Η ψύχωση είναι μία πολύ σοβαρή ψυχική πάθηση και όρος ομπρέλα για μία σειρά ψυχικών διαταραχών των οποίων βασικό χαρακτηριστικό είναι μια άκρως διαταραγμένη αντίληψη πραγματικότητας.
Τα χαρακτηριστικά συμπτώματα μιας ψύχωσης είναι: διαταραχές σκέψης, ψευδαισθήσεις, παραλήρημα και γενική σύγχυση.
Το άτομο που παρουσιάζει ένα ή περισσότερα από αυτά τα συμπτώματα θεωρείται πως έχει ψύχωση.
Μία ψύχωση μπορεί να εμφανιστεί ξαφνικά αλλά η συνήθης πορεία της είναι σταδιακή.
Το διάστημα που διαρκεί η νόσος ποικίλει.
Ορισμένοι την εμφανίζουν μία και μοναδική φορά, ενώ σε κάποιους άλλους επανέρχεται περισσότερες φορές.
Ένα άτομο μπορεί να εμφανίσει ψύχωση για πολλούς λόγους.
Συχνά, η νόσος αποτελεί σύμπτωμα κάποιας άλλης ψυχικής διαταραχής, όπως, για παράδειγμα, της διπολικής διαταραχής ή της μεταιχμιακής διαταραχής προσωπικότητας.
Η εμφάνιση μιας ψύχωσης μπορεί να προκληθεί και από άλλους παράγοντες, όπως το αλκοόλ ή τα ναρκωτικά.
Αυτού του είδους οι ψυχώσεις, όμως, είναι συχνά αποτέλεσμα καταχρήσεων και χρήσης σκληρών ναρκωτικών ουσιών.
Τα περισσότερα άτομα που εμφανίζουν ψύχωση είναι ηλικίας 18-40 ετών, χωρίς αυτό να σημαίνει πως η νόσος δεν μπορεί να εμφανισθεί οποτεδήποτε στη διάρκεια της ζωής.
Συμπτώματα
Για έναν εξωτερικό παρατηρητή, οι πρώιμες ενδείξεις μιας ψύχωσης μπορεί να είναι οι εξής:
– Εσωστρέφεια, σιωπή, αδιαφορία για προηγούμενα ενδιαφέροντα, απομόνωση, αλλαγές στην αντίληψη της πραγματικότητας, αδυναμία συνέχισης εργασίας ή σπουδών, εναγώνιοι προβληματισμοί για τη ζωή, παράξενες συμπεριφορές, αλλαγές συνηθειών καθώς και ανεξήγητες συναισθηματικές εκρήξεις.
– Το χαρακτηριστικότερο σύμπτωμα της ψύχωσης είναι η ακραία διαστρέβλωση της πραγματικότητας και οι δυσκολίες διαχωρισμού ανάμεσα στον εαυτό και τους άλλους.
– Η προσωπικότητα κατακερματίζεται σε σημείο που να εμφανίζονται ψευδαισθήσεις, δηλαδή διάφορες αισθητηριακές εντυπώσεις, π.χ. φωνές που μερικές φορές ο ασθενής θεωρεί πως του υποδεικνύουν τι πρέπει να πράξει.
– Παραλήρημα: ο ασθενής πιστεύει συχνά πως βλέπει σημάδια και διάφορα σύμβολα, ακόμα και στα πιο απλά καθημερινά πράγματα.
Όταν το παραλήρημα έχει παρανοειδή χαρακτήρα, το άτομο εξελίσσει συχνά μια εντελώς προσωπική εικόνα για τον κόσμο όπου κυριαρχεί το κακό, η δύναμη και οι συνωμοσίες που έχουν ως στόχο τον ίδιο.
– Διαταραχές του ειρμού της σκέψης, που σε συνδυασμό με το παραλήρημα, πυροδοτούν παράδοξες συμπεριφορές και δημιουργούν μεγάλες δυσκολίες στη διαχείριση κοινωνικών καταστάσεων.
Η καθημερινότητα του ατόμου γίνεται χαοτική, η δε συναισθηματική του ζωή παντελώς απρόβλεπτη και οδυνηρή, έχοντας διακυμάνσεις από το έντονο άγχος και τη σοβαρή κατάθλιψη μέχρι τη μανία.
– Κατατονικά συμπτώματα: το άτομο παρουσιάζει μια παράδοξη γλώσσα σώματος που μπορεί να έχει τη μορφή είτε μιας πλήρους ακινησίας είτε μιας συνεχούς κινητικότητας.