Οι διάρροιες ταλαιπωρούν πολύ κόσμο ιδιαίτερα την περίοδο των διακοπών, με τα ταξίδια και τις συχνές μετακινήσεις, τα άτακτα γεύματα, το ακατάλληλο νερό και τα τρόφιμα που αλλοιώνονται λόγω των υψηλών θερμοκρασιών.
Τι χρειάζεται να προσέξουμε;
Πώς μπορούμε να τις αντιμετωπίσουμε;
Ως διάρροια μπορεί να οριστεί η αύξηση στη συχνότητα της κινητικότητας του εντέρου σε σχέση με τη συνήθη για ένα συγκεκριμένο άτομο.
Οι κενώσεις είναι πιο μαλακές και υδαρείς.
Η διάρροια μπορεί να είναι οξεία (λιγότερο από 7 ημέρες), επίμονη (περισσότερο από 14 ημέρες) ή χρόνια (περισσότερο από 1 μήνα).
Τα Αίτια της Ασθένειας
Τα συχνότερα αίτια της οξείας διάρροιας είναι:
• Ιοί,
• Βακτήρια και
• Τοξίνες των παραπάνω.
Τα αίτια της χρόνιας διάρροιας ποικίλλουν.
Κάποια από αυτά είναι:
• Ευερέθιστο έντερο,
• Κατάχρηση καθαρκτικών,
• Χρόνιες ή υποτροπιάζουσες λοιμώξεις του πεπτικού,
• Φλεγμονώδη νοσήματα του εντέρου,
• Φάρμακα π.χ. αντιβίωση και
• Ταξίδι σε χώρες της Μέσης Ανατολής, της Αφρικής, της νοτιοανατολικής Ασίας και της νότιας Αμερικής.
Υπάρχουν πολλές αιτίες της διάρροιας, αλλά σε όλες σχεδόν τις περιπτώσεις, αυτή η διαταραχή είναι μια εκδήλωση ενός από των τεσσάρων βασικών μηχανισμών που περιγράφονται παρακάτω.
• Ωσμωτική Διάρροια: Η απορρόφηση του νερού στα έντερα εξαρτάται από την επαρκή απορρόφηση των διαλυμένων ουσιών.
Εάν κατακρατηθούν υπερβολικές ποσότητες διαλυμένων ουσιών στον εντερικό αυλό, το νερό δεν θα απορροφηθεί και θα έχει ως αποτέλεσμα τη διάρροια.
Η ωσμωτική διάρροια συνήθως προκύπτει είτε λόγω ελάχιστης απορρόφησης ουσιών, όπως οι υδατάνθρακες ή δυσκολίας απορρόφησης υδατανθράκων.
Ένα ιδιαίτερο χαρακτηριστικό της ωσμωτικής διάρροιας είναι ότι σταματάει εάν ο ασθενής μείνει νηστικός ή σταματήσει την κατανάλωση της ουσίας που δεν απορροφάται σωστά.
• Εκκριτική Διάρροια: Η διάρροια εμφανίζεται όταν η έκκριση νερού μέσα στον εντερικό αυλό υπερβαίνει την ποσότητα που μπορεί απορροφήσει.
Η έκθεση σε τοξίνες από διάφορα βακτήρια όπως ο Vibriocholeraή η E.coli, προκαλούν μαζική εκκριτική διάρροια.
Άλλοι παράγοντες μπορεί να είναι ένα ευρύ φάσμα φαρμάκων (π.χ. ορισμένα είδη φαρμάκων άσθματος, αντικαταθλιπτικά, καρδιολογικά φάρμακα) ή ορισμένα μέταλλα, οργανικές τοξίνες και φυτικά προϊόντα (π.χ. αρσενικό, εντομοκτόνα, τοξίνες μανιτάρι, καφεΐνη).
Στις περισσότερες περιπτώσεις, η εκκριτική διάρροια θα επιλυθεί με 2 ή 3 ημέρες νηστείας.
• Φλεγμονώδεις και Μολυσματική Διάρροια: Η αλλοίωση του επιθηλίου του εντέρου, λόγω μικροβιακών ή ιικών παθογόνων είναι μια πολύ κοινή αιτία της διάρροιας σε όλα τα είδη.
Η καταστροφή του επιθηλίου του εντέρου οδηγεί, επίσης, σε καταστροφή της απορροφητικής ικανότητας του εντέρου με αποτέλεσμα τη μη αποτελεσματική απορρόφηση του νερού και κατά συνέπεια διάρροια.
Παραδείγματα παθογόνων που συχνά σχετίζονται με τη μολυσματική διάρροια περιλαμβάνουν:
• Βακτήρια: Salmonella, E. coli, Campylobacter,
• Ιοί: ροταϊοί, κορωναϊοί, παρβοϊοί (σκύλου και γάτας), norovirus και
• Πρωτόζωα: κοκκίδια είδη, Cryptosporidium, Giardia.
