H νευρική ανορεξία, μια σοβαρή διατροφική διαταραχή, επηρεάζει πάρα πολλά άτομα, εκ των οποίων το 90% είναι έφηβοι.
Πώς όμως μπορείτε να κατανοήσετε αυτήν την ασθένεια ώστε να μπορέσετε να ξεφύγετε από αυτήν και να υιοθετήσετε νέες συνήθειες;
Ένα κεφάλι πάνω σε ένα «άδειο» σώμα…
Η ανορεξία είναι μια διατροφική διαταραχή που χαρακτηρίζεται από μια περισσότερο ή λιγότερο συστηματική άρνηση για φαγητό. Αυτή η μεθοδική συμπεριφορά εμφανίζεται συχνότερα σε εφήβους.
Η εμμονή αυτή με το φαγητό περνά μέσα από την επιθυμία για έλεγχο, που οφείλεται στον φόβο της αύξησης του βάρους: το γεύμα μελετάται και ταξινομείται προσεκτικά, ενώ η κατάποση γίνεται σε μικρές και καλά μασημένες ποσότητες.
Σε ορισμένες περιπτώσεις, τα ανορεξικά άτομα μπορεί να χάσουν έως και 50% του φυσιολογικού τους βάρους.
Τα ορατά σημάδια απώλειας βάρους συνοδεύονται παράλληλα και από αρνητικά συμπτώματα για τον οργανισμό: διακόπτεται η έμμηνος ρύση, επικρατεί ένα μόνιμο αίσθημα κόπωσης, παρατηρείται δυσκολία στον ύπνο, τριχόπτωση, αίσθημα κρύου, απώλεια μνήμης, κ.λπ.
Η ανορεξία και η απώλεια της σεξουαλικής επιθυμίας συχνά «συμβαδίζουν». Ωστόσο, το ανορεξικό άτομο συχνά προσπαθεί να κρύψει την ασθένειά του, η οποία του προσφέρει ένα είδος γαλήνης και ένα αίσθημα παντοδυναμίας.
Η επιθυμία για ασκητισμό καθιστά δυνατή την άρνηση της κούρασης και οδηγεί σε μια συγκεκριμένη κατάσταση ενθουσιασμού, περιόδους σωματικής και πνευματικής διαύγειας, π.χ. σε μία σχολική εργασία, κατά την προετοιμασία των εξετάσεων, κ.λπ.).
Παρά την τεράστια απώλεια βάρους, ένα ανορεξικό άτομο δεν αισθάνεται ποτέ αρκετά αδύνατο κοιτώντας τον εαυτό του στον καθρέφτη.
Ποιοι είναι οι ανορεξικοί;
Η ανορεξία επηρεάζει κυρίως τις γυναίκες και πιο συχνά παρατηρείται κατά την εφηβεία, μετά από μία περίοδο δίαιτας, μία περίοδο πένθους, μετά από έναν χωρισμό ή μία ερωτική απογοήτευση, κ.λπ.
Σήμερα τείνουμε να συσχετίζουμε την κοινά αποδεκτή άποψη ότι η ανορεξία επηρεάζει συνήθως τα νεαρά κορίτσια που ζουν σε μεγάλα αστικά κέντρα.
Επικρατεί επί του παρόντος μία αύξηση στον αριθμό των νοσηλειών που σχετίζονται με την ανορεξία, αλλά είναι δύσκολο να εκτιμηθεί εάν προέρχεται από καλύτερη γνώση και διαχείριση της νόσου ή από πραγματική αναζωπύρωση της παθολογίας.
Θα μπορούσε κανείς να πει ότι η ανορεξία στις νεαρές κοπέλες που διανύουν την εφηβεία σχετίζεται με την κουλτούρα τους.
Τα αίτια της ανορεξίας
Αυτή η παθολογία εμφανίζεται πάντοτε ως αντίδραση σε ψυχολογικές συγκρούσεις.
Ωστόσο, η ανορεξία δεν παρουσιάζει εμφανείς ψυχικές διαταραχές, γεγονός που εξηγεί τις δυσκολίες ορισμένων γονέων και γιατρών να αναγνωρίσουν την ψυχολογική προέλευση και τη σοβαρότητα των διαταραχών, που συχνά είναι τετριμμένες.
