Μια νέα μελέτη υποστηρίζει ότι τα συμπληρώματα βιταμίνης D μπορεί να συμβάλλουν στην προστασία των τελομερών, ενός βασικού δείκτη κυτταρικής γήρανσης και να επιβραδύνουν τη γήρανση κατά τρία χρόνια.
Τα τελομερή αποτελούν δομές του DNA στα άκρα των χρωμοσωμάτων και παίζουν κρίσιμο ρόλο στην προστασία του γενετικού μας υλικού και στην επιδιόρθωση ή την αντικατάσταση κατεστραμμένων ιστών και οργάνων.
Καθώς μεγαλώνουμε τα τελομερή, που βοηθούν στην προστασία του DNA από τις διάφορες βλάβες, σταδιακά μικραίνουν. Μόλις φθαρούν πολύ, τα κύτταρα σταματούν να διαιρούνται και σταδιακά πεθαίνουν. Αυτή η διαδικασία συνδέεται με τη γήρανση και με υψηλότερο κίνδυνο εμφάνισης ασθενειών που σχετίζονται με τη γήρανση όπως ο καρκίνος, οι καρδιακές παθήσεις και τα αυτοάνοσα νοσήματα.
Τις τελευταίες δεκαετίες το ερευνητικό ενδιαφέρον έχει εστιάσει στο πως θα επιβραδυνθεί η απώλεια των τελομερών, καθώς έχει διαπιστωθεί ότι η διατήρηση του μήκους τους συμβάλει στη βελτίωση της υγείας και επιβραδύνει τη βιολογική γήρανση. Προς την κατεύθυνση αυτή, ένας τομέας ερευνητικού ενδιαφέροντος αποτελεί ο ρόλος της βιταμίνης D.
Αρκετές μελέτες έχουν διαπιστώσει ότι τα άτομα με υψηλότερα επίπεδα βιταμίνης D τείνουν να έχουν μακρύτερα τελομερή, ωστόσο, αυτές οι μελέτες ήταν κυρίως παρατηρητικές και συχνά, με ασυνεπή συμπεράσματα.
Για να αντιμετωπιστεί αυτό το κενό, ερευνητική ομάδα ξεκίνησε την δοκιμή VITAL, μια μεγάλη, μακροπρόθεσμη, τυχαιοποιημένη μελέτη που εξετάζει τις επιδράσεις των καθημερινών συμπληρωμάτων βιταμίνης D3 και ωμέγα-3 σε ηλικιωμένους ενήλικες.
Η δοκιμή, ήδη από τα αρχικά της στάδια, είχε δείξει ότι η βιταμίνη D βοηθά στη μείωση της φλεγμονής και μειώνει τον κίνδυνο προχωρημένου καρκίνου και αυτοάνοσων νοσημάτων, ωστόσο,οι ερευνητές ήθελαν επίσης να εξετάσουν αν βοηθά επίσης στη διατήρηση των τελομερών με την πάροδο του χρόνου.
Μέτρηση της γήρανσης σε κυτταρικό επίπεδο
Η μελέτη παρακολούθησε 1.054 ενήλικες για διάστημα 4 ετών. Όλοι οι συμμετέχοντες ήταν ηλικίας 50 έως 55 ετών, άνδρες και γυναίκες και γενικά υγιείς κατά την έναρξη της έρευνας.
Οι ερευνητές χώρισαν τους συμμετέχοντες σε τυχαίες ομάδες που θα λάμβαναν είτε 2.000 IU βιταμίνης D3 την ημέρα, είτε 1 γραμμάριο ωμέγα-3 λιπαρών οξέων θαλάσσιας προέλευσης, είτε και τα δύο, είτε εικονικό φάρμακο.
Aπό όλους τους συμμετέχοντες ελήφθησαν δείγματα αίματος στο πρώτο, στο δεύτερο και στο τέταρτο έτος και στη συνέχεια μετρήθηκε το μήκος των τελομερών στα λευκά αιμοσφαίρια, χρησιμοποιώντας την μέθοδο qPCR.
Τα ευρήματα αποκάλυψαν ότι οι συμμετέχοντες που έλαβαν βιταμίνη D έχασαν λιγότερο μήκος τελομερών, περίπου 140 ζεύγη βάσεων λιγότερα από εκείνους που έλαβαν εικονικό φάρμακο. Κατά μέσο όρο, ο ρυθμός απώλειας ήταν 0,035 κιλοβάσεις βραδύτερος ανά έτος στην ομάδα της βιταμίνης D. Το αποτέλεσμα αυτό, σύμφωνα με τους ερευνητές, ισοδυναμεί περίπου με τρία λιγότερα χρόνια βιολογικής γήρανσης.
«Από τα ευρήματα διαπιστώσαμε ότι η χορήγηση συμπληρωμάτων βιταμίνης D3 μείωσε την φθορά των τελομερών και διατήρησε το μήκος τους, κάτι που υποδεικνύει την αντικυτταρική δράση της βιταμίνης D κατά της γήρανσης. Η δοκιμή VITAL είναι η πρώτη μεγάλης κλίμακας και μακροπρόθεσμη τυχαιοποιημένη δοκιμή που διαπιστώνει ότι τα συμπληρώματα βιταμίνης D προστατεύουν τα τελομερή και διατηρούν το μήκος τους», δήλωσε η Ενδοκρινολόγος & Επιδημιολόγος Δρ. JoAnn Manson, επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας.
Ορισμένες ομάδες φάνηκαν να ωφελούνται περισσότερο από τη βιταμίνη D, συμπεριλαμβανομένων των ατόμων κάτω των 64 ετών, των μη καπνιστών, εκείνων με χαμηλότερο ΔΜΣ και εκείνων που δεν λαμβάνουν φαρμακευτική αγωγή για τη μείωση της χοληστερόλης.
Σύμφωνα με τους ερευνητές, τα ευρήματα της μελέτης υποδηλώνουν πιθανούς βιολογικούς μηχανισμούς για τις προστατευτικές επιδράσεις της βιταμίνης D. Η βιταμίνη μπορεί να αυξήσει τη δραστηριότητα της τελομεράσης, του ενζύμου που βοηθά στην αναδόμηση των τελομερών. Θα μπορούσε επίσης να προστατεύσει το DNA από οξειδωτική βλάβη ή να βοηθήσει στη ρύθμιση της φλεγμονής. Πρόκειται για θεωρίες που απαιτούν περαιτέρω έρευνα, ωστόσο, είναι σύμφωνες με όσα έχουν παρατηρηθεί σε εργαστηριακές και κλινικές μελέτες μέχρι σήμερα, καταλήγουν οι ερευνητές.
Πηγή: dailypharmanews.gr, Γιάννα Τριανταφύλλη
