Το ακούσιο σφίξιμο των δοντιών ή το τρίξιμο κατά τη διάρκεια του ύπνου τη νύχτα ή ακόμα και κατά τη διάρκεια της ημέρας οφείλεται συνήθως σε άγχος.
Γίνεται ασυνείδητα και συχνά συνδέεται με διαταραχές του ύπνου, όπως η υπνική άπνοια.
Τα πιο συνηθισμένα συμπτώματα που προκαλεί το σφίξιμο των δοντιών είναι οι πονοκέφαλοι, ο πόνος στην κροταφογναθική άρθρωση, μυϊκοί πόνοι στο πρόσωπο ακόμα και στον αυχένα, δυσκολία στο να ανοίξει κανείς το στόμα του πλήρως και διακοπή του ύπνου.
Τα συμπτώματα είναι ιδιαίτερα εμφανή και μπορεί να βοηθήσουν στη διάγνωση της πάθησης.
Μάλιστα με τον καιρό παρατηρείται μια μη φυσιολογική οδοντική φθορά με τη μορφή αποτριβής στις κοπτικές και μασητικές επιφάνειες των δοντιών.
Πολλές φορές δημιουργούνται ρωγμές ή ακόμα και μικροκατάγματα, ενώ μπορεί το υπερβολικό σφίξιμο των δοντιών να οδηγήσει ακόμα και σε υποχώρηση και φλεγμονή των ούλων.
Αιτίες
Ο βρυγμός, όπως λέγεται επιστημονικά το σφίξιμο των δοντιών, συνδέεται κυρίως με τα επίπεδα του άγχους, τον τρόπο ζωής αλλά και με διαταραχές του ύπνου.
Το κάπνισμα, η υπερβολική κατανάλωση καφεΐνης ημερησίως, η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ, αλλά και το ροχαλητό, η υπνική άπνοια και η κατάθλιψη αποτελούν παράγοντες κινδύνου.
Ο βρυγμός μπορεί να εμφανιστεί και σε παιδιά, ενώ είναι πολύ συχνός σε άτομα που κάνουν κατάχρηση ουσιών ή φαρμάκων.
Η σχέση του με το άγχος και με τις διαταραχές ύπνου φαίνεται πως είναι αμφίδρομη καθώς μπλέκει το άτομο σε έναν φαύλο κύκλο νοσηρών εκδηλώσεων.
Αντιμετώπιση
Έχουν διατυπωθεί διάφορες θεωρίες για το πώς μπορεί να αντιμετωπιστεί το σφίξιμο των δοντιών και οι παθολογικές εκδηλώσεις και συνέπειές του.
Η μυοχαλαρωτική φαρμακευτική αγωγή σε συνδυασμό με διαχείριση του άγχους κρίνεται σε αρκετές περιπτώσεις σκόπιμη.
Για όσους θέλουν να αποφύγουν τη φαρμακευτική αγωγή, μπορεί να βοηθήσει και η κατασκευή ενός εξατομικευμένου στοματικού νάρθηκα σύγκλεισης.
Ο οδοντίατρος αφού ελέγξει τη σύγκλειση των δοντιών του ασθενούς μπορεί να κατασκευάσει ειδικά γι’ αυτόν ένα διαφανές μασελάκι που καλύπτει όλα τα δόντια της άνω γνάθου.
Αυτός ο νάρθηκας φοριέται κατά τη διάρκεια του ύπνου και εκτός της προστασίας που παρέχει στα δόντια από το τρίξιμο, σταθεροποιεί το κλείσιμο του στόματος και χαλαρώνει τους μύες και τις κροταφογναθικές αρθρώσεις.
Σε περίπτωση που το σφίξιμο των δοντιών συνυπάρχει με κάποια άλλη διαταραχή του ύπνου, θα πρέπει να αντιμετωπίζονται συνδυαστικά και ο ασθενής να παραπέμπεται σε εξειδικευμένες κλινικές για τέτοιου είδους περιπτώσεις.