Σε αυτόν τον αγώνα, ο ανορεξικός ηγείται μιας πραγματικής μάχης ενάντια στο ίδιο του το σώμα που αισθάνεται ότι τον απειλεί. Από την άλλη, οι αλλαγές που συμβαίνουν στο σώμα, στην εξωτερική εμφάνιση, στη σεξουαλικότητα, κ.λπ… τους ενοχλούν!
Ο ανορεξικός επιδιώκει να διαχειρίζεται τα πάντα με έναν ριζικό τρόπο, π.χ. κρύβοντας τη θηλυκότητα, το στήθος, κ.λπ.
Επιδιώκουν θα λέγαμε με λίγα λόγια μία μείωση της ύπαρξής τους σωματικά και πνευματικά, για να κρατήσουν τα συναισθήματά τους μακριά.
Συνήθως δεν αγαπούν τον εαυτό τους και δεν θέλουν να τους αγαπούν. Δεν θέλουν να τους αγγίζουν.
Όταν τρώνε, σιχαίνονται και τις περισσότερες φορές αυτή η ασθένεια τους σκοτώνει σε συναισθηματικό επίπεδο. Φοβούνται μην παχύνουν, γιατί έτσι κανείς δεν θα τους αγαπήσει.
Πολύ συχνά, η ανορεξία συσχετίζεται με αυτό που έχει αντιληφθεί το παιδί ή ο έφηβος από τις παρατηρήσεις των γονέων και το βλέμμα στο σώμα του.
Ένα άλλο φαινόμενο που σχετίζεται με την ανορεξία είναι αν μη τι άλλο η εμμονή της κοινωνίας με τα τηλεοπτικά πρότυπα, τα μοντέλα, κ.λπ.
Συνεπώς, ένα ανορεξικό κορίτσι έχει την εντύπωση ότι δεν είναι αρκετά όμορφο ή επιθυμητό, συγκρίνοντας τον εαυτό του με τα πιο πάνω πρότυπα.
Αυτό τους οδηγεί στο να τρώνε όλο και λιγότερο και το πρόβλημα να εντείνεται καθημερινά ολοένα και περισσότερο!
Η κατάλληλη θεραπεία
Οι ανορεξικοί σπάνια αναζητούν βοήθεια.. και ακόμη και αν παρουσιαστεί ένα χέρι βοηθείας, κάνουν τα πάντα για να μην την αποδεχτούν, νομίζοντας ότι γνωρίζουν τι είναι καλύτερο για τον εαυτό τους.
Η άρνηση οδηγεί συχνά σε νοσηλεία, και σε αυτήν την περίπτωση η ασθενής επιδέχεται τη φροντίδα των γενικών ιατρών και των ειδικών διατροφολόγων που παρακολουθούν συνεχώς το βάρος και την υγεία τους.
Στη συνέχεια, η έφηβη αποκόπτεται από την οικογένειά της και μερικές φορές πρέπει ακόμη και να απομονώνεται στο δωμάτιό της. Αυτός ο χωρισμός από την οικογένεια σπάνια υπερβαίνει τους δύο μήνες.
Παράλληλα, η ψυχοθεραπεία πραγματοποιείται με διάφορες μεθόδους (υποστηρικτική ψυχοθεραπεία, ψυχανάλυση, αναλυτικό ψυχόδραμα, συμπεριφορικές θεραπείες…).
Σταδιακά η νοσηλευόμενη ξεπερνά την ανορεξία και μαθαίνει με τον καιρό να διαχειρίζεται και να διεκδικεί και πάλι το σώμα της.
Αυτές οι θεραπείες συχνά συνδέονται με δράσεις που περιλαμβάνουν και τους γονείς, ώστε να μην αισθάνονται ένοχοι και παράλληλα για να προβληματιστούν για την ορθή διαχείριση και «λειτουργία» της οικογένειας.
Σε όλες τις περιπτώσεις πάντως, η ψυχοθεραπεία είναι μακρά και δύσκολη, και αυτό επειδή οι υποτροπές είναι σχετικά συχνές.
Πρόσφατες μελέτες έχουν δείξει ότι η έγκαιρη πρόγνωση της ανορεξίας είναι ευνοϊκή στο 50% των περιπτώσεων, ενδιάμεση στο 30% των περιπτώσεων και 20% ευνοϊκή όταν οι κατάλληλες δράσεις αργούν να πραγματοποιηθούν από το οικογενειακό ή το φιλικό περιβάλλον.