Η κύστη κόκκυγος (τριχοφωλεϊκό συρίγγιο) είναι μια χρόνια λοίμωξη αδένα στο βάθος της μεσογλουτιαίας σχισμής
Ενώ οι αδένες και οι κύστεις μπορούν να εμφανιστούν οπουδήποτε στη μεσογλουτιαία σχισμή, συνήθως εντοπίζονται στο άνω τμήμα της μεσογλουτιαίας πτυχής κοντά στο ιερό οστό.
Υπήρχε η πεποίθηση ότι η παθογένεση της κύστης κόκκυγος συνίστατο σε μια διαδικασία κατά την οποία οι σμηγματογόνοι αδένες της μέσογλουτιαίας σχισμής αποφράσσονται, επιμολύνονται και κατόπιν παροχετεύονται αφήνοντας ανοικτό ένα τμήμα της σχισμής.
Στο βάθος της γλουτιαίας σχισμής, οι κύστεις αυτές έχουν μια επίδραση αρνητικής πίεσης στις ελεύθερες τρίχες, και οι τρίχες αυτές κυριολεκτικά «αναρροφώνται» εντός τους.
Κατά τη διάρκεια της χειρουργικής επέμβασης, συναθροίσεις τριχών μπορεί να βρεθούν εντός των κύστεων ή μιας χρόνιας αποστηματικής κοιλότητας.
Έτσι, ενώ οι τρίχες δεν προκαλούν την κύστη κόκκυγος, η παρουσία τριχών στις κύστεις και τους αδένες δρουν ως ξένα σώματα προκαλώντας επίμονη φλεγμονή και εκροή υγρού.
Η κύστη κόκκυγος συνήθως εμφανίζεται σε άνδρες μεταξύ των ηλικιών 25 έως 40, με μέγιστη επίπτωση μεταξύ των 16 και 20 ετών.
Διάγνωση
Οι ασθενείς με κύστη κόκκυγος προσέρχονται με τρεις διαφορετικούς τρόπους, κυρίως οξύ απόστημα, χρόνια εκροή υγρού και σύνθετη, υποτροπιάζουσα νόσο μετά από προηγούμενη χειρουργική θεραπεία.
Οι ασθενείς με οξεία αποστηματοποιηθείσα κύστη κόκκυγος θα έχουν πόνο και πιθανώς οίδημα εντός ή κατά μήκος της γλουτιαίας πτυχής.
Δεδομένης της σχετικά συγκεκριμένης φύσης των ιστών της περιοχής και του πόσο βαθιά εντοπίζεται ένα τυπικό απόστημα κύστης κόκκυγος, το οίδημα και η κυτταρίτιδα πολλές φορές απουσιάζουν, και η κλινική εξέταση συχνά υποεκτιμά το μέγεθος του αποστήματος.
Οι ασθενείς με κύστεις μέσης γραμμής που παροχετεύουν υγρό χρονίως θα έχουν έναν ή περισσότερους κυστικούς πόρους στη μέση γραμμή που παροχετεύουν υγρό και εμφανίζουν υποτροπιάζουσες λοιμώξεις.
Συχνά θα προεξέχουν τρίχες από τους πόρους.
Οι ασθενείς με επιπλεγμένη νόσο μετά από προηγηθείσα χειρουργική αντιμετώπιση όπως η εκτομή κύστης κόκκυγος θα έχουν χρόνια, μη επουλούμενα έλκη στη μεσογλουτιαία πτυχή.
Θεραπεία
Η οξεία εμφάνιση ενός αποστήματος, που σχετίζεται με κύστη κόκκυγος, πρέπει να αντιμετωπίζεται με διενέργεια διατομής του αποστήματος και παροχέτευσης του πυώδους υγρού του.
Το πυώδες υγρό ανευρίσκεται σχεδόν πάντα εν τω βάθει κατά μήκος της μεσογλουτιαίας σχισμής.
Μια ικανοποιητική σε μέγεθος τομή, επιτρέπει την εύκολη παροχέτευση τόσο του πύου όσο και των τριχών της κύστης.
Είναι ιδιαίτερα σημαντικό, να καθαρίζεται και να ξυρίζεται η περιοχή γύρω από την κύστη ώστε να προλαμβάνεται η περαιτέρω συσσώρευση τριχών μέσα σε αυτήν.
Μετά την παροχέτευση της κύστεως, ο ασθενής πρέπει να επανεξετάζεται συχνά για να ελέγχεται η πορείας επούλωσης της τομής, χωρίς να χρειάζεται συνήθως περαιτέρω χειρουργική αντιμετώπιση.
Οι ασθενείς με χρόνια ροή πρέπει να αντιμετωπίζονται συντηρητικά.
Κρίνεται σκόπιμο οι ασθενείς να υποβάλλονται σε ξύρισμα όλης της μεσογλουτιαίας σχισμής αλλά και της πέριξ αυτής περιοχής των γλουτών, καθώς επιβάλλεται η απομάκρυνση των τριχών.
Οι ασθενείς εκπαιδεύονται στην ενδελεχή πλύση της περιοχής, ώστε να αποφεύγεται η συσσώρευση τριχών στους πόρους.
Επίσης, το ξύρισμα της περιοχής πρέπει να επαναλαμβάνεται κάθε μια ή δυο εβδομάδες, έως ότου υφεθούν τα συμπτώματα.
Αν παρατηρηθεί υποτροπή των συμπτωμάτων, θα πρέπει να επαναληφθεί η συντηρητική αγωγή με ξύρισμα της περιοχής και απομάκρυνση των τριχών από τους πόρους.
Οι ασθενείς ωστόσο, με εμμένουσα ροή και φλεγμονή, παρά τη χορήγηση για 2-3 μήνες συντηρητικής αγωγής, καθίστανται υποψήφιοι για χειρουργική θεραπεία.
Μαριόλης Σαψάκος Θεόδωρος, Γενικός Χειρουργός
www.drmariolis.gr
