Η ακμή είναι μια δερματική πάθηση που απασχολεί κυρίως τους εφήβους, χωρίς όμως να αποκλείονται και ορισμένοι ενήλικες. Πρόκειται για μια πολυπαραγοντική νόσο, η οποία έχει ως κύρια αιτία τη φλεγμονή του τριχοσμηγματογόνου θύλακα.
3 παράγοντες εμπλέκονται στην εμφάνιση της ακμής:
– Η ανώμαλη κερατινοποίηση στα τοιχώματα του θύλακα της τρίχας
– Η υπερέκκριση σμήγματος από τους σμηγματογόνους αδένες, λόγω ορμονικής επίδρασης των ανδρογόνων
– Η φλεγμονή, ως αποτέλεσμα του πολλαπλασιασμού του βακτηριδίου Propionibacterium acnes.
Έτσι, η ακμή μπορεί να είναι φαγεσωρική (όταν υπερέχουν κυρίως λευκά και μαύρα στίγματα), φλεγμονώδης (όταν υπερέχουν βλατίδες, φλύκταινες ή κύστεις) ή μεικτή, όταν υπάρχει συνδυασμός βλαβών.
Ποια η κατάλληλη φροντίδα του δέρματος;
Ο καθαρισμός του δέρματος είναι το Α και το Ω στην ακμή. Ο καθαρισμός του προσώπου ή και κορμού, πρέπει να γίνεται δύο φορές ημερησίως, χρησιμοποιώντας ένα αφρώδες τζελ καθαρισμού. Ανάλογα με τον τύπο της ακμής χρησιμοποιούμε κάποιο ήπιο ή αντισηπτικό καθαριστικό, πιθανόν και με συστατικά όπως σαλικυλικό οξύ, κυρίως σε φαγεσωρική ακμή, επικουρικά με την υπόλοιπη αγωγή.
Για τη φροντίδα του προσώπου με ακμή, πολλά καλλυντικά προϊόντα περιέχουν και Υαλουρονικό οξύ το οποίο παρέχει βαθιά ενυδάτωση, αλλά και αλλαντοΐνη, πανθενόλη και aloe vera, τα οποία καταπραΰνουν από ερεθισμούς. Τα συστατικά αυτά χρησιμοποιούνται κυρίως όταν δίνουμε αγωγή με ρετινοειδή τοπικά ή από το στόμα.
Σαν δερματολογική αγωγή για δέρμα με τάση ακμής, εφαρμόζουμε προϊόντα που μπορούν να συνδυάσουν κερατολυτική δράση (ΑΗΑ, γλυκολικό οξύ, σαλικυλικό οξύ), σμηγματορυθμιστική (εκχύλισμα Sabal serrulata, γλυκονικός ψευδάργυρος…) και αντι-φλεγμονώδη, περιορίζοντας τη δράση του Ρ. acnes (lipobactol, βιταμίνη PP ή νιασιναμίδιο, diolényl, myrtacine).
Η έκθεση στον ήλιο τελικά βελτιώνει την ακμή;
Ένας από τους πιο διαδεδομένους μύθους για την ακμή είναι ακριβώς αυτός! Ο ήλιος, πράγματι ασκεί μια ήπια αντιφλεγμονώδη δράση με αποτέλεσμα να καταστέλλεται η δερματική φλεγμονή. Όμως, αυτή η ευνοϊκή επίδραση του ήλιου δυστυχώς δεν κρατά πολύ και έχουμε συχνά υποτροπές.
Κατά τη διάρκεια των μηνών με έντονη ηλιοφάνεια, είναι σημαντικό λοιπόν τα άτομα με ακμή να χρησιμοποιούν αντηλιακά προσώπου υψηλής προστασίας, κατάλληλα για το λιπαρό και ακνεϊκό δέρμα.
Πώς να επιλέξουμε τα κατάλληλα καλλυντικά;
Αξίζει να αναφέρουμε ότι το λιπαρό δέρμα με προδιάθεση για ακμή, ακόμη κι όταν δεν συντρέχει ορμονικό πρόβλημα, πιθανώς να εμφανίσει ακνεϊκές βλάβες από τη χρήση ακατάλληλων καλλυντικών. Για τον λόγο αυτό, τα άτομα θα πρέπει να επιλέγουν δερμοκαλλυντικά προϊόντα ανάλογα με τον τύπο του δέρματός τους (ξηρό/λιπαρό/ευαίσθητο/ανθεκτικό/μεικτό).
Επίσης, είναι σημαντικό να γνωρίζουν ότι οι ανάγκες της εκάστοτε επιδερμίδας δεν είναι στατικές αλλά επηρεάζονται από το περιβάλλον, την εποχή, τις διατροφικές αλλαγές, το ορμονικό προφίλ. Συνεπώς, τα καλλυντικά μας και η καθημερινή ρουτίνα περιποίησης, οφείλουν να αλλάζουν αντίστοιχα. Σίγουρα τα άτομα με λιπαρό δέρμα πρέπει να επιλέγουν πιο ελαφριές υφές (fluid gel) που έχουν σαν βάση το νερό και να είναι oil-free. Σημαντικό είναι να χρησιμοποιούν και αντίστοιχα προϊόντα μακιγιάζ.
Χρήσιμες συμβουλές
- Η βελτίωση της ακμής δεν είναι άμεση, αλλά εμφανίζεται μετά από μερικές εβδομάδες θεραπείας. Καμία αγωγή δεν είναι θεραπευτική, αλλά συμπτωματική (με εξαίρεση την από του στόματος ισοτρετινοΐνη), ενώ είναι απαραίτητο να ακολουθηθεί και μια τοπική αγωγή συντήρησης για όσο χρειαστεί.
- Πριν από κάθε εφαρμογή αγωγής, ο καθαρισμός του δέρματος με ειδικό σαπούνι για την ακμή και χλιαρό νερό είναι απαραίτητος. Επίσης, το δέρμα να καθαρίζεται μετά από κάθε σωματική δραστηριότητα, καθώς ο ιδρώτας μπορεί να πυροδοτήσει την ακμή. Από τροφές, μέχρι στιγμής στη βιβλιογραφία φαίνεται να ενοχοποιούνται για εξάρσεις ακμής, η υπερβολική κατανάλωση γαλακτοκομικών προϊόντων, καθώς και η κατανάλωση τροφών με υψηλό γλυκαιμικό δείκτη (γλυκά, ψωμιά, ζυμαρικά, ποτά).
- Η αντηλιακή προστασία κατά τη διάρκεια της αγωγής είναι απολύτως απαραίτητη, καθώς τα περισσότερα φάρμακα προκαλούν φωτοευαισθησία. Επιλέγουμε αντηλιακό μη φαγεσωρογόνο και με μη λιπαρή υφή.
- Δεν πειράζουμε τα σπυράκια γιατί τυχόν επιμόλυνση των τριχοσμηγματογόνων θυλάκων μπορεί να οδηγήσει σε νέα σπυράκια. Επίσης, η μεταφλεγμονώδης υπερμελάγχρωση που αφήνουν τα «πειραγμένα σπυράκια» αργεί να φύγει και ταλαιπωρεί αισθητικά τους ασθενείς.