• Διάρροια συνδεδεμένη με διαταραγμένη κινητικότητα: Διαταραχές στην κινητικότητα του εντέρου που επιταχύνουν το χρόνο διέλευσης των θρεπτικών συστατικών και του νερού από το επιθήλιο του, μπορεί να μειώσει την απορρόφηση τους, με αποτέλεσμα τη διάρροια, ακόμη και αν η απορροφητική διαδικασία προχωράει κανονικά.
Τα Συμπτώματα της Διάρροιας
Τα συμπτώματα της διάρροιας είναι τα παρακάτω:
• Αυξημένη συχνότητα κενώσεων,
• Χαλαρά, υδαρή κόπρανα,
• Κοιλιακές κράμπες και άλγος,
• Πυρετός,
• Αίμα στα κόπρανα και
• Φούσκωμα.
Θα χρειαστεί να συμβουλευτείτε το γιατρό σας στις παρακάτω περιπτώσεις:
• Η διάρροια επιμένει για πάνω από 3 ημέρες,
• Νιώθετε αφυδατωμένος (τα συμπτώματα περιλαμβάνουν υπερβολική δίψα, ξηροστομία ή ξηρό δέρμα, λίγο ή καθόλου ούρηση, σοβαρή αδυναμία, ζάλη ή ζαλάδα, ή σκουρόχρωμα ούρα),
• Κοιλιακό άλγος ή πόνος του ορθού,
• Αιματηρά ή μαύρα κόπρανα και
• Πυρετός πάνω από 39 oC.
Διάγνωση
Η διάγνωση επιτυγχάνεται με το ιστορικό του ασθενούς, με την αντικειμενική εξέταση από το γιατρό και με αιματολογικό και βιοχημικό έλεγχο.
Θεραπεία της Διάρροιας
Αρχικά, είναι πολύ σημαντικό ο ασθενής να λαμβάνει ηλεκτρολύτες και πολλά υγρά για την αποφυγή της αφυδάτωσης καθώς και να τρέφεται σωστά.
Πιο συγκεκριμένα, τόσο στην οξεία όσο και τη χρόνια διάρροια θα πρέπει να αποφεύγονται τα ωμά λαχανικά, τα φρούτα, οι τηγανιτές τροφές, το γάλα, τα μη αποφλοιωμένα δημητριακά και ο καφές.
Ορισμένα προβιοτικά μπορούν να βοηθήσουν στην επίλυση της διάρροιας ανάλογα με το αίτιο.
Η συμβουλή του γιατρού ή του φαρμακοποιού είναι απαραίτητη.
Τέλος, υπάρχουν και φαρμακευτικά σκευάσματα που μπορούν να ληφθούν για την αντιμετώπιση της διάρροιας.
• Η Συμβουλή του Φαρμακοποιού
Ιδιαίτερη προσοχή χρειάζονται τα μικρά παιδιά.
Στα παιδιά, ιδιαίτερα τα μικρά, η διάρροια μπορεί γρήγορα να οδηγήσει σε αφυδάτωση.
Όταν ξεκινήσει, δώστε αμέσως στο παιδί ηλεκτρολυτικό διάλυμα.
Συνεχίστε με ελαφριά διατροφή με βάση το ρύζι και το βραστό κοτόπουλο.
Να αποφεύγετε τα αναψυκτικά, τους χυμούς, το τσάι, τα λίπη και τα χόρτα, διότι επιδεινώνουν την εντερική λειτουργία.
Σε περίπτωση που το παιδί ανεβάσει πυρετό, χορηγήστε αντιπυρετικό.
Αν αδυνατεί να πάρει αντιπυρετικό λόγω εμετών, μπορείτε να χορηγήσετε υπόθετα παρακεταμόλης και να βάλετε ψυχρά επιθέματα.
Προσοχή:
Καλέστε το γιατρό σας εάν η διάρροια του παιδιού σας δεν βελτιωθεί μέσα σε 24 ώρες ή αν το μωρό σας παρουσιάζει τα παρακάτω:
• Δεν έχει βρέξει την πάνα του για τρεις ή περισσότερες ώρες,
• Έχει πυρετό πάνω από 39 oC,
• Έχει αιματηρά ή μαύρα κόπρανα,
• Έχει ξηρό στόμα ή κλαίει χωρίς δάκρυα,
• Είναι ασυνήθιστα νυσταγμένο, αδιάφορο ή ευερέθιστο και
• Έχει αλλοιωμένη εμφάνιση στην κοιλιά, τα μάτια ή τα μάγουλα.
Ίριδα Μελεμενή, Φαρμακοποιός
www.y-o.gr
