Η κοινωνική φοβία είναι ένα είδος φοβίας όπως όλα τα άλλα είδη με τη διαφορά ότι αναφέρεται στο κοινωνικό κομμάτι της ζωής.
Αφορά δηλαδή στις σχέσεις που συνάπτει ο άνθρωπος στη ζωή του.
Η κοινωνική φοβία συνεπώς εκδηλώνεται στις διαπροσωπικές σχέσεις, στις επαγγελματικές σχέσεις, στις οικογενειακές σχέσεις και στις φιλικές σχέσεις.
Άρα αφορά όλη τη ζωή του ανθρώπου και υποβαθμίζει τόσο το ίδιο το άτομο όσο και την ποιότητα των σχέσεων που συνάπτει.
Το αποτέλεσμα μιας τέτοιας φοβικής αντίδρασης η οποία έχει διάρκεια στο χρόνο, είναι η σταδιακή απόσυρση του ατόμου στον ναρκισσισμό του και στην διακοπή των σχέσεων με άλλους ανθρώπους, καταστάσεις, εμπειρίες.
Πολύ λίγα πράγματα είναι γνωστά για τους παράγοντες που συντείνουν στην εμφάνιση της συγκεκριμένης διαταραχής, ωστόσο οι επιστήμονες συγκλίνουν στο ότι τόσο βιολογικοί όσο και περιβαλλοντικοί παράγοντες διαδραματίζουν καίριο ρόλο στην εμφάνισή της.
Έχει βρεθεί ότι στα άτομα με κοινωνική φοβία, η δυσλειτουργία ορισμένων νευροδιαβιβαστών, κυρίως της σεροτονίνης, σχετίζεται με τη διαταραχή, παρότι το εύρημα αυτό είναι το ίδιο και για άλλες αγχώδεις διαταραχές.
Η βιολογική βάση στηρίζεται επίσης στο γεγονός ότι η διαταραχή εμφανίζεται ήδη από την αρχή της εφηβείας.
Παρόλα αυτά οι πάσχοντες διστάζουν σε μεγάλο βαθμό να ζητήσουν βοήθεια και έτσι η διάγνωση μπορεί να τους πάρει έως και δέκα χρόνια.
Τα συμπτώματα της κοινωνικής φοβίας ποικίλουν, αλλά στα βασικότερα συγκαταλέγονται τα παρακάτω:
Τα άτομα είναι ιδιαίτερα ευερέθιστα και ανήσυχα σε κοινωνικές καταστάσεις, σε μεγαλύτερο βαθμό από κάποια περιστασιακή νευρικότητα που μπορεί να νιώσει ο καθένας μας.
Έχουν υπερβολικό άγχος ότι θα γίνουν ο περίγελος ή ότι θα κριθούν από τους άλλους ανθρώπους, ακόμα και όταν δεν έχουν καμία ένδειξη γι’ αυτό.
Είναι πιθανό, για παράδειγμα, να πιστεύουν ότι, μπαίνοντας σε ένα δωμάτιο, όλοι τους κοιτούν.
Υπάρχουν, πέρα από τα κοινωνικά, και τα φυσικά συμπτώματα, τα οποία μπορεί να εκδηλωθούν ακόμα και πριν την αγχογόνο περίσταση, μόνο λόγω της σκέψης της.
Σε αυτά συγκαταλέγονται: ιδρώτας, τρέμουλο, σύγχυση, μυϊκή τάση, ταχυκαρδία, κοκκίνισμα, ενοχλήσεις στο στομάχι κ.α.
Τέλος, είναι ιδιαίτερα δύσκολο να διατηρηθούν φιλίες, καθώς οι πάσχοντες προσπαθούν να περιορίσουν κατά το δυνατό τις κοινωνικές καταστάσεις και συναναστροφές και, όταν είναι υποχρεωμένοι να παρευρεθούν, μένουν σιωπηλοί ή φέρνουν μαζί τους κάποιο οικείο πρόσωπο για να νιώθουν ασφάλεια.