Συχνά, προηγείται διόγκωση των προωτιαίων λεμφαδένων και οίδημα των βλεφάρων, τέτοιο που ο ασθενής δεν μπορεί να ανοίξει τα μάτια του.
Η ιογενής επιπεφυκίτιδα απαιτεί μεγάλη προσοχή στην υγιεινή.
Τα χέρια πρέπει να πλένονται συχνά, οι πετσέτες και τα σεντόνια να αλλάζονται τακτικά και ο ασθενής να μην τα μοιράζεται με άλλο άτομο.
Αν νοσήσει το ένα μάτι, είναι θέμα χρόνου να νοσήσει και το άλλο.
Υπάρχει επίσης η επιπεφυκίτιδα από ερπητοϊό που συνήθως συνοδεύεται από εξανθήματα με φυσαλίδες στα βλέφαρα.
Από τις χλαμυδιακές επιπεφυκίτιδες η πιο γνωστή είναι το τράχωμα που αποτελεί την τρίτη αιτία τύφλωσης στον κόσμο μετά τον καταρράκτη και το γλαύκωμα.
Είναι χρόνια επιπεφυκίτιδα που συναντάται σε χώρες με κακές συνθήκες υγιεινής και θεραπεύεται με αντιβιοτικά.
Μη λοιμώδης επιπεφυκίτιδα
Περιλαμβάνει την οξεία και τη χρόνια αλλεργική επιπεφυκίτιδα και μερικές ουλοποιητικές βλάβες, όπως και βλάβες με φυσαλίδες του επιπεφυκότα.
Τα πιο δημοφιλή αλλεργιογόνα στοιχεία που την προκαλούν είναι η γύρη, το σάλιο και το τρίχωμα των ζώων, διάφορα χημικά, φάρμακα και φαγητά και η μούχλα.
Η οξεία αλλεργική επιπεφυκίτιδα ξεκινάει ξαφνικά με συμπτώματα όπως φαγούρα, οίδημα στα βλέφαρα και στον επιπεφυκότα.
Προϋπόθεση για την εμφάνισή της αποτελεί η επαφή με το ύποπτο αλλεργιογόνο.
Για να την αποφύγει κανείς θα πρέπει να γνωρίζει σε τι είναι αλλεργικός και να αποφεύγει την επαφή με αυτό.
Κολλύρια, χρήση τεχνητών δακρύων, πλύσεις με νερό είναι κάποιες απαραίτητες ενέργειες για να απομακρυνθεί η ουσία που προκάλεσε την αλλεργία.
Τα κολλύρια που κυκλοφορούν στην αγορά είναι διαφόρων ειδών και μπορούν να προλάβουν ή να ανακουφίσουν από τα συμπτώματα.
Η χρόνια αλλεργική επιπεφυκίτιδα έχει κι αυτή διάφορες μορφές, όπως η εαρινή και η ατοπική κερατοεπιπεφυκίτιδα.
Θεραπεύεται όπως και η εποχιακή αλλεργική επιπεφυκίτιδα με τα τοπικά στεροειδή να χρησιμοποιούνται περισσότερο.
Η πρώτη προσβάλλει συχνότερα τα παιδιά και παρουσιάζεται σε ξηρά και ζεστά κλίματα τους καλοκαιρινούς μήνες.
Τα συμπτώματά της περιλαμβάνουν έντονη φαγούρα, κοκκίνισμα των ματιών, αίσθηση καψίματος ή ξένου σώματος μέσα στο μάτι, δακρύρροια, παχιές εκκρίσεις που μοιάζουν με ίνες και ευαισθησία του ασθενούς στο φως.
Η χρόνια αλλεργική επιπεφυκίτιδα μπορεί να περάσει μόνη της ύστερα από μερικά χρόνια και να μην ξαναεμφανιστεί ποτέ.
Η ατοπική κερατοεπιπεφυκίτιδα προσβάλλει μεγαλύτερα σε ηλικία άτομα και μπορεί να είναι κληρονομική, εάν υπάρχει οικογενειακό ιστορικό δερματικής ατοπίας ή ασθματος.
Μπορεί να εξελιχθεί άσχημα και να προκαλέσει τύφλωση αν δεν αντιμετωπιστεί κατάλληλα.
