Οι ερευνητές έχουν εφαρμόσει ένα μαθηματικό μοντέλο που μπορεί να προβλέψει την πιθανότητα εμφάνισης καρκίνου του μαστού.
Αυτό είναι ένα σημαντικό εργαλείο, αφού θα μπορούσε να βελτιώσει την πρόληψη, τον έλεγχο και τη θεραπεία της νόσου.
Την τελευταία δεκαετία, έχουν σημειωθεί σημαντικές πρόοδοι στην κατανόησή μας για την ευαισθησία στον καρκίνο του μαστού.
Έχουν γίνει διαθέσιμες αξιόπιστες εκτιμήσεις των επιδράσεων των επιβλαβών παραλλαγών στα γονίδια ευαισθησίας και των πολλαπλών κοινών παραλλαγών χαμηλού κινδύνου που ευθύνονται για τον καρκίνο.
Αυτές οι εκτιμήσεις μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την παροχή συμβουλών στις γυναίκες και για την ενημέρωση για στοχευμένο προσυμπτωματικό έλεγχο και πρόληψη.
Βέβαια, μια σημαντική πρόκληση είναι να συνδυαστούν αυτές οι επιπτώσεις και με άλλους παράγοντες κινδύνου.
Προσδιορισμός γυναικών που διατρέχουν κίνδυνο καρκίνου
Το μαθηματικό αυτό μοντέλο ονομάζεται BOADICEA (Breast and Ovarian Analysis of Disease Incidence and Carrier Estimation Algorithm) και καθιστά δυνατή την εκτίμηση της πιθανότητας ανάπτυξης καρκίνου
με βάση διαφορετικούς παράγοντες:
Οικογενειακό ιστορικό, γενετικό προφίλ, βάρος, ηλικία, έναρξη της έμμηνου ρύσης και της εμμηνόπαυσης, κατανάλωση αλκοόλ, ακόμη και λήψη ορμονικής θεραπείας υποκατάστασης.
Επιπλέον, χρησιμοποιεί περισσότερους από 300 δείκτες σχετικά με τον καρκίνο του μαστού, που παίρνουν μέρος μέσα στον όλο υπολογισμό.
Λαμβάνοντας υπόψη όλους αυτούς τους παράγοντες σε συνδυασμό, οι ερευνητές μπόρεσαν να εντοπίσουν γυναίκες που διατρέχουν κίνδυνο εμφάνισης της νόσου με επιτυχία.
Στη συνέχεια, με βάση αυτό το μοντέλο, δημιούργησαν ένα διαδικτυακό εργαλείο υπολογισμού, το οποίο αυτή τη στιγμή λειτουργεί πιλοτικά και στοχεύει σε μια πιο φιλόδοξη και ευρεία χρήση.
Ο απώτερος στόχος είναι να εντοπιστούν γυναίκες που διατρέχουν κίνδυνο εμφάνισης της ασθένειας, ώστε η παροχή υγειονομικής περίθαλψης να είναι άμεση και εξατομικευμένη.
Να σημειωθεί πως το μοντέλο αυτό επιτρέπει μια προσεγγιστική παρουσίαση δεδομένων σχετικά με τον κίνδυνο του καρκίνου του μαστού στο γενικό πληθυσμό, καθώς και σε γυναίκες με οικογενειακό ιστορικό.
Έτσι, μπορείνα διευκο λύνει την εξατομικευμένη και ενημερωμένη λήψη αποφάσεων, σχετικά με την προληπτική θεραπεία και τον προσυμπτωματικό έλεγχο.
Αυτό είναι το πρώτο ολοκληρωμένο μοντέλο κινδύνου για τον καρκίνου του μαστού στο είδος του, που ενσωματώνει τις επιδράσεις αυτών των παραγόντων που αποτελούν ρίσκο, μαζί με πλήρεις πληροφορίες για το οικογενειακό ιστορικό του καρκίνου.
Καινοτομία και πρόσθετη έρευνα
Για πρώτη φορά έχουν συνδυαστεί τόσα πολλά στοιχεία σε ένα ενιαίο εργαλείο για την πρόβλεψη του καρκίνου του μαστού.
Αυτό φυσικά, θα μπορούσε να αλλάξει το παιχνίδι της διάγνωσης και της αντιμετώπισής του, επειδή πλέον είναι εφικτό να εντοπιστούν μεγάλοι αριθμοί γυναικών, με διαφορετικά επίπεδα κινδύνου και όχι μόνο γυναίκες υψηλού κινδύνου.
Ο απώτερος στόχος του προγράμματος αυτού βέβαια είναι να διαγνωστεί έγκαιρα ένας μεγάλος αριθμός ανθρώπων ώστε να επεκταθεί το προσδόκιμο και η ποιότητα της ζωής τους.
Φυσικά, όλες οι πρόσθετες έρευνες, που πραγματοποιούνται καθημερινά και συνεχόμενα, είναι αυτές που «δείχνουν» τον δρόμο στους επιστήμονες, ώστε να καταλάβουμε πλήρως, όχι μόνο πως θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί το νέο αυτό εργαλείο, αλλά και πως θα μπορούσε να βελτιωθεί η πρόληψη και η θεραπεία του καρκίνου του μαστού.
Καρκίνος του μαστού: από τις πιο συχνές αιτίες θανάτου
Σύμφωνα με στοιχεία των τελευταίων 5 ετών, η Ελλάδα παρουσιάζει έναν δείκτη επίπτωσης της αναλογίας νέων περιστατικών εμφάνισης καρκίνου του μαστού χαμηλότερο από τον μέσο όρο στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Όμως, η μείωση της θνησιμότητας από τη νόσο, έχει πολύ χαμηλότερο ρυθμό συγκριτικά με τις άλλες ευρωπαϊκές χώρες.
Ταυτόχρονα, πρέπει να τονίσουμε πως η θνησιμότητα λόγω αυτού του τύπου του καρκίνου έχει αυξηθεί τα τελευταία 15 χρόνια, κατά περίπου 5%.
Παράλληλα, αυτός είναι ο κύριος τύπος καρκίνου στις γυναίκες στη χώρα μας (περίπου 30%).
Συμπερασματικά, παρότι έχει σημειωθεί πρόοδος αναφορικά με την ανίχνευση και τη θεραπεία της νόσου, θα πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή, καθώς αποτελεί μια σημαντική αιτία θανάτου ακόμη και σήμερα στη χώρα μας.
Πηγές:
- BOADICEA: a comprehensive breast cancer risk prediction model incorporating genetic and nongenetic risk factors, Published: 15 January 2019
- Researchers develop comprehensive new way to predict breast cancer risk, Cancer Research UK News, 15 January 2019
- Εθνικός Οργανισμός Δημόσιας Υγείας
Δανάη-Βαΐα Στρατίκη, Φαρμακοποιός
