Ο εθισμός στο φαγητό είναι μία υπαρκτή πάθηση, που δεν συνδέεται με τον εθισμό σε μία ουσία, όπως το αλκοόλ και το κάπνισμα, αλλά με την εξάρτηση από μία συμπεριφορά.
Πρόκειται για μία κατάσταση που έχει συνδεθεί στενά με τις διατροφικές διαταραχές όπως η βουλιμία και η παχυσαρκία.
Μία θεωρία που εξηγεί την εξάρτηση από το φαγητό υποστηρίζει ότι η κατανάλωση τροφίμων προκαλεί χημικές αντιδράσεις στον εγκέφαλο, παρόμοιες με εκείνες των εθιστικών ουσιών όπως η νικοτίνη και το αλκοόλ.
Συγκεκριμένα, εκκρίνεται ντοπαμίνη, η οποία δρα ως «ανταμοιβή» και συνοδεύεται από ευχάριστα συναισθήματα στο άτομο.
Αυτή και άλλες χημικές ουσίες λειτουργούν ως «αντικαταθλιπτικό» αφού προσωρινά απομακρύνουν τη συναισθηματική δυσφορία.
Ποιες τροφές σχετίζονται με τον εθισμό στο φαγητό;
Πιστεύεται ότι οι πλούσιες σε ζάχαρη, λίπος και άμυλο τροφές συνδέονται στενότερα με τον εθισμό στο φαγητό.
Η Κλίμακα Διατροφικού Εθισμού του Yale είναι ένα ερωτηματολόγιο σχεδιασμένο για να βοηθήσει στη διάγνωση του προβλήματος.
Σύμφωνα με χιλιάδες απαντήσεις στο ερωτηματολόγιο αυτό, οι τροφές που συνδέονται συχνότερα με εθισμό είναι:
- Τσιπς
- Τηγανητές πατάτες
- Γλυκά
- Σοκολάτα
- Μπισκότα
- Άσπρο ψωμί
- Ζυμαρικά
- Παγωτό
Με ποια συμπτώματα εκδηλώνεται;
Τα συνηθέστερα συμπτώματα με τα οποία εμφανίζεται η παραπάνω πάθηση είναι τα εξής:
Όρεξη για φαγητό ακόμη και όταν υπάρχει αίσθηση πληρότητας
Το πιθανότερο είναι ότι δεν θα αισθάνεστε πείνα αφότου ολοκληρώσετε το γεύμα σας.
Εάν ωστόσο συχνά επιθυμείτε να καταναλώνετε ορισμένες τροφές ενώ έχετε χορτάσει, τότε αυτό μπορεί να αποτελεί μία ένδειξη εθισμού.
Κατανάλωση τροφίμων σε ακραίες ποσότητες
Η κατανάλωση υπερβολικής ποσότητας φαγητού αποτελεί μία ακόμη συμπεριφορά εθισμού, κατά την οποία κάποιος χάνει τη δυνατότητα να σταματήσει να τρώει, ακόμη και όταν έχει φτάσει σε σημείο κορεσμού.
Μειωμένη κοινωνική αλληλεπίδραση
Ένα ακόμη σύμπτωμα του εθισμού στο φαγητό είναι η αρνητική του επίδραση στις σχέσεις και την κοινωνική ζωή.
Οι εθισμένοι αποφεύγουν κοινωνικές εκδηλώσεις, χάνουν το ενδιαφέρον τους για δραστηριότητες που άλλοτε απολάμβαναν ή απομονώνονται από τα μέλη της οικογένειας και τους φίλους τους.
Απόκρυψη κατανάλωσης τροφής, συνοδευόμενη από αισθήματα ντροπής και ενοχής
Η προσπάθεια να αποκρύψετε τα γεύματα που καταναλώνετε αποτελεί ένα ακόμη συχνό σύμπτωμα του προβλήματος.
Το σύμπτωμα αυτό συνήθως συνοδεύεται από ένα έντονο αίσθημα ενοχής, ντροπής και χαμηλής αυτοεκτίμησης.
Σε ορισμένες περιπτώσεις, το άτομο προτιμά να γευματίζει σε απομονωμένο σημείο, μακριά από τα βλέμματα άλλων ανθρώπων.
Κατάθλιψη
Οι άνθρωποι που πάσχουν από εθισμό στο φαγητό μπορεί να εμφανίζουν συμπτώματα στέρησης όπως αίσθημα άγχους, θυμού ή κατάθλιψης όταν δεν μπορούν να ικανοποιήσουν την ανάγκη τους για φαγητό.
Απώλεια Ελέγχου
Τα άτομα με εξάρτηση από το φαγητό έχουν μειωμένο αυτοέλεγχο και αποτυγχάνουν επανειλημμένα να θέσουν κανόνες στον εαυτό τους.
Ο εθισμός στο φαγητό είναι μία πάθηση που συνδέεται με τον ψυχισμό του ατόμου, συνεπώς για την θεραπεία του χρειάζεται ο εντοπισμός της βαθύτερης αιτίας που εξωθεί τους παθόντες στην πολυφαγία.
Η συνδυαστική αντιμετώπιση του άγχους και της κατάθλιψης μαζί με την σταδιακή αποκατάσταση μιας υγιούς διατροφής είναι ο αποτελεσματικότερος τρόπος να αντιμετωπιστεί.
