Η συντριπτική πλειοψηφία του κόσμου γνωρίζει τη βιταμίνη D, αλλά οι περισσότεροι δεν γνωρίζουν τη σημασία του ρόλου της και τα πραγματικά της οφέλη.
Αν και ακόμη δεν έχουν αποκαλυφθεί όλα τα μυστικά της, ας δούμε ορισμένα από αυτά που γνωρίζουμε ήδη για αυτήν!
1. Η βιταμίνη D δεν είναι πραγματικά μία βιταμίνη
Αναγνωρίστηκε το 1922 και ονομάστηκε έτσι, αφού πίστευαν πως ήταν η τέταρτη βιταμίνη στην οποία θα έδιναν όνομα.
Η βιταμίνη D είναι στην πραγματικότητα μια ορμόνη αφού, σε αντίθεση με τις βιταμίνες, συντίθεται στο σώμα μας χάρη στην έκθεση στις ακτίνες UVB και έχει εξειδικευμένο ρυθμιστικό ρόλο στη δραστηριότητα συγκεκριμένων κυττάρων ή οργάνων του σώματος.
Η σύνθεση των πρώιμων μορίων της βιταμίνης D λαμβάνει χώρα στο δέρμα, στη συνέχεια τα μόρια αυτά περνούν από το ήπαρ και μετά από τα νεφρά, για πάρουν την τελική ενεργή μορφή της βιταμίνης D.
Η αποτελεσματικότητα της διαδικασίας αυτής εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τη διάρκεια και την ένταση της έκθεσης σε ακτίνες UVB, το χρώμα και πάχος του δέρματος, το υποδόριο λίπος, καθώς και την ηλικία (όσο μεγαλώνουμε τόσο μειώνεται αυτή η αποτελεσματικότητα).
Η βασική πηγή βιταμίνης D λοιπόν είναι ο ήλιος. Από τα τρόφιμα, μόνο τα λιπαρά ψάρια την περιέχουν σε επαρκείς ποσότητες.
2. Τα δύο τρίτα του πληθυσμού έχουν έλλειψη
Επί του παρόντος, υπάρχουν πολλές διαφορετικές θεωρίες σχετικά με τα φυσιολογικά επίπεδα της βιταμίνης D.
Αυτές έχουν αναπτυχθεί σύμφωνα με διαφορετικά κριτήρια, κάτι που περιπλέκει την κατάσταση.
Ωστόσο, μελέτες που έγιναν σε διάφορους πληθυσμούς δείχνουν ότι η αναλογία του παγκόσμιου πληθυσμού που παρουσιάζει ανεπάρκεια βιταμίνης D είναι υψηλή.
Αυτό ποικίλλει ανάλογα με το γεωγραφικό πλάτος και την εποχή.
Φυσικά, το φαινόμενο αυτό είναι πολύ πιο συχνό όταν η έκθεση στον ήλιο είναι μειωμένη, για τον οποιονδήποτε λόγο.
Επιπλέον, ορισμένες κατηγορίες ανθρώπων έχουν περισσότερες πιθανότητες να παρουσιάσουν έλλειψη, όπως τα άτομα με παχυσαρκία, οι ηλικιωμένοι που είναι κλινήρεις και γενικότερα όλοι όσοι βγαίνουν σπάνια έξω.
Το μέγεθος του φαινομένου είναι τόσο εκτενές, που σε ορισμένες χώρες έχουν ληφθεί συγκεκριμένα μέτρα για την προαγωγή της υγείας του πληθυσμού.
Για παράδειγμα, στη Γαλλία και στο Βέλγιο, η Ομοσπονδία Υγείας συνέστησε τη λήψη συμπληρωμάτων βιταμίνης D όλο τον χρόνο για παιδιά κάτω των τριών ετών, ενώ παράλληλα προέτρεψε ηλικιωμένους, έγκυες και θηλάζουσες γυναίκες να παρακολουθούν το θέμα με τον γιατρό τους.
Στις Ηνωμένες Πολιτείες, η βιομηχανία τροφίμων εμπλουτίζει ένα μεγάλο αριθμό προϊόντων
με βιταμίνη D3.
3. Οι ερευνητές διεξάγουν συνεχόμενες έρευνες
Είναι γνωστό εδώ και καιρό ότι η βιταμίνη D παίζει ρόλο στην απορρόφηση του ασβεστίου και του φωσφόρου και συμβάλλει με ουσιαστικό τρόπο στη σωστή ανάπτυξη και την υγεία των οστών.
Επί του παρόντος, οι έρευνες επικεντρώνονται κυρίως στη σχέση μεταξύ της ανεπάρκειας βιταμίνης D και ορισμένων χρόνιων ασθενειών, όπως η παχυσαρκία, ορισμένοι καρκίνοι, αυτοάνοσα νοσήματα και καρδιαγγειακές παθήσεις.
Αυτές οι μελέτες φαίνεται να αποδεικνύουν, πως τελικά η βιταμίνη D μειώνει τον κίνδυνο εμφάνισης τέτοιων ασθενειών.
Σίγουρα όμως, με το πέρασμα του χρόνου, θα αποδειχθεί το αποτέλεσμα από τις άμεσες και τις έμμεσες επιδράσεις της βιταμίνης D στο καρδιαγγειακό σύστημα.
4. Τα συμπληρώματα διατροφής δεν είναι πάντα απαραίτητα
Ένας τυπικός έλεγχος καλό είναι να γίνεται μία φορά ετησίως.
Ο συστηματικός έλεγχος από την άλλη, είναι απαραίτητος μόνο όταν υπάρχει ανάγκη για παρακολούθηση και θεραπεία.
Σήμερα, μπορούμε να επέμβουμε στα επίπεδα βιταμίνης D μέσω συμπληρωμάτων διατροφής και έχουμε επαρκή στοιχεία ότι εκτός των άλλων, μειώνεται παράλληλα και ο κίνδυνος εμφάνισης καρδιαγγειακών παθήσεων.
Επίσης, δεν αμφισβητείται η συμβολή της στην υγεία των οστών και του ανοσοποιητικού.
Επομένως, έχει νόημα να προτείνουμε συμπληρώματα σε όποιον έχει πραγματική ανάγκη ή ιατρική παραπομπή.
5. Επάρκεια σε βιταμίνη D ναι, αλλά αποφεύγοντας τους κινδύνους του ήλιου
Εκτεθείτε στον ήλιο για περίπου είκοσι λεπτά την ημέρα και επιτρέψτε τη σύνθεση της βιταμίνης D, χωρίς όμως να θέσετε σε κίνδυνο το δέρμα σας.
Αυτή η σύντομη έκθεση εξασφαλίζει την επαρκή σύνθεση της στους περισσότερους ανθρώπους.
Το καλύτερο αποτέλεσμα προκύπτει όταν εκθέσουμε τις μεγαλύτερες επιφάνειες του σώματός μας, δηλαδή πλάτη, κορμό και πόδια, μεταξύ 11 το πρωί και 4 το απόγευμα, αλλά όχι σε βαθμό που να προκαλέσουμε ερύθημα στο δέρμα.
Αλέξανδρος Αγγέλου, Φαρμακοποιός
